Pęcherzyk żółciowy

Aktualizacja: 10 września 2023

Pęcherzyk żółciowy (łac. vesica biliaris) to niewielki narząd połączony z wątrobą, w którym gromadzi się żółć między okresami trawienia pokarmów. Żółć jest w nim nie tylko magazynowana, ale i zagęszczana. Narząd ten lokalizuje się na powierzchni trzewnej wątroby między płatem prawym a czworobocznym.

Pęcherzyk żółciowy – budowa

W budowie anatomicznej pęcherzyka żółciowego wyróżnić można 3 części:

1. dno – część dolną, która u dorosłego człowieka przekracza brzeg dolny wątroby o 1-2 cm;
2. trzon – część środkową, która od górnej strony nie jest pokryta otrzewną;
3. szyjkę – część górną, która przedłuża się w przewód pęcherzykowy.

Ściana pęcherzyka żółciowego składa się także z 3 warstw:

• błona śluzowa – wytwarza liczne fałdy, ma zdolność do wydzielania śluzu, wchłaniania wody i zagęszczania żółci;
• błona mięśniowa – zbudowana z komórek mięśniowych gładkich;
• błona surowicza – położona najbardziej zewnętrznie, pochodzi z otrzewnej wątroby.

Pęcherzyk żółciowy spoczywa na powierzchni trzewnej wątroby, w dole pęcherzykowym. Otrzewna powierzchni trzewnej wątroby pokrywa całą tę część powierzchni pęcherzyka, która nie przylega do dołu pęcherzyka żółciowego. Niekiedy omawiany narząd łączy się fałdem otrzewnej z okrężnicą poprzeczną i/lub dwunastnicą. W warunkach prawidłowych, zarówno sam pęcherzyk żółciowy, jak i jego zawartość, nie są widoczne na obrazie RTG jamy brzusznej. Dopiero po wprowadzeniu środka kontrastującego uwidacznia się jego położenie. Ważną strukturą narządu jest przewód pęcherzykowy, który się z nim łączy i prowadzi do dolnego końca przewodu wątrobowego wspólnego. Łącząc się z nim, wytwarza przewód żółciowy wspólny.

Pęcherzyk żółciowy – funkcje

Podstawową funkcją pęcherzyka żółciowego jest magazynowanie i zagęszczanie żółci, ta zaś stanowi płyn o gorzkim smaku i odczynie słabo zasadowym. Choć nie zawiera w składzie enzymów trawiennych, uczestniczy w trawieniu poprzez emulgowanie tłuszczów, co ułatwia działanie lipazie i przyczynia się do wchłaniania kwasów tłuszczowych. Żółć służy także do neutralizowania kwaśnej miazgi pokarmowej pochodzącej z żołądka. Przypuszcza się, że każdej doby powstaje około 1,5 l żółci, choć ilość ta jest bardzo zmienna. Substancja wydzielana z wątroby odpływa bez przerwy do jelita w 2 postaciach, jako:

• żółć zagęszczona, pęcherzykowa – ciemna, ciągnąca się;
• żółć wątrobowa – rzadka, jasna.

Co ciekawe, pęcherzyk żółciowy może być nieobecny u niektórych osób już w momencie narodzin. Można bez niego żyć, ponieważ niekiedy pojawia się również konieczność chirurgicznego usunięcia go podczas leczenia wielu chorób wątroby. Mimo tego uznaje się go za ważny narząd.

Pęcherzyk żółciowy – unaczynienie

Za unaczynienie pęcherzyka żółciowego odpowiada tętnica pęcherzykowa, która odchodzi przeważnie od gałęzi prawej tętnicy wątrobowej właściwej.

Pęcherzyk żółciowy – unerwienie

Nerwy pęcherzyka żółciowego pochodzą od splotu wątrobowego i wraz z komórkami zwojowymi tworzą gęstą sieć dokoła szyjki pęcherzyka. Spore znaczenie w unerwieniu ma też nerw błędny, którego podrażnienie powoduje skurcz błony mięśniowej tego narządu i rozkurcz mięśnia zwieracza bańki wątrobowo-trzustkowej.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) to oryginalny, jakości premium produkt wykazujący wiele właściwości. Wykorzystywany jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.