Cewka moczowa (łac. urethra) to cienka rurka wyprowadzająca mocz z pęcherza moczowego na zewnątrz ciała, pozwalając na jego całkowite wydalenie w procesie zwanym mikcją. Męska cewka moczowa i żeńska cewka moczowa znacząco różnią się między sobą budową. Diagnostyką i leczeniem schorzeń cewki moczowej zajmuje się lekarz urolog.
Spis treści
Cewka moczowa męska
Cewka moczowa u mężczyzn jest długim, cienkim przewodem mającym nawet 15-20 cm. Wychodzi z dna pęcherza moczowego i kieruje się przez całe prącie, kończąc się na jego wierzchołku otworem, przez który wypływać może mocz. W swojej części początkowej jest to wyłącznie przewód wyprowadzający mocz, a więc zaliczany do układu moczowego, jednak na poziomie prącia staje się jednocześnie drogą wyprowadzającą nasienie. Do cewki moczowej męskiej uchodzą 2 rodzaje gruczołów:
- śluzowe gruczoły cewki – odpowiadają za zwilżanie światła cewki i chroniące jej delikatną błonę;
- swoiste gruczoły cewki – opróżniają się wyłącznie podczas wytrysku nasienia.
Nieparzystym, dość charakterystycznym i najbardziej znanym gruczołem swoistym cewki moczowej jest gruczoł krokowy, który w pewnym wieku jest szczególnie narażony na ewentualny przerost. W całym przebiegu męskiej cewki moczowej zaobserwować można 3 fizjologiczne zwężenia, zwane cieśniami, a także 3 miejsca poszerzone. Zwężonymi są: ujście zewnętrzne, ujście wewnętrzne, cieśń cewki. Miejsca poszerzone znajdują się w obrębie żołędzi prącia, w obrębie przedniego odcinka opuszki prącia oraz w części sterczowej.
Anatomicznie cewkę moczową męską dzieli się na 3 części:
- część sterczowa – o długości do 4 cm, przebiegającą niemal poziomo;
- część błoniasta – o długości do 3 cm, a więc jednocześnie najkrótszą, składającą się z odcinka bliższego i dalszego;
- część gąbczasta – całkowicie objętą ciałem gąbczastym, kończącą się na żołędzi prącia ujściem zewnętrznym cewki moczowej.
Ściana cewki moczowej składa się z błony zewnętrznej, mięśniowej oraz śluzowej.
Cewka moczowa żeńska
Cewka moczowa żeńska składa się wyłącznie z 2 warstw, a więc z błony mięśniowej i z błony śluzowej. Jej długość wynosi około 3-5 cm, a otwór wyprowadzający mocz znajduje się w pobliżu łechtaczki. Błona mięśniowa składa się z warstwy wewnętrznej podłużnej i warstwy zewnętrznej okrężnej, która w kierunku pęcherza moczowego staje się grubsza, aby w obrębie pierścienia cewki moczowej utworzyć gładkie pasma – mięsień zwieracz pęcherza. Błona śluzowa, podobnie jak ma to miejsce w męskiej cewce moczowej, układa się w fałdy, które tutaj są jednak mniej gęste. W ścianie tylnej cewki moczowej błona śluzowa tworzy grzebień cewki moczowej.
Cewka moczowa – unerwienie
Za unerwienie cewki moczowej odpowiadają głównie włókna nerwowe odchodzące od splotu pęcherzowego, choć spore znaczenie mają też gałęzie nerwu sromowego.
Cewka moczowa – unaczynienie
Za unaczynienie cewki moczowej odpowiada przede wszystkim tętnica pęcherzowa dolna, a w przypadku kobiet dodatkowo gałązki tętnicy pochwowej (odchodzące od tętnicy macicznej) i gałązki tętnicy sromowej wewnętrznej.
Zapalenie cewki moczowej
Zapalenie cewki moczowej jest znacznie częstsze u kobiet, niż u mężczyzn, co wiąże się głównie z krótszą drogą, którą mają do pokonania patogeny. Najczęściej czynnikiem sprawczym są bakterie (głównie E.coli). Do infekcji może dojść wskutek niedostatecznej higieny okolic intymnych, ale i podczas stosunków seksualnych czy korzystania z publicznych toalet. Objawy zapalenia cewki moczowej to przede wszystkim:
- ostry, piekący i kłujący ból podczas oddawania moczu, znacznie silniejszy rano niż wieczorem;
- świąd ujścia cewki moczowej;
- upławy z pochwy w przypadku kobiet;
- częstomocz, jednak przy oddawaniu niewielkich porcji moczu;
- parcie na pęcherz moczowy;
- wyciek z cewki moczowej;
- domieszka krwi w moczu, który w efekcie może przybrać lekko różowe zabarwienie.
U mężczyzn w przebiegu zapalenia cewki moczowej może dojść ponadto do zapalenia gruczołu krokowego, zaś bez względu na płeć – do zapalenia pęcherza moczowego. Schorzenie leczy się antybiotykami oraz probiotykami, gdy czynnikiem sprawczym są bakterie chorobotwórcze.
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Rechberger T., Rechberger E., Zakażenia dróg moczowych u kobiet – jak diagnozować i skutecznie leczyć, Lekarz POZ, 3/2020.
Zostaw komentarz