Wirus grypy to chorobotwórczy patogen odpowiedzialny za wywoływanie jednej z najczęstszych chorób infekcyjnych u dzieci i dorosłych – grypy. Rozprzestrzenia się bardzo szybko, dlatego na przestrzeni roku wyróżnia się tzw. okresy sezonu na grypę. Zachorowaniu można przeciwdziałać, dbając o odporność oraz szczepiąc się.
Spis treści
Wirus grypy – charakterystyka
Wirusy grypy należą do rodziny Orthomyxoviridae. Ich materiał genetyczny stanowi ujemnie spolaryzowany jednoniciowy, liniowy kwas RNA upakowany w segmenty. To właśnie na podstawie zawartej w nim informacji syntezowane są składniki białkowe cząstek wirusa.
Typy wirusa grypy
Uwzględniając różnice antygenowe pomiędzy głównymi białkami wirusa i nukleoproteinami, wyróżnia się wirusy grypy typu A, B, C i D. Można opisać je w skrócie:
- wirus grypy A – jedyny spośród wszystkich znanych wirusów grypy mający potencjał pandemiczny, przy czym wymienia się wiele jego podtypów (aż 18);
- wirus grypy B i C – nie mają rezerwuaru w świecie zwierząt, jednak wykazują tendencję do wywoływania zachorowania wrażliwych gatunków;
- wirus grypy D – dotyczy głównie bydła, przy czym nie wykazuje się jego patogenności w stosunku do ludzi.
Wirusy ludzkie grypy preferencyjnie wiążą się z receptorami o konformacji alfa 2,6, które są zlokalizowane w obrębie górnych dróg oddechowych. Źródłem zakażenia wirusem grypy sezonowej jest chory człowiek, a cząsteczki patogenów najsilniej rozprzestrzeniają się podczas kichania czy kaszlu. Okres zakaźności utrzymuje się od doby przed wystąpieniem objawów do 3-5 dni po ich wystąpieniu. Dłużej wydalają wirusa grypy dzieci i pacjenci z upośledzoną odpornością, np. z AIDS czy osoby leczone onkologicznie.
Budowa wirusa grypy
Strukturę zewnętrzną wirusa grypy stanowi lipidowa osłonka, z której wychodzą dwa typy białek glikoproteinowych:
- hemaglutynina (H);
- neuraminidaza (N).
Hemaglutynina wykazuje zdolność do zlepiania erytrocytów, odpowiada też za proces przyłączania i wnikania wirionów do wnętrza komórek nabłonkowych w drogach oddechowych człowieka. Natomiast neuraminidaza pojawia się m.in. w komórkach wirusowych i bakteryjnych, w osoczu krwi i liposomach zwierzęcych. Ułatwia wirusom przenikanie do receptorów komórkowych, pokrytych gęstym śluzem dróg oddechowych, zwiększa też ich patogenność. Pojedynczy wirus grypy typu A zawiera w swojej komórce około 100 cząsteczek neuraminidazy. Wyróżniono 16 podtypów hemaglutyniny oraz 9 podtypów neuraminidazy w tym typie wirusa.
Przesunięcie antygenowe
Wirusy grypy charakteryzują się ogromną zmiennością antygenową. W ich obrębie zachodzą punktowe, spontaniczne mutacje podczas jego replikacji. Dochodzi do zmian antygenowych glikoprotein H i N i powstania w ten sposób nowych wariantów wirusa, co nazywa się przesunięciem antygenowym bądź dryftem antygenowym. Z kolei tzw. skok antygenowy występuje wyłącznie w typie A wirusa grypy. W momencie reasortacji zostają zmienione jedna lub kilka części segmentu wirusowego RNA.
Objawy grypy
Zakażenie wirusem grypy wywołuje chorobę nazywaną grypą. W jej obrazie klinicznym charakterystyczne są przede wszystkim:
- suchy, duszący kaszel;
- gorączka powyżej 38 stopni Celsjusza, niekiedy dochodząca nawet do 40 stopni Celsjusza;
- nieżyt nosa;
- bóle kostno-stawowe i bóle mięśniowe;
- dreszcze;
- złe samopoczucie, osłabienie i zmęczenie;
- uczucie ogólnego rozbicia;
- utrata apetytu;
- bóle głowy;
- ból gardła;
- przekrwienie spojówek;
- nudności i wymioty;
- biegunka.
Obraz kliniczny może nieco różnić się w zależności od wielu czynników. Niektóre osoby zarażone wirusem grypy skarżą się wyłącznie na osłabienie i bóle mięśniowe, inne przechodzą chorobę bardzo ciężko, włącznie z wysoką gorączką. Leczenie jest jednak zwykle podobne – obejmuje zbijanie gorączki (ale tylko jeśli utrzymuje się dłuższy czas), nawodnienie organizmu, odpoczynek i sen, lekkostrawną dietę, elektrolity.
Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalnyCzarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Szymczuk E., Woźniak Kosek A., Grypa, Lekarz Wojskowy, 4/2019.
- Majewska A., Szydłowska N., Grypa: stan wiedzy, leczenie i zapobieganie, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu 2021, Tom 27, Nr 3, 220-226.
- Stanisz B., Terapia grypy, Farmakologia Polska, 1/2009.
- Kałucka S., Grypa – etiologia, epidemiologia, prewencja i leczenie w 2020 roku, Geriatria, 2020; 14: 107-117.
Zostaw komentarz