Krzywica to w rzeczywistości heterogenna grupa schorzeń ogólnoustrojowych manifestujących się zaburzeniami gospodarki wapniowo-fosforanowej w okresie niemowlęcym lub poniemowlęcym. Prowadzi do ujemnego bilansu wapnia i/lub fosforanów w organizmie człowieka, czego konsekwencją jest zaburzenie mineralizacji tkanki kostnej, deformacja kości i nieprawidłowe ich wzrastanie.
Krzywica – przyczyny
Istnieje kilka możliwych przyczyn tej choroby. U dzieci można zdiagnozować m.in. krzywicę hipofosfatemiczną, związaną z chromosomem X. Występuje ona z częstością 1 na 20 000 żywych urodzeń i jest dziedziczona w sposób dominujący. Bezpośrednią jej przyczyną jest mutacja w genie PHEX. Inną możliwą przyczyną krzywicy jest niedobór witaminy D lub wapnia, co wiąże się z ich niedostatecznym spożyciem wraz z dietą, ewentualnie niewystarczającą ekspozycją na światło słoneczne. Witamina D wpływa na metabolizm kości i gospodarkę wapniowo-fosforanową, podobnie jak wapń – ich zawartość w diecie jest niezwykle ważna na etapie dzieciństwa (a także w wieku dorosłym). Suplementację witaminy D rekomenduje się każdemu człowiekowi bez względu na wiek.
Większe ryzyko krzywicy pojawia się u dzieci urodzonych przedwcześnie, jak również u tych żywionych w nieprawidłowy sposób. Czynnikiem ryzyka są też zespoły złego wchłaniania, przewlekłe schorzenia jelit oraz brak receptorów dla aktywnej formy witaminy D.
Krzywica – objawy
Krzywica hipofosfatemiczna najczęściej ujawnia się do momentu ukończenia 2. roku życia. Dominującymi objawami są:
- zniekształcenia kończyn, zwłaszcza kończyn dolnych – nogi są łukowato wygięte, jakby uginały się pod wpływem ciężaru dziecka;
- zahamowanie wzrastania;
- tendencja do złamań i urazów kostnych;
- zaburzone proporcje ciała (krótkie kończyny);
- nieprawidłowości dotyczące zębów (tendencja do ropni okołozębowych, zmniejszona mineralizacja zębiny).
W przypadku krzywicy spowodowanej niedoborami pokarmowymi typowymi objawami, poza tymi wymienionymi wyżej są:
- spłaszczona potylica z ewentualnym poszerzeniem ciemiączek;
- opóźnienie zrastania ciemiączek;
- deformacje klatki piersiowej;
- pogrubienie żeber na granicy złączenia się chrząstki z kością, a także pogrubienie nasad kości;
- skoliozy i boczne skrzywienia kręgosłupa;
- wady kończyn dolnych – najczęściej szpotawość kolan i płaskostopie;
- opóźnienie wyrzynania się zębów mlecznych.
Jeśli krzywica nie będzie jak najszybciej leczona, zmiany w budowie anatomicznej pozostaną trwałe, co wpłynie negatywnie na jakość dorosłego życia. W przebiegu krzywicy można zaobserwować dodatkowo objawy takie jak przewlekłe zaparcia, osłabienie mięśniowe czy zmiana jakości moczu, co z kolei wiąże się z niedoborami witaminy D i wapnia.
Diagnostyka krzywicy
W diagnostyce laboratoryjnej krzywicy podstawowe znaczenie ma ocena gospodarki wapniowo-fosforanowej. Stężenie wapnia we krwi początkowo może być zmniejszone, co wpływa na zwiększenie wydzielania parathormonu. Pojawia się również obniżony poziom witaminy D. Bardzo ważne jest również badanie RTG.
Krzywica – leczenie
Profilaktyka krzywicy u dzieci z grup wysokiego ryzyka powinna się opierać na zaleceniach suplementacji witaminą D u wszystkich niemowląt i dzieci w dawkach:
- 400 IU/d w pierwszym roku życia;
- przynajmniej 600 IU/d w dalszych latach życia.
Leczenie rozwiniętej już krzywicy również wiąże się ze stosowną suplementacją oraz z odpowiednią dietą bogatą w składniki wspierające kości. Po konsultacji z lekarzem można również rozważyć podawanie dziecku Spiruliny. Uzupełnieniem leczenia podstawowego jest fizjoterapia. Praktykuje się ćwiczenia ogólnousprawniające, równoważne i koordynacyjne, a także koryguje ewentualne wady postawy. Fizjoterapię podstawową można wzbogacić ekspozycją na światło sztuczne (naświetlanie promieniowaniem nadfioletowym).
Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Płudowski P., Thacher T., Zakharova I., Czech-Kowalska J., Konstantynowicz J., Krzywica niedoborowa – aktualne spojrzenie na epidemiologię, leczenie i zapobieganie, Postępy Nauk Medycznych, 10/2016.
- Wrzołek K., Rysz I., Kołłątaj W., Kołłątaj B., Klatka M., Opóźnione rozpoznanie i trudności w leczeniu krzywicy hipofosfatemicznej u 7-letniej dziewczynki – opis przypadku, Endokrynologia Pediatryczna, 15/2016.
- Gadomski A., Skutki niedoboru witaminy D w organizmie człowieka, Nowa Pediatria, 21/2017.
Zostaw komentarz