Wiele osób stawia sobie pytania na temat związku o nazwie likopen – czym jest i jak działa? Związane jest to ze wzrostem zainteresowania konsumentów żywnością oraz zdrowym trybem życia.
Czym jest i jak działa likopen?
Likopen należy do karotenoidów – żółtych, pomarańczowych bądź czerwonych związków. Sam likopen jest czerwonym barwnikiem produkowanym przez rośliny i niektóre mikroorganizmy. Rozpuszcza się w tłuszczach. W przeciwieństwie do innych karotenoidów, likopen nie ulega przekształceniu do retinolu.
Jego wchłanianie odbywa się w jelicie cienkim i okrężnicy. Podczas tego procesu niezbędne są tłuszcze i sole kwasów żółciowych, ponieważ likopen wykazuje właściwości hydrofobowe. Po wchłonięciu z przewodu pokarmowego uwalniany jest do podnabłonkowych naczyń limfatycznych, a następnie wędruje do wątroby. Po utworzeniu z lipoproteinami kompleksów ulega dystrybucji do narządów i tkanek.
Działanie likopenu
Karotenoidy biorą udział w procesie fotosyntezy, chronią komórki i tkanki roślinne przed uszkodzeniami świetlnymi, a także zamieniają nadmiar energii w ciepło.
Korzystne właściwości likopenu wiążą się głównie z jego działaniem antyutleniającym oraz zdolnością do epigenetycznej regulacji ekspresji genów.
Należy zwrócić uwagę na działanie likopenu w leczeniu i prewencji chorób sercowo-naczyniowych. Badania wykazały, że osoby cierpiące na choroby sercowo-naczyniowe mają mniejszy zapas likopenu w organizmie w porównaniu do osób zdrowych. Mniejszą ilość związku zauważono również u osób palących w porównaniu do osób niepalących wyrobów tytoniowych. Udowodniono, że substancja ta znacznie obniża ryzyko zawału serca.
Likopen ma działanie antynowotworowe, ponieważ wykazuje silne działanie przeciwutleniające. Zapobiega przede wszystkim rozwojowi raka gruczołu krokowego, gdyż likopen w największym stopniu kumuluje się w komórkach prostaty. Istnieje także coraz więcej dowodów wskazujących na korzystny wpływ związku na leczenie nowotworów szyjki macicy, żołądka, trzustki, pęcherza moczowego, przełyku, piersi czy wątroby.
Pozostałe właściwości likopenu obejmują:
- neutralizację wolnych rodników;
- zwiększanie płynności i przepuszczalności błon komórkowych;
- zwiększanie efektywności usuwania wolnych rodników przez witaminę C i witaminę E;
- obniżanie ryzyka wystąpienia udaru mózgu;
- obniżanie ciśnienia skurczowego.
Gdzie występuje likopen?
W przeciwieństwie do roślin, zwierzęta nie są w stanie samodzielnie syntezować karotenoidów. Właśnie dlatego ważne jest, aby dostarczać je do organizmu wraz z pożywieniem.
Jednym z głównych źródeł likopenu są pomidory, ponieważ związek ten stanowi aż do 90% karotenoidów tego warzywa. Właśnie z obecnością likopenu wiąże się czerwony kolor pomidorów. Jego zawartość uzależniona jest również od pory roku, ponieważ nieco mniejsze ilości będą zawierały pomidory jesienno-wiosenne, jasno czerwone. Znaczną ilość likopenu zawierają przetwory pomidorowe:
- koncentraty – 38-49 mg/100 g
- ketchupy – 9,9-16,6 mg/100 g
- soki pomidorowe – 5,18-9,74 mg/100 g
W mniejszych ilościach można go spotkać w owocach guawy, suszonych morelach, różowym grejpfrucie, arbuzie i papai. Dla przykładu, papaja zawiera około 2,99 mg karotenoidu na 100 gram.
Podsumowanie
Podaż likopenu spada w okresie jesienno-zimowym, gdy większość osób zmniejsza spożycie warzyw i owoców. Wówczas dobrym pomysłem może być suplementacja bądź przyrządzanie dań z przetworów na bazie pomidorów. Związek charakteryzuje się bardzo korzystnym wpływem na organizm, dlatego nie warto z niego rezygnować.
Produkt Palma sabałowa + likopen zawiera specjalną kombinację naturalnych składników. Wpływają one bardzo korzystnie na funkcjonowanie pęcherza dojrzałego mężczyzny, szczególnie po 60 roku życia.
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Skiepko N., Chwastowska-Siwiecka I., Kondratowicz J., Właściwości likopenu i jego wykorzystanie do produkcji żywności funkcjonalnej, Żywność. Nauka. Technologia, Jakość., 6/2015.
- Wawrzyniak D., Wawrzyniak O., Chomczyński P., Oziewicz S., Barciszewski J., Likopen w chemoprofilaktyce chorób nowotworowych oraz sercowo-naczyniowych, Nauka, 3/2015.
- Belter A., Giel-Pietraszuk M., Oziewicz S., Chomczynski P. , Barciszewski J., Likopen – występowanie, właściwości oraz potencjalne zastosowanie, Postępy Biochemii, 4/2011.
- Kowalczyk D., Baraniak B., Zawartość likopenu i właściwości przeciwutleniające wybranych ketchupów łagodnych, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 3/2012.
A tyle razy słyszałam, ze pomidor jest warzywem bezwartościowym. Okazuje się, że tak nie jest i jego spożywanie może nam pomóc w obniżeniu ryzyka niektórych chorób. Bardzo przydatne info o którym nie miałam pojęcia.