Insulina jest anabolicznym hormonem peptydowym odpowiadającym za produkcję i magazynowanie węglowodanów, lipidów oraz białek. Ponadto hamuje ich rozpad i uwalnianie do krwiobiegu. Z insuliną związana jest choroba o nazwie cukrzyca.
Insulina we krwi
Insulina syntezowana jest przez komórki B wysp trzustkowych i właśnie tam jest również magazynowana. Zwiększenie zawartości glukozy we krwi dopływającej do trzustki powoduje egzocytozę tego hormonu. W efekcie otwierają się błony komórkowe w miejscu styku z pęcherzykami zawierającymi insulinę oraz wydzielanie zawartości pęcherzyków do zewnątrz. Całość wydzielonej przez komórki wysp trzustkowych insuliny przepływa następnie przez wątrobę we krwi żyły wrotnej. To właśnie tutaj jej przeważającą część rozkłada enzym wątrobowy o nazwie transhydrogenaza.
Insulinę krążącą we krwi wychwytują tkanki, przy czym jej maksymalne stężenie we krwi następuje po około 2-4 godzinach. Komórki wątroby są wystawione na działanie większego stężenia insuliny niż komórki innych tkanek.
Normy w badaniu krwi
Prawidłowa norma glukozy i insuliny została opracowana przez Polskie Towarzystwo Diabetologiczne. Stężenie obu związków bada się na czczo. Wynik powinien wynosić wówczas około 100 mg/dl w przypadku glukozy i maksymalnie 10 mU/ml w przypadku insuliny. Na podstawie badania krwi można ustalić między innymi rodzaj cukrzycy (jeśli istnieje podejrzenie choroby). Wówczas niski poziom insuliny będzie świadczył o typie 1, zaś wysoki poziom o typie 2. Należy przy tym pamiętać, że zaburzenia stężenia insuliny nie zawsze utożsamiają się z cukrzycą, ponieważ wysoki poziom hormonu może równie dobrze wskazywać na otyłość, akromegalię czy nadczynność tarczycy.
Funkcje insuliny
Hormon ten działa na większość komórek w organizmie, lecz szczególnie silnie wpływa na komórki wątrobowe, mięśniowe oraz tkankę tłuszczową. Pod wpływem insuliny wątroba:
- zmniejsza uwalnianie i zwiększa wchłanianie glukozy;
- zmniejsza wytwarzanie mocznika;
- zwiększa wychwytywanie fosforanów i potasu z krwi;
- zmniejsza stężenie cyklicznego AMP.
Komórki mięśni szkieletowych, mięśni gładkich i mięśnia sercowego pod wpływem insuliny zwiększają aktywny transport przez błonę komórkową do wewnątrz glukozy, aminokwasów, jonów potasu oraz jonów fosforanowych. W rezultacie, wewnątrz komórek mięśniowych zostaje przyspieszony metabolizm węglowodanów, synteza białek i kwasów tłuszczowych. Na tkankę tłuszczową insulina działa w ten sposób, że zwiększa syntezę kwasów tłuszczowych i triacylogliceroli. Ciekawostką jest, że insulinę stosowano w kulturystyce jako środek dopingujący, w związku z czym wprowadzono ją na listę metod zabronionych.
Insulina a glukagon
Zarówno insulina, jak i glukagon odpowiadają za przemiany węglowodanowe w organizmie, działają jednak antagonistycznie. Insulina obniża poziom glukozy, z kolei glukagon go podwyższa. Omawiając w skrócie, wzrost stężenia glukozy w płynie pozakomórkowym hamuje sekrecję glukagonu i jednocześnie stymuluje syntezę insuliny.
Cukrzyca
U osób z cukrzycą trzustka nie wytwarza insuliny lub jej dostatecznej ilości, ewentualnie nie jest w stanie efektywnie wykorzystać insuliny, którą wytwarza. W rezultacie glukoza gromadzi się w krwiobiegu, co może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak ślepota, choroby serca, problemy z nerkami czy uszkodzenia nerwów. W ostateczności może dojść nawet do konieczności amputacji.
Wyróżnić można 2 typy cukrzycy:
- typ 1 – trzustka w ogóle nie wytwarza insuliny. W efekcie chorzy muszą ją dostarczać każdego dnia do organizmu;
- typ 2 – zauważa się oporność tkanek na syntezowaną insulinę lub upośledzenie jej wydzielania.
Rozpoznanie typu choroby stanowi podstawę leczenia.
Bibliografia
- Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
- Nylec M., Olszanecka-Glinianowicz M., Rola glukagonu w patogenezie cukrzycy typu 2, Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii, 3/2010.
- Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2019, Diabetologia Praktyczna, 1/2019.
- Górska-Ciebiada M., Loba M., Barylski M., Ciebiada M., Rozpoznawanie i leczenie cukrzycy – co nowego w wytycznych Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego?, Geriatria, 10/2016.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Zostaw komentarz