Witamina K – działanie i źródła

Aktualizacja: 23 września 2022

W latach trzydziestych duńscy naukowcy zauważyli, że u małych piskląt, które żywione są karmą beztłuszczową pojawiają się zaburzenia krzepnięcia krwi. Następnie ustalili, że powodem jest brak substancji pochodzącej z lucerny pastewnej, którą nazwali witaminą K. Odpowiada ona właśnie za krzepnięcie krwi. Witamina ta na potrzeby organizmu jest wytwarzana głównie przez bakterie jelitowe, a jedynie 20% pochodzi z pożywienia. U zdrowego człowieka rzadko występuje jej niedobór, pomimo tego, że zapasy ustrojowe w organizmie człowieka są niewielkie.

Witamina K – działanie

Witamina K uruchamia w chwili zranienia skomplikowany proces krzepnięcia krwi (bez niego człowiek mógłby się wykrwawić i umrzeć). Stosowana jest przed zabiegiem chirurgicznym w celu ograniczenia krwawienia pooperacyjnego. Dodatkowo:

• chroni kości, jest wykorzystywana w leczeniu osteoporozy;
• zmniejsza obfite krwawienie miesiączkowe;
• poprawia wykorzystywanie wapnia, dzięki czemu zmniejsza ryzyko złamań;
• zapobiega nowotworom i pomaga pacjentom poddawanym radioterapii;
• chroni serce;
• opóźnia odkładanie się płytek miażdżycowych w tętnicach;
• zmniejsza stężenie LDL, czyli „złego” cholesterolu we krwi;
• poprawia koloryt skóry z poszerzonymi i popękanymi naczyniami krwionośnymi.

Witaminę K stosuje się również w kosmetologii, zwykle do pielęgnacji skóry starczej ze zmianami naczyń krwionośnych i dużą skłonnością do siniaków.

Zapotrzebowanie na witaminę K

Nie ustalono dziennej potrzebnej dawki witaminy K – zażywanie 1 mg dziennie na kilogram masy ciała jest całkiem bezpieczne. W multiwitaminach zawarta jest na ogół dawka od 25 do 60 mg tej witaminy. Preparaty wzmacniające kościec dostarczają jej około 300 mg dziennie, co odpowiada ilości znajdującej się w dużej główce sałaty. Większe dawki (na przykład te zawarte w multiwitaminach przeznaczonych dla kobiet ciężarnych) mogą być przepisywane przez lekarza osobom, które mają większe zapotrzebowanie na tę witaminę. Witaminę K przyjmujemy podczas posiłku, aby organizm lepiej ją wchłaniał.

Niedobór witaminy K

U osób zdrowych rzadko występuje niedobór witaminy K, ponieważ w organizmie powstaje jej tyle, ile potrzeba. Zdarza się on u osób z zaburzeniami wchłaniania tłuszczów, przy chorobach wątroby lub jelit. Stężenie witaminy może się zmniejszać w wyniku długotrwałego leczenia antybiotykami. Jedną z pierwszych oznak niedoboru jest skłonność do siniaków. Pacjenci cierpiący na taki niedobór wymagają troskliwej opieki medycznej, ponieważ mogą doznać poważniejszych obrażeń, między innymi mogą się śmiertelnie wykrwawić.

Nadmiar witaminy K

Trudno doprowadzić organizm do nadmiaru witaminy K w organizmie, ponieważ pożywienie (oprócz roślin zielonolistnych) nie zawiera jej zbyt wiele. Bardzo duże dawki witaminy K nie są toksyczne, ale mogą być niebezpieczne dla osób zażywających leki przeciwzakrzepowe. Ponadto większe ilości niekiedy wywołują czerwienienie się i poty.

Witamina K – źródła

Najwięcej omawianego związku mają następujące produkty spożywcze:

• zielone liściaste warzywa;
• jarmuż (550 mg w porcji) –  porcja jarmużu dostarcza organizmowi więcej witaminy K niż 5 tabletek po 100 mg;
• botwina (300 mg);
• brokuły;
• młoda cebula;
• brukselka;
• orzechy pistacjowe;
• oleje roślinne;
• mięso;
• nabiał.

Witaminę K można kupić w postaci płynnej i w tabletkach. Przypominamy jednak, że należy suplementować ją po konsultacji lekarskiej.

Bio Acerola C - 100% naturalna witamina C
Acerola od bioalgi to w pełni naturalny (organiczny) i bez żadnych dodatków produkt. Wytwarzany jest z owoców wiśni Acerola, na ściśle kontrolowanej, ekologicznej uprawie, z zachowaniem najwyższych standardów jakościowych.
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Bieniek J., Brończyk-Puzoń A., Nowak J., Koszowska A., Dziąbek E., Kulik K., Dittfeld A., Witamina K a kalcyfikacja naczyń krwionośnych, Choroby Serca i Naczyń, 3/2015.
2. Karmańska A., Karwowski B., Rola witaminy K w metabolizmie kości, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 1/2015.
3. Kosińska J., Billing-Marczak K., Krotkiewski M., Nowopoznana rola witaminy K w patogenezie chorób cywilizacyjnych, Medycyna Rodzinna, 2/2008.