Niacyna

Aktualizacja: 26 stycznia 2023

Niacyna, oznaczana jako witamina B3 lub PP, jest jednym z tych dobroczynnych związków, o których raczej się nie pamięta, bo jej zapotrzebowanie nie waha się sezonowo i w naszym klimacie jej niedobory są zdecydowanie rzadkie i niezbyt głębokie. To jednak nie powinno pozwalać na beztroskę.

Rola witaminy PP

Niacyna jest związkiem bardzo ważnym dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Pojawia się przede wszystkim w dwóch grupach szlaków metabolicznych: trawiennych i detoksykacyjnych. Nazwy te ustaliliśmy tylko umownie na potrzeby tego artykułu, bo nie starczyłoby miejsca na opisanie wszystkich procesów, w których bierze udział witamina B3.

Po kolei: są to procesy rozkładu tłuszczów, a także regulacja intensywności oddychania, czyli spalania cukrów i uwalniania energii z tłuszczu zapasowego. Jeśli zaś chodzi o detoksykację, niacyna pojawia się przede wszystkim w szlaku metabolicznym alkoholu etylenowego. Bez niej nie byłoby możliwe rozłożenie jego cząsteczek i wątroba byłaby obciążona znacznie bardziej. Poza tym ważną rolę witamina PP odgrywa w skórze i w obrębie układu nerwowego.

Niedobór niacyny

Tak naprawdę o poważnych niedoborach witaminy PP w Polsce nie można mówić. Pojawiają się jednak nieliczne przypadki obniżenia jej stężenia w organizmie związane z czasowymi zaburzeniami wchłaniania lub nieodpowiednią dietą. Witamina B3 jest związkiem krytycznym w dietach wysokoenergetycznych. Ponieważ jest to czynnik regulujący prędkość przemian energetycznych, dostarczając do organizmu większe ilości cukru, należy uwzględnić też rosnące zapotrzebowanie na niacynę. Niedobór tej witaminy może obejmować:

• pogorszenie kondycji skóry – staje się ona szorstka i pozbawiona blasku;
• pleśniawki w jamie ustnej;
• rozwój depresji, stanów lękowych;
• pogorszenie ogólnego samopoczucia;
• zaburzenia orientacji;
• biegunkę;
• problemy z utrzymaniem masy ciała na stałym poziomie.

Wystąpienie tych objawów z pewnością wymaga wnikliwej diagnostyki, ze zwróceniem uwagi na codzienną dietę.

Suplementacja

Suplementację niacyny należy prowadzić zawsze pod kontrolą lekarza, ponieważ nadmiar witaminy jest równie szkodliwy, co jej niedobór, a objawy skórne mogą minąć niezauważone (zaczerwienienie ustępuje samoistnie po kilkunastu lub kilkudziesięciu minutach). Aby nie obciążać dodatkowo wątroby w czasie suplementacji zaleca się, aby wykorzystywać głównie suplementy pochodzenia naturalnego, a więc mięsa i ziarna zbóż, a także orzechy. Tradycyjnym suplementem jest także Spirulina – jedna z alg, które mają ogólnie korzystny wpływ na ludzki organizm. Użycie Spiruliny jest zalecane w przypadkach występowania izolowanych niedoborów lub przy dietach redukcyjnych, jako że są one bogate w substancje odżywcze, w tym niacynę, ale nie mają większej wartości energetycznej.

Suplementację witaminy B3 prowadzi się do chwili uzyskania jej odpowiedniego stężenia w moczu – badania te są o wiele dokładniejsze niż analiza składu krwi i w przypadkach poważniejszych właśnie od badań laboratoryjnych zaczyna się terapię. Jedynie w przypadkach podejrzeń nieznacznego niedoboru suplementuje się witaminę B3 po samej tylko konsultacji dietetycznej, ale i wówczas należy w pierwszej kolejności wykluczyć związek objawów z innymi, powszechniejszymi niedoborami, na przykład witaminy D lub E, ponieważ są one w pewnym zakresie do siebie zbliżone, a skutki zbyt dużej podaży witaminy PP są dla organizmu dość poważne.

Spirulina w tabletkach (100% naturalna)
Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...

Spirulina w proszku (100% naturalna)
Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Lebiedzińska A., Czaja J., Hinz A., Szefer P., Ocena zawartości witaminy B3 w suplementach diety i preparatach farmaceutycznych. Problemy Higieny i Epidemiologii, 3/2011.
2. Różańska D., Ilow R., Regulska-Ilow B., Wpływ procesów kulinarnych na zawartość wybranych witamin w żywności. Cz. II. Tiamina, Ryboflawina, Niacyna, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 3/2013.
3. Nagalski A., Bryła J., Zastosowanie niacyny w terapii, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 61/2007.