Aktualizacja: 14 września 2023
Jakie rodzaje kolagenu występują w organizmie człowieka? Jakie mają właściwości i zastosowanie? Kolagen to podstawowe białko (proteina) tkanki łącznej, występuje w połączeniu z innymi białkami strukturalnymi (elastyną) i mukopolisacharadymi (kwasem hialuronowym, siarczanem chondroityny). Odpowiada za utrzymanie na właściwym poziomie nawilżenia skóry i stanowi szkielet tkanki łącznej, który nadaje skórze odpowiednią elastyczność jak również odpowiednie napięcie, a także podtrzymuje wyższe warstwy skóry. Spełnia rolę łącznika naskórka ze skórą właściwą.
Spis treści
Co to jest kolagen?
Nazwa kolagen pochodzi z języka greckiego: kolla – co oznacza klej i gennan czyli produkować. Długość białka kolagenowego wynosi około 300 nm przy stosunkowo małej średnicy około 1,5 nm. Proporcje te mają wpływ na niezwykle dużą sztywność włókien kolagenowych, które są główną podporą skóry. To z kolei decyduje o sprężystości i giętkości. Wyróżniamy różne rodzaje kolagenu, który występuje w rozmaitych formach, różniących się budową, składem chemicznym, właściwościami oraz stopniem usieciowania. Większość z nich jest rozpuszczalne w wodzie i nie wchłania się w skórę, dlatego w kosmetyce kolagen stosowany jest w postaci hydrolizatów. Skóra przestaje wytwarzać kolagen między 20 a 25 rokiem życia.
Jakie wyróżniamy podstawowe rodzaje kolagenu?
Kolagen dzieli się na 28 typów różniących się miejscem występowania i charakterystyką. Jednak najważniejsze rodzaje kolagenu są typu:
- I – najbardziej powszechnie występujący rodzaj kolagenu w naszym organizmie. Obecny jest w tkance tworzącej blizny, w ścięgnach i tkance łącznej kości. Jest też w skórze i tkance podskórnej;
- II – występuje w chrząstkach stawowych;
- III – występuje w tkance tworzącej się z fibroblastów, zanim zostanie wytworzony kolagen typu I, w trakcie zabliźniania ran, tworzy włókna tkanki łącznej właściwej siateczkowej;
- IV – występuje w błonie podstawnej, czyli mikrowłóknach międzytkankowych, tworzących cienkie membrany między różnymi tkankami organizmu;
- V – śródmiąższowy – występuje na granicy tkanki tworzącej blizny i tkanek na krawędzi blizn. Zawsze stanowi dopełnienie kolagenu typu I;
- VI – odmiana typu V i spełnia tę samą funkcję;
- VII – występuje w tkance nabłonkowej, między innymi w skórze i na powierzchni tętnic;
- VIII – występuje w śródbłonku – tkankach tworzących błony śluzowe oraz wnętrze żył i tętnic;
- IX , X , XI – występują w chrząstkach – razem z typem II;
- XII – występuje razem z typami I i III w wielu tkankach.
Jakie właściwości i zastosowanie ma kolagen?
Różne rodzaje kolagenu mają wiele zastosowań. Są wykorzystywane w kosmetologii i dermatologii, ponieważ:
- usuwają zmarszczki i likwidują worki pod oczami;
- regenerują i przywracają sprężystość wnikając w najgłębsze warstwy skóry;
- wygładzają skórę i poprawiają jej pigmentację;
- podnoszą owal twarzy, czyli likwidują zwiotczałą skórę;
- likwidują rozstępy powodując przyrost tkanki skórnej;
- tworzą na powierzchni skóry właściwej film, który zatrzymuje wodę w skórze;
- oddają polipeptydy i aminokwasy do przestrzeni pozakomórkowej skóry właściwej;
- uelastyczniają i zmiękczają naskórek;
- spowalniają procesy starzenia się skóry;
- ujędrniają i nawilżają skórę;
- pomagają w leczeniu trądziku młodzieńczego oraz różowatego;
- systematycznie stosowane korygują ubytki w skórze i stymulują syntezę nowego kolagenu;
- likwidują zmiany zapalne skóry;
- pomagają likwidować cellulit;
- ujędrniają biust;
- likwidują skutki oparzeń, otarć oraz stłuczeń;
- pomagają w leczeniu skóry alergicznej;
- likwidują objawy większości schorzeń paznokci;
- pomagają przy oparzeniach, odparzeniach, zasinieniach oraz likwidują zaczątki odleżyn;
- zapobiegają rozstępom;
- likwidują rozszerzenia naczyń włosowatych i tak zwanych pajączków;
- doskonale wspomagają leczenie odcisków;
- zatrzymują łysienie plackowate;
- regulują przemianę materii;
- regenerują i wzmacniają włosy;
- są doskonałym balsamem po goleniu czy depilacji.
Zobacz również: Działanie kolagenu – czy jest skuteczne?
Kolagen w medycynie
Kolagen nie tylko przyczynia się do lepszego wyglądu, ale również poprawy stanu zdrowia. Likwiduje bowiem uczucie pieczenia skóry zimą, zmniejsza zmiany troficzne oraz wspomaga leczenie żylaków. Związek ten znalazł zastosowanie w terapii chorób białka oka, paradontozy i łysieniu plackowatym, ponieważ skutecznie regeneruje błonę śluzową i wszystkie tkanki, w których się fizjologicznie znajduje. Wszystkie rodzaje kolagenów są świetne w przypadkach odmrożeń. Dodatkowo likwidują skutki ukąszeń i użądleń przez owady oraz objawy zapalenia wewnętrznego ucha.
Zobacz również: Kolagen kontra kwas hialuronowy.
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję „smaru” przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Żelaszczyk D., Waszkielewicz A., Marona H., Kolagen – struktura oraz zastosowanie w kosmetologii i medycynie estetycznej, Estetologia i Kosmetologia Medyczna, 2/2012.
- Banaś M., Pietrucha K., Typy i struktura białka kolagenowego, Chemia Spożywcza i Biotechnologia, 73/2009.
- Nowicka-Zuchowska A., Zuchowski A., Kolagen – rola w organizmie i skutki niedoboru, Lek w Polsce, 11/2019.
- Morąg M., Burza A., Budowa, właściwości i funkcje kolagenu oraz elastyny w skórze, Journal of Health Study and Medicine, 2/2017.
Mega ciekawy artykuł. Zwłaszcza dla kogoś kto interesuje się składami kosmetyków i chce działać przeciwzamrszczokow.
Zawsze czegoś nowego się tu dowiem. Nie miałam pojęcia, że ma wpływ na przemianę materii. 🙂
Bardzo przydatny wpis! 🙂
Pozdrawiam
Bardzo ciekawy post, niesamowite jak wszechstronny jest kolagen i jak ciekawa jest budowa organizmu człowieka.
Nie wiedziałam, że kolagen ma tyle zastosowań, chyba muszę wypróbować!
U mnie w rodzinie stosuje się czysty kolagen na stłuczenia, siniaki, otwarte rany, oparzenia – wtedy przyspiesza gojenie. Działa cuda:) Polecam
Aga chyba coś ci się pomieszało. Przez suplementy jest lepiej wchłaniany i większa ilość niż kolagen stosowany zewnętrznie np. w kremach
Problem z kolagenem doustnym polega na jego wchłanialności.