Nagietek lekarski

Aktualizacja: 31 października 2023

Nagietek lekarski (łac. Calendula officinalis) zaliczany jest do grupy najbardziej popularnych ziół w Polsce. Oprócz tego, że posiada działanie lecznicze, ze względu na swój wygląd stanowi również roślinę ozdobną w naszych ogrodach. Poznajmy właściwości nagietka oraz jak dzięki nim wpływa on na nasze zdrowie.

Nagietek lekarski – skład

Nagietek jest rośliną kwitnącą w okresie od czerwca do września. Należy do roślin ozdobnych, jednorocznych i bardzo powszechnie występujących w przydomowych ogrodach. To przede wszystkim źródło:

• saponin triterpenowych;
• estrów;
• steroli.

Zawiera również:

• olejki eteryczne;
• flawonoidy;
• kumaryny;
• karotenoidy;
• witaminę C;
• sole mineralne;
• śluzy;
• żywicę;
• goryczę.

Poprzez swój skład nagietek lekarski wykazuje bardzo szerokie właściwości. Do jego głównych zadań należy przede wszystkim ochrona skóry przed różnego rodzaju drobnoustrojami oraz przyspieszanie procesów gojenia się ran. Oprócz tego wykazuje działanie moczopędne, a co za tym idzie, wpływa na oczyszczanie organizmu z toksyn. Spożywanie nagietka pobudza również działanie wątroby poprzez działanie żółciopędne, a także zwiększa odporność organizmu. Ważną funkcją jest jego działanie kojące, które wykorzystuje się przy zmęczonych oczach.

Nagietek lekarski – wpływ na zdrowie

Ze względu na właściwości, nagietek lekarski może mieć znaczący wpływ na zdrowie.

Działa osłonowo na żołądek

Wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze. To właśnie dzięki takiemu działaniu może chronić błonę śluzową żołądka przed stanami zapalnymi czy owrzodzeniami. Spożywanie nagietka polecane jest szczególnie osobom z chorobami wrzodowymi oraz innymi chorobami układu pokarmowego.

Wspomaga pracę wątroby

Przyspiesza wydzielanie zarówno soku żołądkowego jak i żółci oraz pomaga jej w transporcie do dwunastnicy. Nagietek poleca się osobom po operacjach żołądka oraz dróg żółciowych, ponieważ zawarte w nim związki aktywne wykazują właściwości rozkurczowe, łagodząc dolegliwości bólowe.

Niweluje stany zapalne

Oprócz właściwości przeciwgrzybiczych i przeciwbakteryjnych łagodzi on również stany zapalne. Wykorzystywany jest jako płukanka jamy ustnej, gardła oraz oczu w przypadku zapalenia spojówek.

Zwiększa odporność organizmu

Takie działanie zawdzięcza obecnym w nim saponinom trójterpenowym. Chroni tym organizm przed działaniem szkodliwych drobnoustrojów pochodzenia grzybiczego, wirusowego i bakteryjnego. Ponadto zwiększa ochronę organizmu przed zakażeniami. Spożywany regularnie wpływa również na przywrócenie sił po przebytej chorobie.

Wpływa na kondycję naszej skóry

Dzięki obecności w składzie witaminy C, soli mineralnych i flawonoidów w dużym stopniu wpływa na procesy regeneracyjne skóry. Ponadto, nawilża ją i zmiękcza. Pomocny jest w leczeniu trądziku, a także innych niedoskonałości jakimi są np. rozstępy. Nagietek w bardzo dużym stopniu wykorzystuje się w kosmetologii. Znaleźć można go m.in. w preparatach do pielęgnacji cery suchej, cery wrażliwej i trądzikowej.

Łagodzi bóle miesiączkowe

Poprzez swoje działanie rozkurczowe, nagietek łagodzi bóle miesiączkowe. Działa również uspokajająco, co w znacznym stopniu wpływa na łagodzenie objawów w zespole napięcia przedmiesiączkowego (PMS). Ponadto wykorzystuje się go w tzw. nasiadówkach lub w formie kosmetyku do higieny intymnej usuwając upławy, a także wszelkie podrażnienia skóry w miejscach intymnych.

Zobacz również: Chlorella na zespół napięcia przedmiesiączkowego.

Przyspiesza regenerację skóry

Związki takie jak karotenoidy czy trójterpeny przyspieszają gojenie się ran poprzez warunkowanie prawidłowego wzrostu nabłonka. Nagietek bardzo często stosowany jest w maściach na otarcia skóry, odleżyny, stany zapalne czy odmrożenia.

Uspokaja i poprawia samopoczucie

Olejki eteryczne zawarte w nagietku mogą być wykorzystywane jako składnik aromaterapii. Ma on przede wszystkim działanie uspokajające. Ponadto zmniejsza tętno i obniża ciśnienie krwi. Nagietek można wykorzystać do odprężającej, wieczornej kąpieli lub jako formę zdrowej inhalacji.

Zastosowanie nagietka lekarskiego

Nagietek jest idealnym, naturalnym surowcem do wytwarzania maści leczniczych, które można stosować w przypadku oparzeń, otarć czy alergii w postaci wysypki. Oprócz tego roślina ta może służyć do wytwarzania naparu ziołowego. Jest on bardzo skuteczny we wspomaganiu leczenia wrzodów żołądka i dwunastnicy, a także stanów zapalnych układu pokarmowego. Napar z nagietka stosuje się również na bóle menstruacyjne oraz w przypadku objawów klimakterium.

Herbata z nagietka to kosmetyk pielęgnujący włosy, który wzmacnia i nadaje im blasku. Poleca się stosować ją jako płukankę, zarówno na włosy, jak i na samą skórę głowy, ponieważ działać będzie łagodząco w przypadku jej podrażnień. W domu można wykonać również kompres z nagietka. Gotowy zaleca się położyć na zmęczone oczy.

Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Chlorella w bardzo dokładny sposób oczyszcza organizm, pomaga w likwidacji zaparć, wspiera budowanie naturalnej odporności, wspomaga odmładzanie organizm, przyspiesza regenerację uszkodzonych tkanek, poprawia kondycję organizmu, dodaje sił witalnych, …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Biesiada A., Sokół-Łętowska A., Kucharska A., Wpływ odmiany na aktywność antyoksydacyjną nagietka lekarskiego, Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu, 2007.
2. Dzida K., Skubij N., Tymoszuk K., Staszczak A., Poleszak P., Właściwości lecznicze i walory dekoracyjne nagietka lekarskiego, Annales UMCS, 3/2016.
3. Telesiński A., Wieteska A., Onyszko M., Okińska M., Niedźwiecki E., Analiza fotochemiczna i właściwości przeciwutleniające soku z nagietka lekarskiego, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 4/2013.