Biegunka

Aktualizacja: 24 stycznia 2023

Biegunka (łac. diarrhoea) to nieprzyjemna dolegliwość, jednak uwalnia organizm od wielu szkodliwych substancji. Zazwyczaj sama mija po upływie doby lub dwóch dni. Leczenie polega na zapobieganiu odwodnieniu organizmu i przywracaniu prawidłowej konsystencji stolca.

Czym jest biegunka?

Biegunką nazywa się wydalanie wodnistych stolców częściej niż zwykle. Nie jest to choroba, ale może być objawem wielu różnych zaburzeń, które często są poważne. Normalnie podczas przepływu pokarmu przez jelito cienkie, ścianki jelita wchłaniają wodę, a niestrawione resztki pokarmowe przechodzą dalej, aż opuszczą ciało w postaci kału. W pewnych przypadkach woda może być usuwana wraz z resztkami pokarmowymi, co powoduje biegunkę.

Częstym, wodnistym stolcom mogą towarzyszyć również inne objawy, takie jak skurcze brzucha, dyskomfort oraz wymioty. Przy infekcjach pojawia się dodatkowo gorączka. W związku z nadmierną utratą wody z organizmu pojawia się uczucie silnego pragnienia.

Zobacz również: Zemsta Faraona – urlopowa biegunka.

Biegunka – przyczyny

Przyczyną biegunki są podrażnienia i stany zapalne jelita cienkiego, powodowane przez bakterie lub wirusy, które wniknęły do niego wraz z jedzeniem. Wiele osób podróżujących w mniej rozwinięte części świata może obawiać się skażonej żywności lub wody i przestrzega higieny w podróży, jednak takie zakażenie może się zdarzyć nawet w warunkach domowych.

O biegunki często obwinia się wirusy „grypy brzusznej”, których przyczyną jest po prostu zanieczyszczona żywność. Czasem biegunka może wystąpić po zjedzeniu większej ilości owoców lub warzyw (na przykład owoców cytrusowych i fasoli). Może ją również wywołać duża ilość sorbitolu – mało kalorycznego słodzika. Zdarza się, że występuje ona jako skutek uboczny działania leczniczych dawek witaminy C lub magnezu. W takim przypadku należy zmniejszyć dawkowanie.

Osoby, które nie tolerują laktozy (nie potrafią trawić jednego z cukrów prostych występujących w pożywieniu), po zjedzeniu produktów zawierających ją w swoim składzie odczuwają wzdęcia brzucha lub biegunki. Biegunkę mogą także wywołać antybiotyki, które zabijają przyjazne bakterie żyjące w jelitach. Czynnikiem wywołującym biegunkę może być stres. Biegunka bywa objawem zaburzeń żołądkowo-jelitowych, na przykład wrzodów, raka okrężnicy, choroby Leśniowskiego-Crohna, zespołu drażliwego jelita lub zaburzenia wydzielania enzymów wątrobowych.

Co na biegunkę?

Podczas biegunki można pić herbatę z sadźca konopiastego, liści maliny i liści lub owoców borówki czernicy, które zawierają garbniki. Uszczelniają one błony komórek jelita cienkiego, co pomaga zatrzymać płyny w organizmie. Napary z tych ziół zapobiegają odwodnieniu. Jeśli nie pomagają napary, należy zastosować babkę płesznik. Zawarty w niej błonnik kojarzy się z leczeniem zaparć, ale może także wchłaniać nadmiar wody z jelita cienkiego i zagęszczać stolec. Probiotyki pomagają odbudować florę bakteryjną (na przykład po leczeniu antybiotykami). Pożytecznych bakterii niestety nie zastąpią leki konwencjonalne. Bardzo znaną już od dawna i skuteczną metoda jest zażywanie pastylek węgla leczniczego. Dzięki niemu często ustępuje biegunka.

Jeśli przypuszcza się, że przyczyną biegunki jest zatrucie pokarmowe, należy wtedy odczekać kilka godzin, zanim rozpocznie się leczenie, po to, aby organizm miał czas pozbyć się przyczyny zatrucia. Jeśli kłopoty nie są spowodowane zatruciem, należy natychmiast zacząć brać środki przeciwbiegunkowe.

Domowe sposoby na biegunkę

Aby pozbyć się biegunki należy dodatkowo:

• pić dużo wody oraz czystych płynów żeby zmniejszyć ryzyko odwodnienia organizmu;
• unikać owoców cytrusowych, mleka, pokarmów zawierających dużo błonnika przez dzień lub dwa dni po zakończeniu biegunki, lepiej wybierać łagodne pokarmy takie jak: banany, biały ryż;
• podczas podróży w słabo rozwinięte rejony świata jadać wyłącznie gotowane potrawy, unikać lodu w kostkach i zawsze (nawet do mycia zębów) używać tylko butelkowanej wody.

Do lekarza należy się zgłosić jeśli biegunka trwa ponad 48 godzin, a towarzysząca jej gorączka przekracza 38 stopni Celsjusza. Także wtedy, gdy wraz z biegunkami występują silne skurcze brzucha, zawroty głowy, mroczki przed oczami i zahamowanie oddawania moczu. Niepokojącym zjawiskiem zawsze jest czarny stolec lub stolec z zawartością krwi. Do lekarza warto wybrać się również w momencie, gdy obserwujemy objawy odwodnienia, np. silne pragnienie, suchość w ustach i zapadnięcie oczu. Przewlekła i często powtarzająca się biegunka może być oznaką poważnej choroby, na przykład raka okrężnicy.

Probiotyki
Probiotyki od bioalgi zawierają aż 150 milionów wyselekcjonowanych, naturalnych i żywych szczepów bakterii. Uzupełniają dietę w składniki probiotyczne i roślinne takie jak Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Wasielica-Berger J., Ostra biegunka, Gastroenterologia Kliniczna, 1/2018.
2. Mach T., Szczeklik K., Algorytmy postępowania w ostrej biegunce infekcyjnej, Zakażenia XXI wieku, 1/2018.
3. Kimszal E., Van Damme-Ostapowicz K., Biegunka podróżnych, Pielęgniarstwo Polskie, 2/2016.
4. Badian M., Dzierżanowski T., Biegunka u pacjentów z nowotworem, Medycyna Paliatywna, 2/2018.
5. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.