Odra

Odra (łac. morbilli) należy do wirusowych chorób zakaźnych wieku dziecięcego, jednak może wystąpić niezależnie od wieku. Pomimo ciągłej intensyfikacji szczepień choroba ta w dalszym ciągu stanowi poważny problem zdrowotny na świecie.

Przyczyny odry

Jak wspomniano na wstępie, za wystąpienie choroby odpowiada wirus odry (MeV) należący do rodziny Paramyxoviridae. Do zakażenia dochodzi na drodze kropelkowej, czyli np. podczas kichania i kaszlu. Choroba zaliczana jest do wysoce zakaźnych, ponieważ w wyniku kontaktu z wirusem choruje aż ponad 90% osób.

Odra jest chorobą samoograniczającą się, której przechorowanie pozostawia trwałą odporność. Oznacza to, że powtórne zachorowanie na odrę występuje niezmiernie rzadko. Zdecydowana większość osób uzyskuje dożywotnią odporność po przechorowaniu odry w dzieciństwie czy wieku późniejszym i nigdy ponownie nie choruje.

Odra – objawy

Odra jest ostrą chorobą zakaźną charakteryzującą się:

• typową dla tej jednostki klinicznej wysypką;
• zapaleniem błon śluzowych dróg oddechowych i zapaleniem spojówek;
• gorączką.

Przebieg choroby dzieli się na 3 okresy: inkubacji (okres nieżytowy), wysypkowy oraz zdrowienia.

Okres inkubacji, od momentu zakażenia do wystąpienia typowych objawów wynosi około 9-14 dni. Mogą wystąpić wówczas objawy takie jak kaszel, katar i gorączka. Pierwotnie wirus atakuje komórki układu oddechowego, po czym po około tygodniu dochodzi do wiremii.

W wyniku wiremii wirus rozprzestrzenia się po całym organizmie, czego efektem jest wysypka na skórze. Innym objawem jest pojawienie się na błonie śluzowej policzków białawych przebarwień.

W początkowym okresie choroby pacjent uskarża się także na bóle gardła, bóle głowy oraz ogólne osłabienie i złe samopoczucie.

Wysypka przy odrze

Na początku wysypka ma charakter gruboplamisty, a wykwity są różowe i zlewają się. Występują głównie na twarzy (czole), a następnie rozprzestrzeniają się na resztę ciała. Po kilku dniach wysypka zmienia kolor na ceglasty i zaczyna się łuszczyć.

Wykwity skórne rozpoczynają się od linii włosów, następnie zstępują na twarz, szyję oraz resztę ciała, przy czym na kończynach są one mniej nasilone, a stopy i ręce pozostają zwykle wolne od tego objawu. Jednakże, skóra na dłoniach i stopach może być również  dotknięta jednak mniej niż inne obszary ciała, ale to w zależności od indywidualnego przypadku.

Dodatkowo należy wiedzieć, że chory zakaża osoby z otoczenia już 4 dni przed wystąpieniem wysypki oraz 4 dni po jej ustąpieniu.

Czy odra swędzi?

Odra jest chorobą zakaźną, która często manifestuje się przez różnorodne objawy. Chociaż swędzenie skóry może wystąpić u niektórych osób z odra, to nie jest ono uznawane za typowy objaw tej choroby. W większości przypadków skóra może być raczej wrażliwa lub podrażniona z powodu gorączki i ogólnego złego samopoczucia związanego z chorobą.

Odra – powikłania

Bardzo rzadko dochodzi do powikłań związanych z przebiegiem odry i zwykle są one związane nie tyle z samą chorobą, co z osłabioną odpornością chorego. Może dojść wówczas do powikłań takich jak:

• zapalenie płuc;
• zapalenie ucha środkowego;
• zapalenie spojówek, zapalenie rogówki oraz zapalenie siatkówki;
• zaburzenia krzepnięcia krwi;
• zaburzenia układu oddechowego (duszności);
• przewlekła biegunka.

W przypadku ciężkich powikłań odry, takich jak zapalenie mózgu, mogą wystąpić również uszkodzenia nerwów słuchowych lub innych struktur związanych z przetwarzaniem dźwięku, co może prowadzić do trwałych problemów ze słuchem.

Należy pamiętać, że powikłania odry mogą być poważne dlatego też ważne jest, aby unikać zakażenia i regularnie szczepić się przeciwko odrze.

Jak zapobiegać odrze?

Szacuje się, że stosowana w Polsce od 1975 roku w masowych szczepieniach szczepionka przeciw odrze spowodowała spadek liczby zachorowań w latach 1974-2002 o ponad 99,9%. Oznacza to, że jednym z najskuteczniejszych metod zapobiegania chorobie jest szczepienie. Szczepionka zawiera żywe wirusy, ale tak osłabione i zmodyfikowane, że nie wywołują choroby, lecz stymulują odporność.

Pierwszą dawkę szczepionki podaje się w 13 miesiącu życia, a dawkę przypominającą w 10 roku życia. Ponadto, jeśli osoba dorosła nie chorowała, można podać szczepionkę w dowolnym momencie życia.

Należy także wiedzieć, że w Polsce nie jest dostępna szczepionka ukierunkowana wyłącznie na wirusa odry. Stosuje się bowiem szczepionki skojarzone, działające zarówno na wirusa odry, jak i różyczki i świnki. Oznacza to, że jedna szczepionka chroni przed wszystkimi trzema chorobami.

Inną metodą, choć niepraktyczną i trudną do wykonania jest izolacja osób chorych lub unikanie kontaktu z takimi osobami. Często jednak jest to niemożliwe. Izolację zaleca się jednak w przypadku kobiet w ciąży, nieszczepionych niemowląt oraz pacjentów w ciężkiej immunosupresji.

Odra – leczenie

Nie ma skutecznego leku na odrę, w związku z czym nie można wdrożyć terapii przyczynowej. W przypadku wystąpienia objawów odry należy natychmiast skonsultować się z lekarzem, który stwierdzi, czy pacjent może być leczony w warunkach domowych czy musi zostać hospitalizowany.

Leczenie ma głównie charakter objawowy. Samodzielnie można zwalczać gorączkę oraz dolegliwości bólowe. Jeśli jest taka możliwość, należy unikać osób zdrowych, aby nie rozprzestrzeniać wirusa. Ważne jest przyjmowanie dużej ilości płynów oraz odpoczynek.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bio olej z czarnuszki w płynie 100% naturalny
Tłoczony na zimno olej z czarnuszki egipskiej dzięki swoim właściwościom może pomóc w zwalczaniu wszelkiego rodzaju zmian skórnych. Chroni komórki organizmu przed wolnymi rodnikami co powoduje, że skóra wygląda młodziej ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Kuchar R., Odra u dorosłych, Klinika Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym WUM,.
2. Częścik A., Trzcińska A., Siennicka J., Wirus odry – reakcje odpornościowe związane z naturalnym zakażeniem oraz odpowiedzią poszczepienną, Postępy Mikrobiologii, 3/2011.
3. Janaszek-Seydlitz W., Odra w Polsce – badania seroepidemiologiczne, Zakład Badania Surowic i Szczepionek PZH.
4. Nowak-Starz G., Salwa A., Siwek M., (i inni), Zachorowania na odrę – aktualny problem epidemiologiczny w Polsce i na świecie, Zdrowie Publiczne Standardem Dobrostanu, Rozdział XVI.