Ziemniak

Aktualizacja: 12 stycznia 2024

Ziemniak (łac. Solanum tuberosum L.) jest warzywem, o którym słyszy się wiele sprzecznych informacji. Jedni uważają go za bezwartościowy i tuczący dodatek, inni z kolei nie wyobrażają sobie życia bez jego obecności na talerzu. Kto wobec tego posiada rację? Czy ziemniaki stanowią zdrowe i cenne warzywo? Poznajmy właściwości oraz zastosowanie ziemniaków.

Historia ziemniaka

Ziemniak należy do grupy warzyw psiankowatych. Do Europy trafił w XVI wieku dzięki Hiszpanom, którzy z kolei przetransportowali je z państwa Inków. Dziś stanowi najbardziej popularne warzywo, którego uprawa odbywa się na dużą skalę. Kuchnia polska głównie bazuje na ziemniakach, a statystyczny Polak spożywa ich w przeciągu roku aż około 100 kilogramów.

Odmiany ziemniaków

Na całym świecie obecnie występuje ponad 10 tysięcy odmian ziemniaków. Z kolei w Polsce około 100. Do najbardziej popularnych należą: Irga, Vineta, Agata, Irys, Lord. Oprócz odmian, wyróżnia się także cztery podstawowe typy ziemniaków:

• A – odmiany sałatkowe, które po ugotowaniu są trwałe, nie rozpadają się i zachowują rzeczywisty kształt;
• B – wszechstronne, czyli takie, które można poddawać wszelkim obróbkom termicznym, a więc pieczeniu, smażeniu, gotowaniu;
• C – mączyste, wykorzystywane głównie do pieczenia, smażenia np. placków ziemniaczanych, gotowania pyz czy kopytek;
• D – bardzo mączyste, charakteryzują się suchą konsystencją.

Niezależnie od odmiany, ziemniaki powinny mieć zbliżony do siebie kształt, strukturę i barwę. Należy wiedzieć, że im gładsza skóra ziemniaka tym jest lepsza jego jakość. Im bardziej jest chropowata lub kształt ziemniaków jest mocno zróżnicowany tym istnieje większe prawdopodobieństwo, że podczas uprawy przesadzono z ilością nawozów sztucznych, co przekłada się później na ich smak.

Ziemniaki – wartości odżywcze

W składzie ziemniaków znaleźć można mikroelementy takie jak fosfor, wapń, magnez, żelazo. Ponadto są one źródłem witaminy A, C, E, K, PP, witamin z grupy B, a także błonnika pokarmowego.

Ziemniaki są lekkostrawne. Ze względu na zawartość błonnika wspomagają procesy trawienne. Ponadto skuteczne są w usuwaniu problemów takich jak zaparcia czy biegunka. Warzywa te skutecznie obniżają poziom cholesterolu we krwi. Uważa się je za skuteczny środek o działaniu przeciwbólowym. Okłady z ziemniaków stosowane były w medycynie naturalnej na bóle reumatyczne czy zwichnięcia stawów.

Spożywanie ziemniaków zalecane jest również osobom z nadciśnieniem, a to wszystko dzięki dużej zawartości potasu i niskiej dawce sodu. Warzywo to dostarcza nam dużej ilości energii, a zawartość węglowodanów złożonych na długo uczucie sytości. Pozyskana z nich energia uwalnia się powoli, co powoduje, że przez dłuższy czas nie będziemy czuć głodu.

Ziemniaki – jak je przygotowywać?

Obecnie istnieje wiele sposobów przygotowywania ziemniaków. Mogą występować w formie osobnego posiłku lub być dodatkiem do całego dania głównego. Najzdrowszym rozwiązaniem jest gotowanie ziemniaków na parze. Z kolei najmniej polecane są smażone w głębokim tłuszczu np. w postaci placków ziemniaczanych, frytek czy chipsów. Są wówczas ciężkostrawne, negatywnie wpływając na nasze zdrowie. Szeroko znane kopytka czy pyzy również nie sprzyjają naszemu zdrowiu, jak i samej sylwetce.

Spirulina w tabletkach (100% naturalna)
Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...

Spirulina w proszku (100% naturalna)
Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Bienia B., Sawicka B., Krochmal-Marczak B., Betlej I., Skiba D., Ziemniak jako źródło składników odżywczych, Rośliny zielarskie, kosmetyki naturalne i żywność funkcjonalna, Wrocław 2015.
2. Dederko-Kantowicz P., Przewodowski W., Prozdrowotne właściwości ziemniaków, Ziemniak Polski, 2/2021.
3. Zarzecka K., Gugała M., Zarzecka M., Ziemniak jako dobre źródło składników odżywczych, Postępy Fitoterapii, 3/2013.
4. Zgórska K., Ziemniak jako składnik racjonalnej diety, Ziemniak Polski, 1/2013.