Masaż kręgosłupa przez odbyt

Aktualizacja: 11 marca 2025

Masaż kręgosłupa przez odbyt nie jest rutynową praktyką w gabinecie fizjoterapeutycznym. Zabieg ten wykonuje się wyłącznie u określonych pacjentów uroginekologicznych. Drogą per rectum (przez odbyt) nie można dostać się do kręgosłupa lędźwiowego, jednak oddziałując na kość krzyżową i kość ogonową, które są jego zakończeniem, można wywierać określone efekty terapeutyczne.

Masaż kręgosłupa przez odbyt – na czym polega?

Masaż kręgosłupa przez odbyt tak naprawdę nie jest rzeczywiście ukierunkowany na kręgosłup (chyba że działaniem pośrednim). Istnieje wiele efektywniejszych i bardziej komfortowych technik, które pozwolą na terapię kręgosłupa. Drogą per rectum oddziałuje się raczej na mięśnie dna miednicy i samą kość ogonową, co również może okazać się przydatne. Jeśli jednak istnieją inne metody, które mogą dać podobny efekt, warto najpierw je wypróbować. Wszystko przez to, że działania per rectum nie należą do szczególnie przyjemnych i mogą wzbudzać w pacjentach spory dyskomfort. Jeśli takie techniki są konieczne, należy przede wszystkim zadbać o intymną atmosferę i maksymalny komfort pacjenta.

Przed przystąpieniem do masażu należy przeprowadzić szczegółową diagnostykę. Jeśli problem dotyczy kości ogonowej, należy zapytać pacjenta o ewentualnie posiadane badania obrazowe. Zawsze dobrym pomysłem jest ocena płytki RTG, która pokaże ustawienie kości. Można też zapoznać się z wynikami MRI odcinka lędźwiowo-krzyżowego (L-S), ponieważ przepukliny L-S mogą dawać promieniujące bóle właśnie do kości ogonowej.

Sam masaż rozpoczyna się ułożeniem pacjenta w odpowiedniej pozycji. Najczęściej jest to leżenie na brzuchu lub pozycja kolankowo-łokciowa. W niektórych przypadkach można ustawić pacjenta w pozycji stojącej w lekkim pochyleniu. Następnie należy założyć jednorazową rękawiczkę i nanieść na nią sporą ilość lubrykantu (żelu zapewniającego odpowiedni poślizg, może to być zwykły żel do USG). W odbycie pacjenta umieszcza się jeden palec na głębokość 1-3 paliczków, w zależności od problemu, co dobierane jest indywidualnie. Wszystko zależy od tego, na jakie struktury chcemy oddziaływać. Następnie wykonuje się czynności terapeutyczne. Mimo swojej nazwy nie jest to typowy masaż. Zabieg skupia się na:

• mobilizacji ewentualnych blizn tej okolicy, np. u kobiet po porodach siłami natury, u których doszło do pęknięcia krocza wysokiego stopnia;
• rozluźnianiu bolesnych punktów spustowych tej okolicy poprzez ich ucisk i trzymanie, aż do momentu uczucia ulgi;
• pobudzaniu nieaktywnych mięśni dna miednicy, poprzez ich stymulację połączoną z oddechem pacjenta i aktywnym napinaniem tych mięśni;
• mobilizacji kości ogonowej, jeśli znajduje się ona w nieprawidłowym ustawieniu, poprzez delikatne techniki oscylacyjne.

Bezpośredni masaż kręgosłupa przez odbyt nie jest możliwy. Jednak mobilizując kość ogonową, można wpływać na odcinek lędźwiowy, ponieważ cały kręgosłup stanowi jedną, połączoną ze sobą całość.

Zobacz również: Masaż na pobudzenie jelit.

Masaż kręgosłupa przez odbyt – wskazania

Podstawowe wskazania do pracy per rectum z pacjentem lub pacjentką obejmują przede wszystkim:

• hemoroidy;
• blizny w okolicy krocza i samego odbytu;
• przewlekły ból kości ogonowej (coccygodynia);
• osłabienie mięśni dna miednicy;
• nietrzymanie moczu i/lub stolca;
• obniżenie narządu rodnego bądź odbytnicy.

Kwalifikowaniem pacjentów do masażu przez odbyt zajmuje się najczęściej fizjoterapeuta uroginekologiczny, ponieważ to właśnie on zajmuje się całą terapią. Jednak niektórzy ginekolodzy również mogą zasugerować kobiecie podczas wizyty kontrolnej taką terapię, jeśli uznają, że będzie ona korzystna oraz jeśli działają zgodnie z najnowszą wiedzą medyczną.

Masaż kręgosłupa przez odbyt – przeciwwskazania

Nie u każdego pacjenta może zostać zastosowany opisany masaż, nawet jeśli istnieją ku temu wskazania. Podstawowymi przeciwwskazaniami są:

• brak zgody pacjenta;
• zagrożona ciąża oraz ciąża w I trymestrze;
• zaawansowane, bolesne hemoroidy;
• perforacja lub zaawansowane problemy jelita grubego czy odbytnicy;
• świeże rany odbytu i odbytnicy.

W razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) to oryginalny, jakości premium produkt wykazujący wiele właściwości. Wykorzystywany jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Kuciel N., Markowska D., Chomińska A., Wiśniowska P., Fizjoterapia w uroginekologii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2024.
2. Barral J., Manipulacje układu moczowo-płciowego, Wydawnictwo MedPharm, Wrocław 2023.