Adenina

Aktualizacja: 3 lutego 2025

Adenina (łac. adeninum) jest jedną z czterech podstawowych zasad azotowych, wchodzących w skład kwasów nukleinowych – DNA i RNA. Oba rodzaje kwasów nukleinowych występują w organizmie człowieka, gdzie pełnią istotne role, głównie związane z kodowaniem genów i dziedziczeniem.

Adenina – charakterystyka

Adenina to organiczny związek chemiczny zaliczany do grona puryn heterocyklicznych, aromatycznych związków, zbudowanych ze skondensowanych pierścieni pirymidyny i imidazolu. Wyróżniają się one dwupierścieniową strukturą zawierającą atomy azotu. Właśnie taką budowę ma adenina. Jej wzór sumaryczny to C5H5N5, zaś w swojej strukturze posiada dodatkowo 4 atomy azotu oraz 5 atomów wodoru. Adenina tworzy wiązania wodorowe z tyminą (w DNA) oraz uracylem (w RNA) w trakcie tworzenia podwójnej helisy.

Funkcje adeniny

Adenina w łańcuchach DNA łączy się z tyminą za pośrednictwem dwóch wiązań wodorowych, co jest niezmiernie istotne, a wręcz niezbędne dla zachowania stabilności struktury podwójnej helisy DNA. Sekwencje adeniny w DNA mogą wpływać na regulację ekspresji genów i stabilność genomu. Z kolei w łańcuchach RNA adenina łączy się z uracylem, tworząc podobne wiązania wodorowe. Utrzymują one przede wszystkim stabilność cząsteczki RNA.

Warto również zaznaczyć, że adenina jest składnikiem adenozyno-5′-trifosforanu (ATP), cząsteczki będącej niezbędnym źródłem energii w komórkach. ATP bierze udział w procesach metabolicznych zachodzących na poziomie komórkowym, takich jak np. synteza białek i transport aktywny przez błony komórkowe. Jej obecność w niektórych koenzymach, takich jak NAD⁺ oraz FAD, sprawia, że mogą one odgrywać w pełni swoją rolę w reakcjach oksydoredukcyjnych w komórkach.

Adenina – ciekawostki

Prowadzone badania nad adeniną i jej analogami sugerują, że istnieje szansa rozwoju nowych metod diagnostyki i terapii różnych chorób genetycznych oraz chorób nowotworowych, które dotychczas pozostawały nieuleczalne. Adenina i jej pochodne są badane jako potencjalne składniki leków przeciwnowotworowych.

Adenina została odkryta stosunkowo dawno, ponieważ już w XIX wieku przez niemieckiego chemika Albrechta Kossela. Otrzymał on za to nawet Nagrodę Nobla w 1910 roku. Nazwa „adenina” wywodzi się z języka greckiego i oznacza „gruczoł”.

Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Jorde L., Carey J., Bamshad M., Genetyka medyczna, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2021.