Móżdżek

Móżdżek (łac. cerebellum) to niezwykle ważna część tyłomózgowia wtórnego, której podstawową funkcją jest nadzorowanie ruchów precyzyjnych, dowolnych, jak również utrzymywanie równowagi (nie jest tu jednak głównym ośrodkiem kontrolującym). Móżdżek ma bardzo charakterystyczny wygląd i budowę, dlatego nietrudno odróżnić go od okolicznych tkanek.

Móżdżek – anatomia

Pod względem anatomicznym móżdżek należy do tyłomózgowia wtórnego, tworząc strop komory czwartej. Przylega miedzy innymi do płatów potylicznych mózgu i kieruje się w stronę rdzenia przedłużonego. Budowa móżdżku zawiera:

• nieparzystą część środkową, zwaną także robakiem;
• parzyste półkule, swoim wyglądem zbliżone do półkuli mózgu.

Od zewnątrz móżdżek otoczony jest istotą szarą, czyli korą móżdżku. W jej obrębie znaleźć można liczne zakręty i szczeliny. W klasycznej anatomii w budowie móżdżku wyróżniamy: płacik środkowy, skrzydło płacika środkowego, czub, płacik czworokątny, spadzistość, płacik prosty, płacik półksiężycowaty górny, liść robaka. W głębi móżdżku znajduje się istota biała tworząca ciało rdzenne, od którego następnie odchodzą tzw. blaszki białe. Wspomniana wcześniej kora móżdżku jest pod względem swojej budowy bardzo charakterystyczna. Jej głównymi cechami są:

• trójwarstwowość (warstwa drobinowa, zwojowa, ziarnista);
• duża liczba szczelin, dochodząca nawet do 200, których głębokość waha się od 2 do 35 mm;
• obecność zakrętu móżdżku;
• przechodzenie zakrętów i szczelin z jednej półkuli móżdżku na drugą.

Dość istotnymi elementami móżdżku są jego jądra, występujące parzyście. Są nimi zwłaszcza:

• jądro wierzchu mające połączenie z korą móżdżku, jądrami przedsionkowymi oraz jądrami oliwki;
• jądro kulkowate mające połączenie z korą móżdżku;
• jądro czopowate mające połączenie z korą móżdżku i wzgórzem;
• jądro zębate mające połączenie z korą móżdżku, wzgórzem i jądrem czerwiennym.

Czynność wszystkich jąder jest nadzorowana przez korę móżdżku.

Móżdżek – funkcje

Udowodniono, że móżdżek pełni rolę ośrodka regulującego koordynację ruchów i napięcie mięśni. Wpływa zwłaszcza na ruchy dowolne, a więc takie, które możemy rozpoczynać, prowadzić i kończyć w momencie zależnym od naszej woli. Dzięki działaniu móżdżka nasze ruchy są płynne i w ogóle mogą się odbywać, zaś postawa ciała jest prawidłowa w każdej płaszczyźnie. Dodatkowo móżdżek wspomaga utrzymanie równowagi i koordynacji, choć za to w dużej mierze odpowiada błędnik znajdujący się w uchu wewnętrznym.

Uszkodzenie móżdżku

Przyczyny objawów przewlekłego uszkodzenia móżdżku można podzielić na nabyte i wrodzone. Do nabytych należą głównie: nadmierne spożywanie alkoholu, nadużywanie leków, stwardnienie rozsiane, choroby naczyniowe, choroby onkologiczne. W tych schorzeniach niekiedy możliwe jest leczenie przyczynowe, które należy jednak rozpocząć jak najwcześniej. Charakterystycznymi objawami uszkodzenia móżdżku są:

• niezborność ruchowa, np. niezdolność do przyjęcia pozycji wyprostowanej i stabilnej. Chód przypomina chodzenie pijanego człowieka;
• dysmetria, czyli utrata zdolności zahamowania ruchu w wybranym przez siebie momencie dzięki sile własnej woli;
• adiadochokineza, czyli utrata zdolności szybkiego wykonywania naprzemiennych ruchów;
• oczopląs;
• mowa skandowana.

Oczywiście dokładny obraz kliniczny zależy także od lokalizacji uszkodzenia móżdżku. Diagnostyka i leczeniem tego typu problemów zajmuje się neurolog, chyba że istnieje konieczność interwencji chirurgicznej. Wówczas pacjent powinien znaleźć się pod opieką lekarza neurochirurga. Analizę czynności i kondycji móżdżku wykonuje się na podstawie badań funkcjonalnych i badań obrazowych. Złotym standardem jest rezonans magnetyczny mózgowia.

Móżdżek – unaczynienie

Móżdżek zaopatruje w krew tętnica kręgowa i tętnica szyjna wewnętrzna. Od tętnicy kręgowej odchodzi tętnica dolna tylna móżdżku, jej najgrubsza gałąź. Ta zaś dodatkowo dzieli się na gałąź przyśrodkową podążającą wzdłuż robaka po dolnej jego części, a także gałąź boczną idącą po dolnej powierzchni półkul móżdżku.

Koenzym Q10 (100 mg) bioalgi
Koenzym Q10, który Państwu oferujemy pozyskiwany jest przy użyciu naturalnego procesu fermentacji. Jest to czysty izomer trans, w 100% naturalny i identyczny jak Koenzym Q10 występujący w naszym organizmie, dzięki czemu bardzo wysokiej biodostępności.
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Gołąb B., Anatomia czynnościowa ośrodkowego układu nerwowego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1984.
2. Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, repetytorium, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
3. Sokołowska-Pituchowa J., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006.
4. Starowicz-Filip A., Chrobak A., Moskała M., Krzyżewski R., Kwinta B. , Kwiatkowski S., Milczarek O., Rajtar-Zembaty A., Zielińska D., Rola móżdżku w regulacji funkcji językowych, Psychiatria Polska, 4/2017.