Olej bawełniany

Olej bawełniany jest naturalnym olejem roślinnym pozyskiwanym z nasion bawełny, przy czym do tłoczenia wykorzystać można rozmaite gatunki bawełny. Surowy olej charakteryzuje się wysoką zawartością gossypolu, składnika rzadko spotykanego w olejach, o działaniu przeciwnowotworowym i przeciwutleniającym, ale jednocześnie szkodliwych.

Olej bawełniany – charakterystyka

Olej bawełniany pozyskuje się z nasion różnych odmian bawełny, najczęściej drogą procesów mechanicznych takich jak prasowanie tych nasion, ewentualne drogą procesów chemicznych, takich jak ekstrakcja rozpuszczalnikiem. Produkt bywa wykorzystywany zarówno w kosmetologii, jak i w gastronomii, przy czym olej bawełniany spożywczy musi przejść proces rafinacji, głównie po to, aby usunąć z niego zawartość gossypolu.

Ciekawostką jest, że produkcja oleju bawełnianego na świecie jest niezwykle duża i z każdym rokiem wzrasta. Dotychczas największymi producentami jego są Chiny, Indie, Paragwaj oraz Stany Zjednoczone. W 2018 roku światowa produkcja wynosiła 4,46 mln ton, co daje ogromne ilości.

Gossypol

Surowy olej bawełniany zawiera duże ilości gossypolu, związku produkowanego przez bawełnę w celach obronnych. Odpowiada on bowiem za ochronę tkanek roślinnych przed pasożytami i owadami, które mogłyby je niszczyć. Związek ten można izolować i pozyskiwać na większą skalę, a następnie wykorzystywać w środkach ochrony roślin. Przeprowadzono liczne badania na jego temat. Udowodniono, że gossypol może działać przeciwnowotworowo i przeciwutleniająco, zwalcza też niektóre typy wirusów, np. wirusy paragrypy i wirusa HIV. Niestety znacznie silniejsze jest jego działanie szkodliwe, polegające na wywoływaniu trwałej bezpłodności u mężczyzn. Z tego względu przed wypuszczeniem oleju bawełnianego na rynek, musi on przejść etap oczyszczania z zawartości gossypolu. Wówczas produkt staje się bezpieczny i skuteczny.

Olej bawełniany – skład

Olej bawełniany po oczyszczeniu wyróżnia się wysoką zawartością: kwasy tłuszczowe Omega 6 (nawet do 50% wszystkich składników lipidowych) i kwasy tłuszczowe Omega 9. W składzie znajdziemy też witaminę E, witaminę A oraz witaminę K.

Olej bawełniany w kosmetyce

Olej bawełniany bywa stosowany w kosmetologii, szczególnie w pielęgnacji cery suchej i zniszczonej. Nawilża oraz regeneruje obszary delikatne, np. wokół oczu czy w okolicach intymnych w związku z podrażnieniami po goleniu. Wykazano, że stosowany systematycznie może spowalniać oznaki starzenia, a więc opóźnia pojawianie się zmarszczek mimicznych. Olej bawełniany ma właściwości przeciwzapalne, nadaje się więc do pielęgnacji skóry podrażnionej i problematycznej. Co istotne, nie zapycha porów, nie wykazuje więc działania komedogennego. Oznacza to, że nie przyczynia się do powstawania zaskórników, jak ma to miejsce w przypadku wielu innych olejów, np. oleju z kiełków pszenicy czy masła kakaowego.

Olej z nasion bawełny na włosy

Można go też wykorzystywać w pielęgnacji włosów, szczególnie włosów wysokoporowatych, które potrzebują intensywnej regeneracji i ściągnięcia otwartych łusek ponownie do łodyg. Bardzo dobrze nada się do włosów farbowanych, włosów rozjaśnianych, często poddawanych zabiegom z wykorzystaniem wysokich temperatur. Ma działanie wygładzające i ochronne.

Olej bawełniany w przemyśle

Olej bawełniany tłoczony na zimno bywa wykorzystywany w celach technicznych (dawniej do lamp górniczych, współcześnie raczej rzadko), a także w kosmetologii. Jest popularnym olejem do smażenia, pieczenia i sałatek ze względu na swój łagodny smak i wysoką temperaturę dymienia. Używany jest do produkcji margaryny i innych przetworów tłuszczowych. Aby jednak poddawać go działaniu temperatur, musi to być olej rafinowany. W przemyśle farmaceutycznym i w produkcji suplementów diety jest to nośnik substancji aktywnych.

Co ciekawe, olej bawełniany jest stosowany nawet w przemyśle chemicznym, co czyni go niezwykle uniwersalnym produktem roślinnym. Wówczas dodaje się go w trakcie produkcji do smarów, biopaliw oraz innych produktów chemicznych, które korzystają z jego właściwości jako środka smarującego i stabilizującego.

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Riaz T., Iqbal M., Mahmood S., Yasmin I., Leghari A., Rehman A., Mushtaq A., Mushtaq K., Bilal M., Cottonseed oil: A review of extraction techniques, physicochemical, functional, and nutritional propertie, Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 63/2021.
2. Agarwal D., Singh P., Chakrabarty M., Shaikh A., Gayal S., Cottonseed oil quality, utilization and processing, 2003.