Alergia na białka mleka krowiego

Alergia na białka mleka krowiego współcześnie stanowi najpowszechniej stwierdzaną postać alergii pokarmowych i dotyczy od 2 do 5% dzieci do 3. roku życia. Dokładne przyczyny tego problemu nie są znane, a jego diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz alergolog. Wczesne rozpoznanie tego typu alergii i prawidłowo dobrana dieta eliminacyjna zmniejszają ryzyko wystąpienia zagrażających życiu objawów klinicznych.

Alergia na białka mleka krowiego – przyczyny

Reakcje nadwrażliwości na pokarm w ostatnim dziesięcioleciu są coraz częstsze zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych. Dlatego uważa się je za główną przyczynę tzw. drugiej fali epidemii chorób alergicznych. Alergia na antygeny mleka krowiego jest mediowana przez reakcję alergiczną typu I, tzw. reakcję anafilaktyczną. Zależy ona od obecności swoistych przeciwciał klasy IgE. U osób z reakcją alergiczną pośrednią obserwuje się zazwyczaj udział zarówno mechanizmów alergicznej odpowiedzi humoralnej, jak i komórkowej, z kolei, gdy alergiczna odpowiedź komórkowa dominuje u alergików, u których objawy reakcji mają charakter opóźniony.

Dokładne przyczyny alergii nie są znane. Uważa się, że upośledzenie trawienia białek i funkcji ochronnej bariery śluzówkowej jelit, przełamanie mechanizmów tolerancji lub brak ich nabycia (np. u niemowląt) najczęściej powodują aktywację odpowiedzi alergicznej na alergeny pokarmowe. Spore znaczenie mają tutaj też czynniki genetyczne.

Należy również wiedzieć, że mleko krowie zawiera niemal 30 różnych białek, z czego największą grupę (około 80%) tworzą kazeiny. Dodatkowo w mleku występują białka serwatkowe (około 20%), spośród których największą immunogennością wyróżnia się β-laktoglobulina oraz α-laktoalbumina.

Alergia na białka mleka krowiego – objawy

Reakcje nadwrażliwości na mleko krowie podzielono na 3 podstawowe grupy w zależności od czasu, jaki upływa od narażenia na alergen do wystąpienia pierwszych objawów. Są to:

• I – pacjenci, u których reakcja alergiczna ma charakter natychmiastowy, zależny od przeciwciał IgE. W ciągu 45 min od spożycia mleka mogą pojawić się dolegliwości takie jak wymioty, pokrzywka lub reakcja anafilaksji;
• II – pacjenci z pośrednim typem reakcji, gdzie objawy pojawiają się od 45 min do 20 godzin od narażenia na alergen;
• III – pacjenci, u których objawy nadwrażliwości obserwuje się powyżej 20 godzin od spożycia mleka.

Podstawowe objawy pokarmowe alergii na białko mleka krowiego obejmują:

• wymioty;
• biegunkę z możliwą domieszką krwi;
• bóle brzucha o charakterze kurczowym.

Możliwe są jednak objawy pochodzące także z innych układów organizmu, takie jak:

• rumień, świąd i zaczerwienienie skóry;
• łzawienie oczy i zaczerwienienie spojówek;
• obrzęk powiek;
• obrzęk naczynioruchowy;
• pokrzywka;
• wyciek z nosa;
• kichanie;
• chrypka;
• napadowy, suchy kaszel;
• duszności i świszczący oddech;
• tachykardia;
• omdlenie;
• utrata świadomości;
• zawroty głowy.

Dokładny obraz kliniczny zależy również od tego, czy alergia ma przebieg lekki, umiarkowany, czy może ciężki.

Diagnostyka alergii na białka mleka krowiego

Za tzw. złoty standard w badaniach diagnostycznych alergii pokarmowych uznaje się współcześnie podwójnie zaślepioną doustną próbę prowokacji. Niewiele placówek dysponuje jednak tą metodą, dlatego najczęściej wykonuje się oznaczenie swoistych antygenowo (alergenowo) przeciwciał klasy IgE w surowicy krwi żylnej pobranej od pacjenta. Z kolei w przypadku pacjentów z nadwrażliwością typu późnego, z atopowym zapaleniem skóry lub z objawami żołądkowo-jelitowymi niezwiązanymi z obecnością przeciwciał IgE można wykonywać tzw. atopowe testy płatkowe.

Alergia na białka mleka krowiego – leczenie

Podstawą leczenia alergii na białko mleka krowiego jest całkowita eliminacja go z diety. Gdy dziecko jest na tyle małe, że wciąż karmi się je piersią, mleko krowie powinno być dodatkowo wykluczone z diety matki. Aktualnie intensywnym badaniom poddaje się efektywność oraz bezpieczeństwo zastosowania doustnej immunoterapii.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Błażowski Ł., Kurzawa R., Alergia na białka mleka krowiego – teoria i praktyka. Część I. Obraz kliniczny i zasady rozpoznawania, Standardy Medyczne, 14/2017.
2. Wąsik M., Nazimek K., Bryniarski K., Reakcje alergiczne na mleko krowie: patomechanizm, strategie diagnostyczne i terapeutyczne, możliwości indukcji tolerancji pokarmowej, Postepy Hig Med Dosw (online), 2018; 72: 339-348.
3. Krauze A., Alergia na białko mleka krowiego – postacie kliniczne, Alergia Astma Immunologia 2015, 20 (1): 12-16.
4. Krogulska A., Popielarz M., Czerwionka-Szaflarska M., Alergia na białka mleka krowiego: postępowanie lekarza pierwszego kontaktu, Pediatria, 3/2021.