Nerwowość to stan emocjonalny, w przebiegu którego człowiek odczuwa wzmożone napięcie wewnętrzne, zbyt szybko się stresuje i denerwuje oraz ma tendencję do łatwego wyprowadzania się z równowagi. Pierwotnie nerwowość miała zwiększać szansę zwierzęcia (w tym człowieka) na przeżycie, współcześnie jednak nie jest już niezbędna. Co więcej, przewlekła może negatywnie wpływać na jakość życia oraz zdrowie psychiczne i fizyczne.
Nerwowość – na czym polega?
Nerwowość zaliczana jest do stanów emocjonalnych człowieka. Najczęściej opisywana jest jako:
- uczucie wewnętrznego niepokoju, nawet w sytuacjach, w których tak naprawdę nie pojawia się dla danej osoby żadne większe zagrożenie;
- problemy z koncentracją i skupieniem uwagi na wykonywanym zadaniu;
- przyśpieszenie bicia serca, nadmierna potliwość dłoni, drżenie rąk i zaczerwienienie twarzy lub wręcz przeciwnie – bladość skóry w odpowiedzi na konkretne sytuacje.
Nerwowość może pojawiać się jako sporadyczny epizod, na przykład w odpowiedzi na sytuację stresową, jak również mieć charakter przewlekły. Znerwicowana osoba szybko wpada w lęk i stres bez względu na okoliczności, wielokrotnie w ciągu dnia. Stan ten można określić również mianem nerwicy. Przejściowa nerwowość uznawana jest za stan fizjologiczny. Każdy człowiek przynajmniej kilka razy doświadczył tego uczucia w swoim życiu. Jednak nerwowość przewlekła jest już sytuacją patologiczną, którą zawsze warto skonsultować z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej lub z psychoterapeutą. Znacznie pogarsza bowiem codzienne funkcjonowanie oraz relacje z innymi ludźmi.
Nerwowość – przyczyny
Sporadyczna, epizodyczna nerwowość wiąże się z wyrzutem hormonów stresu, głównie kortyzolu produkowanego przez nadnercza, w odpowiedzi na konkretne sytuacje. Dla każdego człowieka stresująca sytuacja może być inna. U niektórych wywołuje ją ważny egzamin lub rozmowa kwalifikacyjna, u innych zaś konieczność wykonania telefonu do obcej osoby (jest to szczególnie niekomfortowe dla większości introwertyków). Jak wygląda to od strony fizjologii człowieka?
W przebiegu ostrej reakcji stresowej jako pierwszy aktywowany jest układ adrenergiczny. Składa się on z części współczulnej autonomicznego układu nerwowego oraz z rdzenia nadnerczy. Konsekwencją tego jest wydzielanie katecholamin, do których należą:
- noradrenalina;
- adrenalina;
- kortyzol (nazywany kluczowym hormonem stresu).
Umożliwiają one dostosowanie organizmu do tak zwanej reakcji walki i ucieczki. Adrenalina i noradrenalina przyczyniają się do gwałtownego zwiększenia częstości skurczu serca i skierowania przepływów krwi w kierunku ważnych narządów wewnętrznych. To właśnie wysoki poziom tych trzech hormonów odpowiada za wystąpienie objawów charakterystycznych dla stanu nerwowości. Udowodniono, że kortyzol ma ogromny wpływ na procesy zapamiętywania, ponieważ nasila cytotoksyczność glutaminianu i tym samym przyczynia się do śmierci neuronów. Właśnie dlatego w przebiegu nerwowości obserwuje się zaburzenia koncentracji i skupienia uwagi.
Przewlekła nerwowość ma miejsce często wówczas, gdy w organizmie stale utrzymuje się zwiększony poziom katecholamin, nawet jeśli jest on zwiększony tylko nieznacznie. Przyczyny przewlekłej nerwowości wciąż nie zostały w pełni poznane. Wiadomo, że podłożem jest indywidualna predyspozycja danego człowieka do odbioru bodźców z otoczenia. Niektórzy są bardziej nerwowi, inni mniej, co prawdopodobnie wiąże się z uwarunkowań genetycznych.
Nerwowości – leczenie
Leczenie przewlekłej nerwowości odbywa się zazwyczaj w gabinetach psychoterapeutycznych. Wcześniej warto wykonać badania krwi oceniające poziom katecholamin i innych hormonów w organizmie, a jeśli to konieczne – dołączyć do diagnostyki badania obrazowe. Tym samym lekarz upewnia się, że nadmierny poziom hormonów stresu nie wiąże się z poważnymi patologiami zdrowotnymi, na przykład takimi jak guzy wydzielające hormony. Psychoterapia ma na celu zmianę zachowania i naukę rozumienia przez pacjenta własnych objawów. Ich prawidłowa interpretacja pozwala przerwać mechanizm błędnego koła (lęk bardzo często nasila objawy, które z kolei nasilają lęk). Metodą z wyboru jest najczęściej psychoterapia poznawczo-behawioralna.
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Musiała N., Hołyńska-Iwan I., Olszewska-Słonina D., Kortyzol – nadzór nad ustrojem w fizjologii i stresie, Diagnostyka Laboratoryjna, 54/2018.
Zostaw komentarz