Immunomodulacja to zbiór działań mających na celu przywrócenie prawidłowej czynności układu immunologicznego, zaburzonej przeważnie wskutek toczących się chorób. Ustalaniem postępowania terapeutycznego w tym zakresie zajmuje się zwykle lekarz immunolog.
Immunomodulacja – na czym polega?
Immunostymulacja odnosi się do niespecyficznych, nieswoistych oddziaływań na układ odpornościowy. Mają one doprowadzić do wzrostu sił obronnych organizmu. Substancje lecznicze o działaniu nieswoistym mogą poprzez wzrost lub hamowanie wydzielania mediatorów procesu zapalnego wzmagać działanie zarówno swoistych, jak i nieswoistych systemów obronnych. Najważniejsze cele immunostymulacji to:
- pobudzenie produkcji komórek macierzystych szpiku kostnego;
- pobudzenie komórek biorących udział w reakcjach obronnych do wzrostu uwalniania cytokin;
- zwiększenie aktywności fagocytów.
Wyróżnia się immunostymulatory naturalne (pochodzenia roślinnego lub wyizolowane z grzybów) oraz syntetyczne (stworzone w laboratorium).
Immunostymulatory naturalne
Preparaty roślinne o działaniu immunomodulacyjnym określane są jako modyfikatory odpowiedzi biologicznej. Można je podzielić na związki drobnocząsteczkowe, do których zalicza się m.in.:
- alkaloidy;
- kwasy fenolokarboksylowe;
- chinony;
- seskwiterpeny;
- laktony;
- ligniny;
- izobutyloamidy;
- fenole;
- fosfatydy;
- estry forbolu.
A także na związki wielkocząsteczkowe, takie jak:
- pektyny;
- polisacharydy;
- nukleotydy;
- proteiny;
- heteroglikany.
Większość biogennych stymulatorów, traktowanych jako leki pomocnicze i uzupełniające, można stosować zarówno w terapii, jak i profilaktyce. Nie wiadomo jednak, ile dokładnie roślin wykazuje właściwości immunomodulujące. Przykładami są: rośliny astrowate, jeżówka purpurowa, sadziec, rosiczka okrągłolistna, bratwa, aronia czy aloes. Przykład działania takich roślin można opisać na przykładzie aloesu.
Sok ze świeżych liści aloesu drzewiastego wykorzystuje się do produkcji preparatów immunostymulujących, a świeża miazga – do leczenia trudno gojących się ran czy oparzeń popromiennych. Aloes zawiera w swoim składzie wiele związków aktywnie biologicznych, m.in.: witaminy z grupy B, witaminę C, kwas foliowy, składniki mineralne (żelazo, wapń, magnez, mangan, potas), kwas salicylowy, antrachinony, sterole, saponiny, ligniny, enzymy reprezentowane przez karboksypeptydazę, cyklooksygenazę czy amylazę. Ponadto wykazuje wysokie stężenia polisacharydów, które oddziałują na układ odpornościowy. Składniki te wspomagają układ immunologiczny poprzez wpływ na wydzielanie interleukiny 1 i 6, TNF-α (czynnik martwicy nowotworu) oraz INF-γ (interferon), które z kolei stymulują wzrost fibroblastów oraz zwiększają zdolność makrofagów do fagocytozy.
Leki immunomodulacyjne
Mianem leków immunomodulujących określa się substancje działające wybiórczo, inhibitory interleukiny, kalcyneuryny oraz TNF-a. Wykazują one bardzo szerokie spektrum zastosowań (wskazaniem do ich stosowania są zwłaszcza: stwardnienie rozsiane, RZS, AZS, toczeń, nowotwory, łuszczyca, zapobieganie odrzucania przeszczepów, wrzodziejące zapalenie jelita grubego i wiele innych). Są to zarówno leki przyjmowane doustnie, jak i farmaceutyki w formie maści aplikowanych bezpośrednio na skórę czy szczepionki.
Przykładem jest choćby talidomid – zwiększa liczbę limfocytów NK i aktywuje subpopulację limfocytów T CD4+, czego następstwem jest produkcja interleukiny 2 i interferonu gamma. Wywołuje to choćby apoptozę komórek szpiczaka, dlatego lek ten jest stosowany w onkologii. Innymi popularnymi lekami immunomodulującymi są: analogi kwasu foliowego (metotreksat, pemetreksed), analogi puryn (fludrabina, kladrybina) oraz analogi pirymidyn (fluorouracyl, cytarabina, azcytydyna).
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Dymarska E., Grochowalska A., Krauss H., Chęcińska-Maciejewska Z., Naturalne modyfikatory odpowiedzi immunologicznej, Problemy Higieny i Epidemiologii, 97/2016.
- Kozar−Kamińska K., Immunomodulacja w chorobach metabolicznych – terapia na jutro?, Kardiologia Polska, 12/2011.
- Żeromski J., Immunologia i immunoterapia, Wydawnictwo MedPharm, Wrocław 2015.
Zostaw komentarz