Aktualizacja: 28 marca 2024
Śpiączka farmakologiczna to celowo wywołany stan u pacjenta, polegający na wyłączeniu funkcji mózgu odpowiedzialnych za odbieranie bodźców zewnętrznych. Taka procedura może zostać wykonana wyłącznie w zamkniętej opiece medycznej i w ściśle określonych przypadkach. Niekiedy jest jedynym sposobem na uratowanie życia czy poprawę stanu zdrowia pacjenta.
Spis treści
Stan śpiączki
Stan śpiączki charakteryzuje się brakiem reaktywności organizmu na pobudzanie. Nie występuje żaden ruch wolicjonalny, a zachowanie jest ograniczone do odruchów pnia mózgu takich jak odruch oczno-głowowy. Śpiączka wiąże się zazwyczaj z dysfunkcją we wstępującej części układu siatkowatego, systemu związanego z przekazywaniem do mózgu pobudzeń z reszty ciała, czego przyczyną najczęściej bywa krwotok wewnętrzny, zatrucie organizmu lub uraz głowy. Osoby znajdujące się w śpiączce mają zaburzony rytm okołodobowy do tego stopnia, że nie sposób mówić w ich przypadku o występowaniu odrębnych stanów wybudzenia i snu. Spoglądając na wykresy EEG, gdzie dominują fale theta i delta, można dostrzec, że najbliżej śpiączce do fazy NREM snu.
Śpiączka farmakologiczna – co to jest?
Śpiączka farmakologiczna to stan, w którym pacjent jest nieprzytomny i nie reaguje na bodźce zewnętrzne. Odnotowane są wszystkie cechy charakterystyczne dla ogólnie pojętej śpiączki, jednak jest to spowodowane wyłącznie działaniem leków hamujących aktywność układu nerwowego. Objawy śpiączki farmakologicznej obejmują:
- brak reakcji na bodźce zewnętrzne, takie jak dotyk czy dźwięk, a także na ból;
- zaburzenia oddechu, zaburzenia rytmu serca i zaburzenia gospodarki elektrolitowej;
- brak odruchów, takich jak np. reakcja źrenic na światło.
W tym czasie funkcje życiowe pacjenta muszą być podtrzymywane specjalistycznymi aparaturami. Podstawową jest respirator, dzięki któremu pacjent może oddychać.
Wprowadzenie w śpiączkę farmakologiczną
Śpiączkę farmakologiczną wywołuje się za pomocą odpowiednio dobranych leków we wskazanych przez anestezjologa dawkach. Zaburzenie świadomości podczas takiego znieczulenia wynika z jednoczesnego obniżenia zarówno stanu czuwania, jak i zawartości świadomości. W szerszym kontekście, poza działaniem sedatywno-nasennym, anestezja składa się z kilku innych elementów składowych, w tym: zniesienia bólu, odruchów, reakcji motorycznych na bodźce uszkadzające, zwiotczenia mięśni szkieletowych.
Zniesienie świadomości przez anestetyki ogólne zależy od ich wpływu na struktury ośrodkowego układu nerwowego, odpowiedzialne za utrzymanie stanu świadomości, w tym pień mózgu, podstawną część przodomózgowia, podwzgórze, wzgórze okolice kory mózgowej. Istotnym ogniwem dla zniesienia świadomości przez leki jest supresja wzgórza i układu siatkowatego śródmózgowia, co prowadzi do zaburzenia cyklicznych oscylacji w pętlach neuronalnych wzgórzowo-korowych. Śpiączkę farmakologiczną wywołuje się drogą stałego podawania leku dożylnie pompą infuzyjną w tzw. wlewie ciągłym, przeważnie we wkłuciu podobojczykowym do żyły podobojczykowej.
Śpiączka farmakologiczna – kiedy jest wywoływana?
Stan śpiączki farmakologicznej wywoływany jest na oddziałach Intensywnej Opieki Medycznej, najczęściej w przebiegu następujących problemów zdrowotnych:
- urazy mózgu;
- rozległe obrażenia wielonarządowe;
- znaczne oparzenia zajmujące większą powierzchnię ciała;
- niewydolność krążeniowo-oddechowa, np. w przebiegu zawału serca lub zatorowości płucnej;
- zatory naczyń krwionośnych;
- choroby przebiegające z ciężkim bólem, niemożliwym do opanowania innymi sposobami.
Śpiączka farmakologiczna jest wywoływana u pacjentów, którym grozi niebezpieczny obrzęk mózgu. Mniejszy dopływ tlenu sprawia, że naczynia krwionośne obkurczają się, wyrównując ciśnienie śródczaszkowe. Pozwala to na szybszy powrót do zdrowia i uniknięcie różnego rodzaju powikłań. Należy pamiętać, że im dłużej trwa śpiączka farmakologiczna, tym większe jest ryzyko śmierci mózgu (stan nieodwracalny). To lekarze decydują o momencie, w którym pacjent zostanie wybudzony z wywołanego stanu.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Kochanowicz A., Dziecko w śpiączce, 2016.
- Wyrwa M., Świadomość w kontekstach klinicznych. Zaburzenia, diagnostyka, problemy.
Kotas R., Nowakowska-Kotas M., Pokryszko-Dragan A., Podemski R., Postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne w przewlekłych zaburzeniach świadomości, Medycyna Paliatywna, 6/2014. - Ciszowski K., Miętka-Ciszowska A., Śpiączka toksyczna i farmakologiczna Aspekty neurotoksykologiczne znieczulenia ogólnego, Przegląd Lekarski, 8/2013.
- Sandorski J., Rojenia towarzyszące śpiączce farmakologicznej, Anestezjologia i Ratownictwo, 7/2013.
Zostaw komentarz