Kolagen do picia
Kolagen do picia

Uzdatnianie wodySedymentacja to samorzutny proces polegający na opadaniu cząstek ciała stałego rozproszonego w cieczy. Zjawisko bardzo często wykorzystuje się w geologii, chemii czy biologii, a ostatnimi czasy coraz chętniej w różnych gałęziach przemysłu.

Na czym polega sedymentacja?

Sedymentacji ulegają zawiesiny o gęstości wyższej niż gęstość cieczy, w której są zawieszone. W efekcie proces ten prowadzi do rozdziału substancji niejednorodnych, a kryterium podziału jest gęstość. Cząstki ciała stałego opadają z cieczy, w której uległy wcześniej rozproszeniu. Zjawisko to wykorzystuje się w:

  • geologii – w jej wyniku następuje gromadzenie się i rozdzielanie produktów wietrzenia skał, szczątków organicznych, materiałów piroklastycznych i dowolnych innych substancji czy materiałów powstałych na powierzchni ziemi. W skrócie można powiedzieć, że to osadzanie się na powierzchni skorupy ziemskiej różnego rodzaju osadów;
  • chemii – sedymentacją w chemii określa się proces opadania zawiesiny ciała stałego w cieczy wskutek działania sił grawitacji. Wykorzystuje się ją m.in. do oczyszczania ścieków, wszelkich procesów filtracji, fermentacji, a nawet do oczyszczania olejów;
  • biologii – różnego rodzaju osady są wykorzystywane przez rośliny i zwierzęta do utrzymania właściwego ekosystemu i odwrotnie: rośliny i zwierzęta dostarczają osadów, które następnie mogą być wytrącane i oddzielane.

Sedymentacja, jako zjawisko zakłóconego opadania cząstek ciała stałego w cieczy, służy do zagęszczania zawiesiny pod wpływem działania pola grawitacyjnego. Jak wcześniej wspomniano, proces ten wykorzystuje się w przemyśle do zagęszczania zawiesin w aparatach nazywanych osadnikami, w procesie klarowania (w uzdatnianiu i odnowie wody) oraz klasyfikacji (w przeróbce mineralnej). Tradycyjne osadniki znajdują się m.in. w komunalnych oczyszczalniach ścieków, w stacjach uzdatniania wody, zakładach przemysłowych (m.in. w procesach technologicznych: przeróbki celulozy, syntezy chemicznej, garbarniach, hutnictwie, przeróbki kopalin).

Prawidłowe obliczenie pojemności, powierzchni i głębokości osadnika wymaga znajomości krzywej sedymentacji. Wyznacza się ją zwykle drogą testu sedymentacyjnego zawiesiny, co polegający na obserwacji zachowania się zawiesiny w przezroczystym zbiorniku. Nierzadko jednak granice między strefami mogą być nierozróżnialne, a taki stan dotyczy w szczególności granicy między osadem a zawiesiną.

Sedymentacja w medycynie

Sedymentacja wykorzystywana jest również w medycynie, przeważnie do badania szybkości opadania krwinek czerwonych (erytrocytów). Ma zastosowanie przy obliczaniu odczynu Biernackiego (OB), czyli podstawowego, najważniejszego markeru stanu zapalnego o charakterze przewlekłym. Podwyższone OB najczęściej wskazuje na choroby reumatyczne, choroby autoimmunologiczne, przewlekłe infekcje, zatrucia i wiele innych problemów zdrowotnych, przy których miejsce ma przewlekły lub podostry stan zapalny (przy ostrych stanach zapalnych większe znaczenie diagnostyczne ma CRP). Odczyn Biernackiego to szybkość sedymentacji erytrocytów. Badanie polega na pomiarze szybkości opadania krwinek czerwonych w próbce krwi po godzinie od jej pobrania.

Polecane produkty

Spirulina w tabletkach (100% naturalna)
Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)
Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

  1. Wałęga A., Krzanowski S., Znaczenie procesu sedymentacji w oczyszczaniu ścieków opadowych z terenów zurbanizowanych, Polska Akademia Nauk, 2/2008.
  2. Suchecki W., Wyznaczanie krzywej dynamiki sedymentacji z wykorzystaniem cyfrowej anemometrii obrazowej, Inż. Ap. Chem., 55/2016.
  3. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
Zioła i leczenie naturalnymi sposobami
Zioła i leczenie naturalnymi sposobami