Ból w stopie

Ból w stopie może mieć wiele przyczyn – zarówno wynikających z toczącej się choroby (np. dermatologicznej), jak i z błędnych nawyków czy kontuzji ortopedycznych. Dlatego trudne do zdiagnozowania samodzielnie dolegliwości powinny zawsze być konsultowane z lekarzem rodzinnym (który w razie konieczności skieruje do konkretnego lekarza specjalisty) lub fizjoterapeutą (który pomoże przy bólach będących wynikiem kontuzji czy złych nawyków).

Ból w stopie – przyczyny

Ból w stopie może być spowodowany różnymi czynnikami. Istotne jest dokładne zidentyfikowanie przyczyny bólu, aby skutecznie podjąć odpowiednie leczenie i złagodzić dolegliwości.

Źle dobrane obuwie

Ból w stopie może wynikać z noszenia zbyt ciasnego, źle dobranego obuwia. W przypadku kobiet czynnikiem ryzyka jest noszenie butów na zbyt wysokim obcasie lub ze zwężanymi noskami, co uciska i na dłuższą metę deformuje przodostopie. Także praca stojąca czy nawyk niewłaściwego układania stóp podczas chodzenia może generować dolegliwości bólowe. Wówczas warto udać się do fizjoterapeuty, który rozluźni manualnie napięcia mięśniowo-powięziowe, przeprowadzi mobilizację stawów kończyny dolnej, dobierze wkładki i zaleci ćwiczenia do domu, indywidualne dla danego problemu. Przy niewłaściwym układaniu stóp konieczny jest wielomiesięczny plan ćwiczeń korygujący ustawienie stóp i całych kończyn dolnych. Zazwyczaj przyczyną tych problemów są zaburzenia w równowadze mięśniowej.

Wady postawy

Ból w stopie często towarzyszy wadom postawy. Przede wszystkim należy mieć na uwadze te lokalizujące się typowo w stopach, np. płaskostopie, stopa szpotawa, nadmiernie wydrążone sklepienie itd., choć dolegliwości mogą być rzutowane z dalej umiejscowionych wad postawy – np. z kolan szpotawych, kolan koślawych, nadmiernego przodopochylenia miednicy i innych. Dlatego fizjoterapeuta przeprowadzi całościową analizę postawy ciała w staniu i w ruchu, a następnie dobierze metody terapii manualnej i plan treningowy, aby skorygować zdiagnozowane wady. Rokowania są dobre.

Problemy ortopedyczne

Ból w stopie może wynikać z rozmaitych problemów ortopedycznych, do których zaliczamy m.in.:

• paluchy koślawe – nazywane potocznie haluksami. To zniekształcenie dużego palca stopy w I stawie śródstopno-paliczkowym, co objawia się nieestetyczną i bolesną wypukłością w tym miejscu i rotacją palca. Ból dotyczy głównie palucha i niekiedy całego przodostopia, nasila się podczas chodzenia i aktywności fizycznej;
• palec młotkowaty – schorzenie może dotyczyć każdego palca u stopy poza paluchem. Określa zgięcie palca w stawie paliczkowym bliższym, niekiedy w międzypaliczkowym dalszym, a bywa też, że w obu stawach równocześnie;
• metatarsalgia Mortona – stanowi rodzaj zgrubienia, które tworzy się wzdłuż nerwu podeszwowego na spodzie stopy. Przebiega z ostrym, kłującym bólem umiejscowionym głównie między palcami podczas stania i chodzenia. Bezpośrednią przyczyną jest ucisk tego nerwu;
• złamania, zwichnięcia, skręcenia – w obrębie stopy znajduje się wiele stawów, które mogą ulec zwichnięciu lub skręceniu. Nierzadkie są również złamania kości śródstopia. Aby zdiagnozować tego typu urazy, należy wykonać RTG, a niekiedy dodatkowo tomografię komputerową.

Leczenie deformacji paluchów czy metatarsalgii również przebiega w gabinecie fizjoterapeuty, jako że rekomenduje się najpierw wykorzystanie metod leczenia zachowawczego, które zwykle rokuje bardzo dobrze. Jednocześnie można stosować leki przeciwbólowe. Przy braku rezultatów poleca się leczenie chirurgiczne. Z kolei przy złamaniach, zwichnięciach i skręceniach najpierw warto odwiedzić ortopedę, który skieruje na szczegółowe badania obrazowe i w razie konieczności unieruchomi kończynę. Dalszym krokiem jest odwiedzenie fizjoterapeuty, który wdroży właściwą rehabilitację, umożliwiającą powrót do zdrowia.

Ból w stopie w przebiegu chorób przewlekłych

Ból w stopie może być spowodowany m.in. cukrzycą, dną moczanową, RZS. Przy cukrzycy jest to szczególnie niebezpieczne, ponieważ może stanowić wstęp do tzw. stopy cukrzycowej – to infekcja, owrzodzenie i/lub destrukcja tkanek głębokich stopy, połączona z zaburzeniami neurologicznymi oraz chorobami naczyń obwodowych wskutek niewyrównanej cukrzycy. Leczenie należy wdrożyć jak najszybciej, polega na aktywności fizycznej, farmakoterapii i dietoterapii.

Przy dnie moczanowej pojawiają się objawy charakterystyczne dla stanu zapalnego – zaczerwienienie, ocieplenie, opuchlizna, ból i ograniczenie ruchomości danego stawu, przeważnie stawu śródstopno-paliczkowego palca I. Leczenie polega na modyfikacji diety i farmakoterapii.

Z kolei reumatoidalne zapalenie stawów objawia się natarczywym bólem oraz obrzękami zazwyczaj zlokalizowanymi w obrębie stóp i dłoni. Pojawia się uczucie sztywności, a po upływie lat nawet zniekształcenie stóp. Pomocne jest wyłącznie leczenie farmakologiczne o działaniu objawowym, choć coraz chętniej uzupełnia się farmakoterapię zabiegami fizykalnymi.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję „smaru” przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Oelzner P., Pfeil A., Bottcher J., Jung C., Wolf G., Reumatologia, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2019.
2. Elias-Jones C., Perry M., Crash Course – ortopedia reumatologia, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2016.
3. Sieroń A., Śliwiński Z., Wielka fizjoterapia, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2023.