Aichmofobia to lęk przed ostrymi przedmiotami, zwłaszcza przed igłami. Jest on tak silny, że może wywołać niekontrolowane napady lękowe i wręcz uniemożliwiać przeprowadzenie prostych procedur medycznych. Lękowi towarzyszą liczne objawy somatyczne. Podobnie jak w przypadku wszystkich innych fobii, tak i tutaj rekomenduje się leczenie psychoterapeutyczne.
Spis treści
Aichmofobia – przyczyny
Przyczyny lęku przed ostrymi przedmiotami nie zostały w pełni poznane. Problemy lękowe są dość złożone, składają się na nie liczne czynniki genetyczne, środowiskowe i indywidualne. Czynnikami ryzyka są jednak:
- traumatyczne wydarzenia z przeszłości – np. bardzo bolesne pobieranie krwi w okresie dzieciństwa, choroba bliskiej osoby wymuszająca regularne iniekcje czy przecięcie się bardzo ostrym przedmiotem;
- lęk antycypacyjny – pojawia się w momencie oczekiwania na coś, co może się wydarzyć pomimo braku realnego zagrożenia w danej chwili. Jego przyczyny również nie zostały w pełni poznane;
- czynniki genetyczne – niektóre problemy natury psychicznej i fobie mogą pojawiać się na tle genetycznym, choć wciąż nie wiadomo, dlaczego tak się dzieje.
Aichmofobia to problem złożony, który może dotyczyć zarówno dzieci, jak i osób dorosłych bez względu na płeć.
Aichmofobia – objawy
Aichmofobia to przede wszystkim silny lęk przed ostrymi przedmiotami, takimi jak igły, noże, skalpele, strzykawki czy inne narzędzia medyczne. Lęk jest tak silny, że może wywoływać napady lękowe, którym towarzyszą liczne objawy somatyczne:
- kołatanie serca;
- duszności;
- uderzenia gorąca;
- nadmierna potliwość ciała;
- zaczerwienienie twarzy;
- drżenie rąk;
- niespecyficzne dolegliwości bólowe, np. bóle brzucha czy bóle głowy;
- omdlenia i stany przedomdleniowe;
- nudności i wymioty;
- biegunki;
- suchość w ustach;
- spłycony oddech.
Aichmofobia utrudnia, a niekiedy wręcz uniemożliwia wykonanie prostych procedur medycznych, takich jak np. pobranie krwi do badań morfologicznych czy wykonanie cytologii w przypadku kobiet. Trudność pojawia się również u dentysty, gdy zachodzi konieczność zastosowania znieczulenia miejscowego. A jeszcze więcej problemów obserwuje się u pacjentów z aichmofobią, wymagających regularnych iniekcji, co ma miejsce np. u diabetyków. Muszą oni codziennie podawać sobie insulinę drogą iniekcji, co jest wręcz niemożliwe do wykonania. Osoby z omawianą fobią mogą mieć trudności z gotowaniem, ponieważ wymaga ono pokrojenia niektórych produktów spożywczych ostrym nożem.
Diagnostyka aichmofobii
Diagnostyka aichmofobii jest stosunkowo prosta i przeprowadzana przez psychoterapeutę (w skrajnych, zaawansowanych przypadkach przez psychiatrę). Wystarczy przeprowadzić z pacjentem wywiad, ewentualnie ocenić jego reakcję na pojawienie się ostrych przedmiotów w pobliżu.
Aichmofobia – jak leczyć?
W leczeniu aichmofobii (i innych fobii specyficznych) podstawową metodą jest psychoterapia, a zwłaszcza nurt behawioralno-poznawczy. Opiera się na 4 elementach, takich jak:
- ekspozycja;
- redukcja zachowań zabezpieczających;
- zmiana czynników skupiających uwagę;
- zmiana schematów poznawczych.
Zakłada ona poznawczy model powstania zaburzeń psychicznych, co oznacza, że człowiek poprzez przypisanie bodźcom zewnętrznym znaczenia, buduje rzeczywistość. Możliwe jest modyfikowanie znaczenia poprzez wzmocnienie, osłabienie lub wyselekcjonowanie informacji. Kolejnym skutecznym nurtem jest psychoterapia psychodynamiczna oraz metoda z ekspozycją in vivo. Efekty leczenia fobii specyficznych są umiarkowane. Przeważnie objawy powracają po zakończeniu cyklu psychoterapii, dlatego pomocniczo w tym samym czasie wykorzystuje się farmakoterapię. Lekami pierwszego rzutu są inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny.
Kluczowe jest poinformowanie personelu medycznego w placówkach opieki zdrowotnej o tym, że chory może dostać napadu lęku na widok ostrych przedmiotów. Osoby z aichmofobią powinny unikać kofeiny czy innych substancji pobudzających, w szczególności przed zaplanowanymi procedurami medycznymi.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Adamczyk K., Adamczyk D., Wójcik R., Fałkowska U., Soroka E., Rzadkie fobie specyficzne – rodzaje i leczenie, Varia Medica, 5/2018.
- Bourne E., Lęk i fobia, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2023.
Zostaw komentarz