Skutki niedoboru kolagenu

Skutki niedoboru kolagenu mogą być poważne, a ich intensywność nasila się wraz z wiekiem, jako że z każdym kolejnym rokiem życia fizjologiczna produkcja tego białka spada o 1%. Nie da się temu zapobiec, jednak można uzupełniać zapotrzebowanie organizmu drogą doustnej suplementacji kolagenu. Jakie są skutki niedoboru kolagenu i co je nasila?

Co jest przyczyną niedoboru kolagenu?

Podstawową przyczyną utraty kolagenu w organizmie jest proces starzenia. Już w okolicach 25. roku życia zaczyna spadać jego fizjologiczna produkcja i nie można temu zapobiec. To całkowicie naturalne zjawisko, które spotka każdego człowieka. Istnieje jednak szereg czynników, które mogą dodatkowo przyspieszać występowanie niedoborów kolagenu i nasilać spadek jego produkcji wewnątrzustrojowej. Są to przede wszystkim:

• ekspozycja na promieniowanie UV, w tym częste opalanie się i korzystanie z solarium;
• wzrost produkcji MMP (kolagenoz, enzymów rozkładających kolagen);
• dym tytoniowy;
• nadmierny stres w życiu codziennym;
• zbyt intensywny wysiłek fizyczny trwający długotrwale, przy jednoczesnym braku odpoczynku i elementu regeneracji;
• zanieczyszczenia środowiska i powstające w ich konsekwencji wolne rodniki;
• brak w diecie odpowiedniej ilości białka i aminokwasów, niedobory żywieniowe;
• zaburzenia równowagi hormonalnej;
• spadek ilości estrogenów, np. podczas menopauzy.

Spore znaczenie dla niedoborów kolagenu w organizmie ma nieodpowiednia dieta. Kluczowa do powstania kolagenu lizyna jest aminokwasem egzogennym i musi zostać dostarczona w pożywieniu. W największych ilościach znajduje się ona w jajkach, mleku, rybach, serach, gorzkiej czekoladzie, migdałach oraz pełnoziarnistym pieczywie. Do produkcji kolagenu niezbędna jest również witamina C i tryptofan. Jeśli zabraknie tych składników, synteza kolagenu będzie znacznie upośledzona. Warto zaznaczyć, że nadmierna podaż węglowodanów prostych i zachodzące pod ich wpływem procesy glikacji także stanowią zagrożenie. Przyłączenie cukrów do kolagenu prowadzi do powstania AGE (Advanced Glycation End Products), cząsteczek zaangażowanych w proces starzenia się skóry.

Skutki niedoboru kolagenu

Aby zrozumieć znaczenie konsekwencji niedoboru kolagenu, warto wiedzieć, gdzie znajduje się on w największych ilościach. Tworzy on przede wszystkim skórę, powierzchnie stawowe oraz więzadła i ścięgna. Dlatego niedobory będą w pierwszej kolejności widoczne właśnie w obrębie tych struktur. Charakterystycznymi objawami niedoboru kolagenu są:

• ból stawów;
• bóle mięśniowe;
• sztywność stawów;
• cellulit;
• problemy sercowo-naczyniowe;
• nasilenie dolegliwości zdiagnozowanych już schorzeń narządu ruchu, np. choroby zwyrodnieniowej stawów, RZS itd.;
• zwiększona kruchość i utrata elastyczności naczyń krwionośnych;
• pogorszenie gojenia się ran i uszkodzeń skóry, a także kontuzji stawów;
• osłabienia ścięgien;
• zwiększenie ryzyka kontuzji, zwłaszcza u osób aktywnych fizycznie;
• pogorszenie kondycji skóry – traci ona swoją elastyczność i jędrność, dochodzi do pojawiania się zmarszczek i bruzd nosowo wargowych, skóra starzeje się szybciej;
• łamliwość włosów i łamliwość paznokci;
• spadek odporności;
• zaburzenia widzenia.

Należy zaznaczyć, że w przypadku widocznych niedoborów kolagenu w skórze znacznie lepszym wyborem będzie jego suplementacja w porównaniu do stosowania kremów i kosmetyków zawierających cząsteczki kolagenu. Każda składa się z blisko tysiąca aminokwasów, co sprawia, że kolagen posiada stosunkowo dużą masę cząsteczkową – od 15000 do 50000 daltonów. Nie może przenikać więc przez naskórek, aby uzupełniać niedobory. Tworzy jedynie na powierzchni naskórka warstwę ochronną (tzw. okluzja), która również ma duże znaczenie w pielęgnacji skóry, jednak nie uzupełnia wewnątrzustrojowych niedoborów tego związku. Suplementacja kolagenu sprawi, że możliwe będzie realne uzupełnienie tych niedoborów – nie tylko w skórze, ale i innych tkankach i narządach, zbudowanych z kolagenu.

Niedobór kolagenu – jak uniknąć?

Nie da się całkowicie uniknąć spadku produkcji kolagenu w pewnym wieku. Można go jednak spowalniać, prowadząc zdrowy styl życia. Obejmuje on przede wszystkim unikanie stresu, wysypianie się, zdrową dietę, a także stosowanie kremów z filtrem UV przed wyjściem z domu. Niezbędna jest rezygnacja z palenia papierosów i spożywania nadmiaru alkoholu. Jeśli celem jest opóźnienie objawów niedoboru kolagenu w skórze, warto postawić jednocześnie na świadomą jej pielęgnację dopasowaną do typu skóry, zaś jeśli celem jest dbanie o kolagen w stawach, należy pozostać regularnie aktywnym fizycznie (o umiarkowanej intensywności i w pełnym zakresie ruchomości stawów).

Chcąc uzupełnić niedobory kolagenu, pozostaje jedynie suplementować ten związek. Najlepsze efekty uzyskuje się, stosując kolagen naturalny do picia, zawierający przynajmniej 8000 mg kolagenu w 10 g proszku. W składzie suplementu diety warto też szukać witaminy C.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję „smaru” przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Nowicka-Zuchowska A., Zuchowski A., Kolagen – rola w organizmie i skutki niedoboru, Lek w Polsce, 11/2019.
2. Banaś M., Pietrucha K., Typy i struktura białka kolagenowego, Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, 73/2009.
3. Żelaszczyk D., Waszkielewicz A., Marona H., Kolagen – struktura oraz zastosowanie w kosmetologii i medycynie estetycznej, Estetologia Medyczna i Kosmetologia, 2012.
4. Morąg M., Burza A., Budowa, właściwości i funkcje kolagenu oraz elastyny w skórze, Journal of Health Study and Medicine, 2/2017.