Aktualizacja: 26 kwietnia 2024
Bukwica zwyczajna (łac. Betonica officinalis) nazywana jest również bukwicą lekarską lub czyśćcem lekarskim. To roślina zaliczana do rodziny jasnotowatych, w warunkach naturalnych występująca głównie na terenach Afryki Północnej, Azji i Europy. Znajduje zastosowanie jako roślina lecznicza, zielna.
Spis treści
Bukwica zwyczajna – charakterystyka
Bukwica zwyczajna jest rośliną typu okrywowego. Tworzy piękne, srebrzyste kobierce i dorasta do wysokości około 30-40 cm (wraz z kwiatostanem). Poznać ją można po gęstych, krzaczastych kępach i płożących się pędach. Cała roślina jest wełniście owłosiona, pokryta srebrzystym kutnerem. Ma charakterystyczne podłużne liście, zwężające się na obu końcach. Ta roślina miododajna kwitnie od czerwca do lipca i jest bardzo lubiana przez pszczoły.
Kwiaty są jasnoróżowe i tworzą kłosy. Kwitnie od czerwca do września, pojedyncze okazy także w październiku.
Bukwica zwyczajna nie jest szczególnie wymagająca. Preferuje zarówno stanowiska słoneczne, jak i półcieniste, przy czym najlepsza gleba jest piaszczysto-gliniasta, przepuszczalna, niezbyt wilgotna. Może być uboga w składniki odżywcze. Co interesujące, na glebie zbyt żyznej jest krótkowieczna. Roślina wykazuje wysoką odporność na mrozy. Cieszy się ogromną popularnością jako ogrodowa roślina ozdobna – sprawdza się na rabatach, obwódkach, skalniakach w różnych zestawieniach kolorystycznych
Bukwica zwyczajna – właściwości zdrowotne
Bukwica zwyczajna stosowana jest w medycynie alternatywnej jako roślina lecznicza. Wykorzystywanym surowcem są zwłaszcza liście zbierane w początkowym okresie kwitnienia. Są bogate w garbniki, gorycze, fenolokwasy, irydoidy i ich pochodne, związki aminowe, cholinę, olejek lotny, sole mineralne. Jej działanie zostało niejednokrotnie potwierdzone badaniami klinicznymi i obserwacjami. Bukwica zwyczajna wykazuje właściwości antybakteryjne, przeciwzapalne, przeciwkrwotoczne, odtruwające i ściągające. Zmniejsza biegunki i pobudza wydzielanie soków trawiennych, zatem napary są chętnie polecane przy niestrawnościach i przewlekłych zaparciach. Znajduje zastosowanie także w zatruciach pokarmowych, chrypce, nadmiernej potliwości ciała.
Bukwica zwyczajna to ceniona roślina zielna wykorzystywana w naturalnym lecznictwie schorzeń układu oddechowego, jamy ustnej i gardła oraz skóry. Można zarówno przyjmować ją doustnie (pod postacią suplementów diety, naparów ziołowych), jak i zewnętrznie (w formie okładów). Łagodzi stany zapalne skóry i podrażnienia, koi. Wskazania dermatologiczne to przede wszystkim egzemy, wypryski, owrzodzenia i trudno gojące się rany.
Bukwica zwyczajna w kuchni
Bukwica zwyczajna jest rośliną łagodną w smaku i o przyjemnym aromacie, jednak mimo tego nie zyskała popularności w gastronomii. Znacznie częściej wykorzystywana jest jako roślina lecznicza. Sporadycznie dodawać ją można do sałatek lub na kanapki.
Bukwica zwyczajna – odwar
Przepis na odwar z bukwicy zwyczajnej:
- 1/2 łyżki suszonego ziela bukwicy zwyczajnej;
- 1/2 szklanki wody.
Ziele wrzuca się do zimnej wody i doprowadza do wrzenia, po czym gotuje pod przykryciem około 5 minut. Można je kupić praktycznie w każdym dobrze wyposażonym sklepie zielarskim. Po upływie 5 minut odwar odstawia się na 10 minut, a następnie przecedza. Najlepiej pić po delikatnym podgrzaniu (powinien być lekko ciepły, lecz nie gorący). Rekomenduje się picie 1/2 szklanki raz dziennie, około 30-60 minut przed głównym posiłkiem.
Przepis na napar z bukwicy zwyczajnej:
- 1/2 łyżki suszonego ziela bukwicy zwyczajnej;
- 1/2 szklanki wody.
Zagotowujemy wodę, a następnie zalewamy nią ziele, nakrywamy i odstawiamy na około 10 minut. Po odcedzeniu można od razu pić. Jest on nieco słabszy niż odwar, dlatego można stosować go 2 razy dziennie, nie przekraczając dawki 1 szklanki na dobę.
Przepisy na okłady z bukwicy zwyczajnej są różne. Najczęściej wykorzystuje się zaparzone ziele z naparu (wówczas zyskuje się zarówno surowiec do okładu, jak i napar do przyjęcia doustnego), które po ostudzeniu zawija się w gazę lub ligninę, a następnie przykłada do skóry. Taki okład nie powinien trwać dłużej niż 20 minut.
Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Bacler B., Drobnik J., Rośliny lecznicze w osiemnastowiecznym polskim poradniku medycznym Compendium medicum auctum. Część 1, Annales Academiae Medicae Silesiensis.
- Hasik J., Lutomski J., Ziołolecznictwo w chorobach wewnętrznych. Racjonalny poradnik dla lekarzy i farmaceutów, Wydawnictwo Borgis, Warszawa 2000.
- Drozd J., Wczoraj i dziś ziołolecznictwa, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie, 2/2012.
Zostaw komentarz