Niekontrolowane oddawanie gazów

Niekontrolowane oddawanie gazów (inaczej: nietrzymanie gazów) to wbrew pozorom poważny problem, wskazujący przeważnie na niewydolność mięśni dna miednicy. Jeśli problem będzie bagatelizowany, może rozwinąć się do postaci nietrzymania stolca. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz proktolog oraz fizjoterapeuta uroginekologiczny.

Niekontrolowane oddawanie gazów – przyczyny

Przeważnie przyczyną niekontrolowanego oddawania gazów jest niewydolność mięśni dna miednicy, co u kobiet jest spowodowane zwłaszcza porodem siłami natury. Należy pamiętać jednak, że podstawowym mięśniem odpowiedzialnym za trzymanie stolca i gazów jest mięsień łonowo-odbytniczy. Podczas porodu nie dochodzi do jego urazu, lecz kompensacja tego mięśnia powoduje, że poporodowe uszkodzenia dna miednicy mogą skutkować nietrzymaniem gazów i nietrzymaniem moczu. Zawsze jest to objaw niepokojący, wymagający leczenia. Do niedawna twierdzono, że dolegliwości te nieodłącznie wiążą się z porodem, w związku z czym były bagatelizowane. Dziś wiadomo, że można je skutecznie leczyć. Do osłabienia mięśni dna miednicy przyczyniają się również:

• nadwaga i otyłość;
• choroby przewlekłe przebiegające z uporczywym kaszlem (np. astma oskrzelowa, POChP) lub przewlekłymi zaparciami (np. zespół jelita drażliwego w postaci zaparciowej);
• przebyte operacje ginekologiczne;
• siedzący tryb życia.

Innymi przyczynami niekontrolowanego oddawania gazów mogą być:

• choroby zapalne jelit;
• uszkodzenia zwieracza odbytu;
• przebyta resekcja jelita;
• nowotwór jelita grubego;
• przewlekłe zaparcia;
• uszkodzenia nerwów odpowiedzialnych za odruch defekacji i mikcji;
• uszkodzenia rdzenia kręgowego.

Niekontrolowane oddawanie gazów może więc mieć wiele przyczyn. Mimo tego najczęściej obserwuje się te związane z mięśniami dna miednicy. To dobrze, ponieważ takie podłoże wiąże się z licznymi możliwościami terapeutycznymi.

Niekontrolowane oddawanie gazów – objawy

Każdy człowiek oddaje gazy kilkanaście razy w ciągu doby, często nie zdając sobie nawet z tego sprawy. O niekontrolowanym oddawaniu gazów mówimy wówczas, gdy dochodzi do niego podczas kichania, śmiania się czy aktywności fizycznej, a także wtedy, gdy świadomie chcemy powstrzymać oddanie gazów, lecz mimo prób nie jest to możliwe. Zaobserwowanie takich sytuacji powinno być szybko skonsultowane ze specjalistą, najlepiej fizjoterapeutą uroginekologicznym. Poważniejszym problemem jest nietrzymanie stolca, co objawia się brudzeniem bielizny i gubieniem stolca – początkowo podczas sytuacji prowadzących do wzmożonego ciśnienia śródbrzusznego, później również w spoczynku.

Zobacz również: Wstrzymywanie gazów.

Diagnostyka niekontrolowanego oddawania gazów

Podstawą diagnostyki jest szczegółowy wywiad, na podstawie którego często można stwierdzić, czy problem wynika z chorób przewlekłych, przebytych operacji, doznanych urazów, czy może stylu życia. Następnym krokiem jest ocena mięśni dna miednicy, co odbywa się drogą per rectum oraz per vaginam (u kobiet). Jeśli istnieje podejrzenie zaburzeń neurologicznych, należy udać się do lekarza neurologa, zaś przy podejrzeniu chorób jelit, warto konsultować się z gastroenterologiem.

Niekontrolowane oddawanie gazów – leczenie

Niekontrolowane oddawanie gazów leczy się przeważnie drogą rehabilitacji uroginekologicznej. Jej podstawą są indywidualnie dobrane ćwiczenia, początkowo przebiegające przy kontroli per rectum i/lub per vaginam, aby pacjent mógł nauczyć się ich prawidłowego wykonywania. Ćwiczenia mięśni dna miednicy należy łączyć ze świadomym oddechem. Wyróżnia się 3 warstwy tych mięśni, każdą z nich należy ćwiczyć osobno, a później w połączeniu ze sobą. Jeśli nie doszło jeszcze do wystąpienia nietrzymania stolca, postępowanie zachowawcze praktycznie zawsze przynosi oczekiwane rezultaty.

Uzupełnieniem leczenia nietrzymania gazów jest modyfikacja diety – powinna zawierać błonnik i jednocześnie przeciwdziałać zaparciom, a także stabilizacja wszelkich chorób przebiegających z uporczywym kaszlem. U niewielkiego odsetka pacjentów z mechanicznym uszkodzeniem zwieraczy odbytu możliwa jest plastyka chirurgiczna, jednak zabieg wykonuje się głównie wtedy, gdy dodatkowo pojawia się nietrzymanie stolca.

Probiotyki
Probiotyki od bioalgi zawierają aż 150 milionów wyselekcjonowanych, naturalnych i żywych szczepów bakterii. Uzupełniają dietę w składniki probiotyczne i roślinne takie jak Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Sudoł-Szopińska I., Kołodziejczak M., Nietrzymanie stolca i gazów – problem wstydliwy, nieznany, niedoceniany. Znaczenie endosonografii, Postępy Nauk Medycznych, 8/2013.
2. Mik M., Narbutt P., Tchórzewski M., Galbfach P., Dziki A., Objawy nietrzymania stolca u kobiet w wieku pomenopauzalnym po porodach drogami natury, Przegląd Menopauzalny, 3/2009.