Aktualizacja: 3 marca 2024
Nasiona lnu w około 40% składają się z tłuszczu, z czego prawie 60% stanowią kwasy tłuszczowe Omega 3. Sprawia to, że są niezwykle cennym produktem spożywczym, wykorzystywanym również do tłoczenia olejów. Znajdują zastosowanie nie tylko w gastronomii, ale i medycynie alternatywnej czy kosmetologii.
Spis treści
Nasiona lnu – charakterystyka
Nasiona lnu pozyskiwane są głównie z lnu zwyczajnego. W Polsce jest on uprawiany w zależności od warunków klimatycznych w dwóch formach użytkowych: oleistej oraz włóknistej. Len należy do roślin o wysokich wymaganiach glebowych. Warto wiedzieć, że jego nasiona mają wiele zastosowań – tłoczy się z nich olej, pozyskuje odwary i wywary, a nawet przyrządza okłady. Nasiona lnu zwane są siemieniem lnianym.
Nasiona lnu – skład
Nasiona lnu to jedno z najcenniejszych źródeł niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych Omega 3. Stanowią one aż 40% całego składu, przy czym jedynie 15% to kwasy tłuszczowe Omega 6. Zapewnia to stosunek idealny pomiędzy tymi związkami tłuszczowymi. Ponadto w nasionach lnu znajdują się również:
- błonnik pokarmowy rozpuszczalny i nierozpuszczalny;
- ogromne ilości witaminy E;
- niemal wszystkie witaminy z grupy B;
- składniki mineralne – zwłaszcza wapń, cynk, żelazo, miedź, mangan, magnez, selen;
- fitoestrogeny nazywane także hormonami roślinnymi;
- śluzy;
- aminokwasy egzogenne i aminokwasy endogenne;
- flawonoidy.
Nasiona lnu są w pełni bezglutenowe, a ich indeks glikemiczny wynosi zaledwie 35. Nadają się więc dla osób z celiakią oraz cukrzycą.
Nasiona lnu – właściwości prozdrowotne
NNKT mają fundamentalne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Są niezbędne dla zachowania zdrowia przede wszystkim układu nerwowego i układu sercowo-naczyniowego, zmniejszając ryzyko licznych chorób w tym zakresie. Kwasy tłuszczowe poprawiają pamięć, kondycję skóry oraz budują wszystkie błony komórkowe. Wykazują ponadto działanie przeciwmiażdżycowe oraz hamują agregację płytek krwi, przeciwdziałając tworzeniu się zakrzepów. Błonnik pokarmowy reguluje trawienie i zmniejsza ryzyko zaparć. Pomaga także oczyścić organizm z toksyn, na które w dzisiejszych czasach narażony jest praktycznie każdy konsument.
Witamina E to silny antyoksydant, zaś witaminy z grupy B wpływają na wszystkie parametry organizmu i czynność każdego układu. Fitoestrogeny blokują receptory estrogenowe, chroniąc organizm przed niekorzystnym działaniem wolnych rodników tlenowych. Wykazują również działanie przeciwnowotworowe i zmniejszają przykre objawy menopauzy. Hamują rozwój bakterii i grzybów chorobotwórczych. Liczne badania udowodniły, że wprowadzenie ich do diety mężczyzn działa pomocniczo w terapii chorób prostaty.
Prawdopodobnie najsłynniejszym składnikiem nasion lnu są jednak śluzy. Nasiona lnu zalane wodą zwiększają swoją objętość nawet kilkakrotnie, stając się śliskie i napęczniałe. Śluzy osłaniają i powlekają drogi układu pokarmowego. Łagodzą ich podrażnienia, zabezpieczają żołądek. To cenne działanie wykorzystywane w szczególności podczas kuracji antybiotykowych, w chorobach układu trawiennego czy u osób otyłych. Rekomenduje się spożywanie zarówno siemienia, jak i oleju lnianego (na zimno, bez podgrzewania i gotowania, ponieważ wówczas najlepiej zachowuje własności prozdrowotne).
Jak jeść olej lniany?
Tradycyjnie olej lniany spożywano z drobno pokrojoną cebulą lub roztartym czosnkiem, przeważnie jako dodatek do gotowanych ziemniaków lub białego sera. Produkt smakuje dodany do śledzi, surówki z kiszonej kapusty, sałatek lub kaszy. Można skropić nim pierogi oraz dania jednogarnkowe, zwłaszcza kapustne. Wiele osób spożywa olej lniany jako suplement diety, przyjmując 1 łyżeczkę dziennie i popijając wodą. Co istotne, na oleju lnianym nie można smażyć. Nie poddaje się go również innym obróbkom termicznym.
Olej lniany w kosmetologii
Olej lniany wykazuje działanie przeciwzapalne i normalizuje czynność gruczołów łojowych, nadaje się więc do pielęgnacji zwłaszcza cery tłustej, cery zanieczyszczonej, cery trądzikowej oraz ze skłonnościami do stanów zapalnych i podrażnień. Przyspiesza regenerację naskórka i nie wywołuje podrażnień nawet na cerze wrażliwej. Jest częstym składnikiem balsamów do ust, kremów, a nawet szamponów. Olej lniany można także stosować do masażu, choć najlepiej w połączeniu z innymi olejami, ponieważ stosowany sam może nieco wysuszać skórę. W przypadku włosów nadaje się zwłaszcza do pielęgnacji włosów wysokoporowatych.
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Bartkowski L., Nasiona lnu – naturalne źródło zdrowia i urody, Chemik, 67/2013.
- Rymar E., Własciwości prozdrowotne lnu (Linum ussitatissimum L.), Herbalism, 1/2017.
- Gambuś H., Nasiona lnu oleistego jako źródło składników odżywczych w chlebie bezglutenowym, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 4/2005.
Zostaw komentarz