Okres poniemowlęcy

Aktualizacja: 4 października 2023

Okres poniemowlęcy to etap w życiu każdego dziecka, który następuje po ukończeniu 12. miesiąca życia i trwa kilka kolejnych lat. Obejmuje więc wczesne dzieciństwo. Stanowi czas intensywnego wzrostu i rozwoju, jak również poznawania świata, co ma wpływ na dalsze kształtowanie się charakteru i preferencji.

Okres poniemowlęcy – charakterystyka

Okresem poniemowlęcym nazywamy etap w życiu dziecka między 12. a 36. miesiącem życia, a więc do ukończenia 3 lat. To czas, w którym następuje intensywny rozwój malucha i nabywa on wiele podstawowych umiejętności, niezbędnych w późniejszym życiu, takich jak np. zdolność mowy czy koordynacja ruchów.

Okres poniemowlęcy – rozwój fizyczny

Dziecko rośnie nieco wolniej niż w okresie niemowlęcym, jednak ten wzrost wciąż jest dość intensywny. Ciało musi zmienić swoje proporcje i przystosować się do coraz częściej przyjmowanej pozycji stojącej. To, co można zaobserwować w rozwoju fizycznym okresu poniemowlęcego, są:

• zmniejszenie ilości tkanki tłuszczowej podskórnej;
• zwiększenie masy mięśniowej;
• poprawa apetytu i chęć poznawania nowych smaków;
• większa aktywność ruchowa;
• zmiany proporcji ciała – intensywniejszy wzrost kończyn w porównaniu do wzrostu głowy i tułowia;
• wysklepienie stopy;
• wydłużenie sylwetki.

W okresie poniemowlęcym wzrasta jednak ryzyko infekcji, jako że układ immunologiczny wciąż nie jest w pełni rozwinięty, zaś dziecko coraz częściej styka się z chorobotwórczymi patogenami, wkłada obce przedmioty do buzi czy po prostu kontaktuje się z innymi dziećmi, które mogą być źródłem zakażenia. To okres, w którym wyrzynają się następne ząbki – po ukończeniu 2. roku życia dziecko ma ich około 16. W trakcie wyrzynania się ząbków dziecko coraz lepiej gryzie i żuje. Na początku okresu poniemowlęcego pomiędzy 13. a 18. miesiącem życia zarasta ciemię duże.

Okres poniemowlęcy – rozwój psychoruchowy

W okresie poniemowlęcym zaobserwować można znaczne przyspieszenie rozwoju psychoruchowego – dziecko doskonali sprawność rąk, czyli motorykę małą. Uczy się m.in. posługiwać sztućcami oraz samodzielnie układać trudniejsze, interaktywne zabawki. Ruchy powoli stają się automatyczne, a dziecko zaczyna coraz sprawniej się przemieszczać. Rozwija się umiejętność skakania, biegania czy jazdy na rowerku biegowym. Miejsce pokarmów o konsystencji półpłynnej i papkowatej zajmują pokarmy stałe. Takie dziecko wykazuje ogromne zapotrzebowanie na codzienny ruch, jednak bardzo łatwo się rozprasza. W 2. roku życia dziecko uczy się kojarzyć ze sobą znaczenie różnych słów, właściwie je rozumieć i odpowiednio na nie reagować.

Okres poniemowlęcy – rozwój emocjonalny

Życie uczuciowe dziecka w wieku poniemowlęcym zaczyna się pogłębiać i różnicować – obok najprostszych stanów emocjonalnych zaczynają pojawiać się uczucia wyższe: litość, zazdrość, miłość. Uczucia są zazwyczaj różnorodne, gwałtowne, często zupełnie kontrastowe, lecz jednocześnie krótkotrwałe.

Dzieci do 3. roku życia chętnie przebywają w otoczeniu innych, np. rodziny. Nie lubią samotności. Regularnie naśladują ruchy innych osób, dlatego tak ważna jest zabawa z dzieckiem i rozwijanie jego umiejętności. Uczą się także wyrażać swoje potrzeby i rozumieć potrzeby innych osób. To etap, w którym uwidaczniają się różnice pomiędzy poszczególnymi dziećmi w tym samym wieku (dotyczą one zarówno zachowania, jak i upodobań żywieniowych czy temperamentu). Wiek poniemowlęcy jest bogatym i twórczym, lecz trudnym okresem życia. Dziecko w tym czasie wymaga szczególnie dużo mądrej, wyrozumiałej, cierpliwej miłości.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) to oryginalny, jakości premium produkt wykazujący wiele właściwości. Wykorzystywany jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Dobrzańska A., Socha P., Obrycki Ł., Pediatria w praktyce lekarza POZ, Wydawnictwo Medi Press, Warszawa 2022.
2. Lissauer T., Carroll W., Pediatria, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2023.