Aktualizacja: 2 sierpnia 2023
Drogi żółciowe (inaczej: przewody żółciowe) to zbiór wyspecjalizowanych przewodów odprowadzających żółć z wątroby do dwunastnicy. Wydzielina ta jest magazynowana w pęcherzyku żółciowym, zaliczanym po części do dróg żółciowych. Wspomaga trawienie tłuszczów oraz zapewnia optymalne pH enzymów trzustkowych i jelitowych.
Spis treści
Drogi żółciowe – budowa
Drogi żółciowe dzielimy na wewnątrzwątrobowe i zewnątrzwątrobowe. Wewnątrzwątrobowe rozpoczynają się kanalikami żółciowymi włosowatymi, z których powstają przewodziki międzyzrazikowe. Te zaś stopniowo łączą się ze sobą w coraz większe przewodziki żółciowe. Kierują się one ku wnęce, wytwarzając ostatecznie obie gałęzie przewodu wątrobowego wspólnego (przewód wątrobowy prawy i lewy). W obrębie wnęki wątroby łączą się one ze sobą w jeden przewód wątrobowy wspólny.
Z kolei drogi żółciowe zewnątrzwątrobowe znajdują się już poza narządem wątroby. Przewód wątrobowy prawy i lewy tworzą przewód wątrobowy wspólny, w ten sposób tworząc początek dróg żółciowych. Kieruje się on ku dołowi i po krótkim przebiegu oddaje kilkucentymetrowy przewód wsteczny o nazwie przewodu pęcherzykowego. U jego końca uwypukla się pęcherzyk żółciowy, zbierający i magazynujący żółć w przerwach między okresami trawienia pokarmów. Przewód wątrobowy wspólny nosi również nazwę przewodu żółciowego wspólnego, który uchodzi do dwunastnicy, dzięki czemu może oddawać do niej żółć, jeśli pojawi się taka konieczność.
Nawet czasowe zamknięcie dróg żółciowych jest poważnym stanem patologicznym. Z kolei trwałe zamknięcie może doprowadzić nawet do zgonu. Lekarzem zajmującym się diagnostyką i leczeniem chorób dróg żółciowych jest hepatolog.
Funkcje dróg żółciowych
Podstawową funkcją dróg żółciowych jest zbieranie i odprowadzanie żółci. Żółć natomiast to płyn o odczynie słabo zasadowym i lekko ciągnącej konsystencji. Zawiera w składzie m.in. cholesterol, lipidy i bilirubinę. Chociaż nie zawiera enzymów trawiennych, bierze udział w procesach trawiennych:
- emulguje tłuszcze, co ułatwia działanie lipazie i przyczynia się do wchłaniania kwasów tłuszczowych;
- neutralizuje kwaśną miazgę pokarmową.
Przypuszcza się, że ilość wytwarzanej w wątrobie żółci wynosi przynajmniej 1,5 l na dobę. Jest to jednak kwestia zmienna.
Drogi żółciowe – unerwienie
Pęcherzyk żółciowy oraz przewód pęcherzykowy zaopatruje tętnica pęcherzykowa wraz ze swoimi gałęziami. Przewód wątrobowy wspólny otrzymuje krew głównie z tętnicy wątrobowej właściwej, zaś przewód żółciowy wspólny z tętnicy wątrobowej właściwej, tętnicy żołądkowo-dwunastniczej oraz tętnicy trzustkowo-dwunastniczej górnej.
Drogi żółciowe – unaczynienie
Nerwy dróg żółciowych pochodzą ze splotu wątrobowego i wraz z komórkami zwojowymi tworzą gęstą sieć dokoła szyjki pęcherzyka. Tworzą go nerwy współczulne i przywspółczulne. Podrażnienie nerwu błędnego również wpływa na pracę dróg żółciowych, zwłaszcza pęcherzyka żółciowego.
Choroby dróg żółciowych
Diagnostyką i leczeniem chorób dróg żółciowych zajmuje się hepatolog. Do najczęściej diagnozowanych zaliczamy następujące:
- kamica żółciowa – tworzenie się złogów (kamieni żółciowych) w drogach żółciowych, których przesuwanie się powoduje ogromny ból;
- zapalenie dróg żółciowych – wywołane infekcją bakteryjną lub procesami autoimmunologicznymi;
- zapalenie pęcherzyka żółciowego – będące konsekwencją zazwyczaj kamicy żółciowej. Dochodzi do zablokowania odpływu żółci i rozwoju stanu zapalnego;
- choroba Carolego – dziedziczna choroba objawiająca się tworzeniem specyficznych przestrzeni na przebiegu dróg żółciowych, które względnie przypominają torbiele;
- nowotwór dróg żółciowych – zwykle o charakterze złośliwym;
- pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych – przewlekłe autoimmunologiczne schorzenie prowadzące do uszkodzenia dróg żółciowych wewnątrzwątrobowych i zewnątrzwątrobowych.
Wszystkie choroby muszą być pilnie leczone, a metod terapeutycznych jest wiele. Zwykle wdraża się stosowną farmakoterapię oraz dietoterapię, w skrajnych przypadkach konieczna jest interwencja chirurgiczna.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Hartleb M., Tajemnice hepatologii, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2022.
- Fauci A., Longo D., HARRISON – gastroenterologia i hepatologia, Wyadwnictwo Czelej, Lublin 2012.
Zostaw komentarz