Prawidłowy kolor stolca

Aktualizacja: 19 maja 2023

Prawidłowy kolor stolca może różnić się w zależności od wieku i codziennie stosowanej diety. Na podstawie konsystencji, barwy, a nawet zapachu stolca można jednak w wielu przypadkach określić stan zdrowia człowieka. Jak wygląda to w praktyce i na co warto zwracać uwagę?

Prawidłowy kolor stolca niemowlęcia

W przypadku noworodków i niemowląt kolor stolca może za każdym razem nieco się różnić, nawet, jeśli rodzice nie zmieniają mleka, którym karmią, bądź stosują wyłącznie karmienie piersią. Pierwszym stolcem noworodka jest tzw. smółka, charakteryzująca się czarnym lub ciemnozielonym zabarwieniem. Gromadzi się ona jeszcze w życiu płodowym, gdy maluch połyka wody płodowe i maź płodową. Smółkę wydala się w ciągu pierwszych 2 dni życia. W kolejnych dniach stolec prawdopodobnie będzie bardziej zielony bądź żółty, co również jest zjawiskiem naturalnym.

Niemowlęta karmione piersią oddają zwykle stolec o kolorze musztardowym, choć niekiedy zdarza się, że jest on intensywnie zielony. Jeśli nie ma żadnych niepokojących objawów (prężenie się dziecka, niepokój, płaczliwość, napięcie brzuszka), nie powinno to stanowić powodu do niepokoju. Z kolei niemowlęta karmione mlekiem modyfikowanym mają stolec o barwie żółto-brązowym lub brązowo-zielonym. Jest on również na ogół bardziej zbity niż stolec dzieci karmionych piersią.

Pozostałe możliwe zabarwienia stolca niemowlęcia:

• ciemnozielony – może wskazywać na wysoki poziom żelaza w organizmie kobiety, która karmi piersią;
• żółty – zwykle wskazuje na karmienie piersią;
• czerwony i bordowy – może wiązać się z rozszerzeniem diety dziecka o marchewki i buraczki.

Powodem do niepokoju jest białe lub szare zabarwienie stolca u dziecka, co może wskazywać na problemy z wątrobą lub upośledzenie czynności dróg żółciowych.

Prawidłowy kolor stolca osoby dorosłej

Prawidłowy stolec starszego dziecka, nastolatka i osoby dorosłej wykazuje konsystencję półmiękką, bez niestrawionych resztek pokarmu, najczęściej koloru brązowego. Dzieje się tak, ponieważ żółć przechodząca przez jelito cienkie zmienia swoje naturalne, zielonkawe zabarwienie na żółte, a następnie na brązowe, za co odpowiadają w dużym stopniu bakterie jelitowe. Brązowy kolor może mieć różne odcienie. Pozostałe możliwe kolory stolca dorosłej osoby wraz z przykładowymi przyczynami takiego zjawiska:

• żółty – problemy z wydzielaniem żółci, zaburzenia wchłaniania tłuszczów, celiakia, mukowiscydoza;
• ciemny, smolisty, czarny – krwawienia w przewodzie pokarmowym, np. wskutek żylaków przełyku, wrzodów żołądka i dwunastnicy czy pęknięcia błony śluzowej żołądka;
• zielonkawy – infekcje układu pokarmowego, zbyt szybkie przechodzenie treści pokarmowej przez światło jelit (np. przy stosowaniu środków przeczyszczających), przyjmowanie niektórych leków, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna, alergie pokarmowe, infekcje pasożytnicze.

Należy jednak pamiętać, że choć za prawidłowy kolor stolca uznaje się brązowy, to sporadycznie może on przybierać zupełnie inne zabarwienie, w zależności od stosowanej diety. Przykładowo przy spożywaniu dużych ilości buraków może być czarny lub bordowy, zaś po spożyciu dużych ilości borówek i ciemnych jagód może przybrać zabarwienie fioletowe.

Kiedy udać się do lekarza?

Wizyta u lekarza jest wskazana wówczas, gdy nieprawidłowy kolor stolca utrzymuje się przez dłuższy czas. Jeżeli stan ten utrzymuje się powyżej 3 dni lub gdy towarzyszą mu niepokojące objawy:

• bóle brzucha;
• nudności i wymioty;
• widoczna obecność krwi w kale;
• osłabienie i przewlekłe zmęczenie;
• powiększenie obwodu brzucha (wodobrzusze, hepatomegalia, splenomegalia);
• bolesne wzdęcia;
• skurcze jelit;
• obecność twardych guzków w obrębie jamy brzusznej;
• gorączka.

Także przewlekle utrzymujące się zaparcia i biegunki pomimo stosowania domowych metod regulujących trawienie i korzystania ze zbilansowanej diety są wskazaniem do konsultacji. Najlepiej wybrać się na wizytę do lekarza rodzinnego lub z gastroenterologa. Zwykle pojawia się konieczność wykonania badań kału, USG jamy brzusznej, gastroskopii i kolonoskopii.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Sands B., Gastroenterologia – przewodnik ekspertów Mount Sinat, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2018.
2. Longo D., Fauci A., HARRISON – Gastroenterologia i hepatologia, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2012.
3. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.