Puchlina wodna

Puchlina wodna to schorzenie dotyczące gromadzenia się nadmiernej ilości płynu w tkankach i naturalnych jamach ciała. To pojęcie historyczne, obecnie nie używane w terminologii medycznej, współcześnie stosowane jest wyłącznie do chorób ryb. W odniesieniu do człowieka używa się miana „wodobrzusze”. Nie należy mylić puchliny wodnej z puchliną głodową.

Puchlina wodna – przyczyny

Istnieje wiele patologicznych przyczyn puchliny wodnej, do których najczęściej zalicza się:

• zaawansowane choroby nerek i wątroby (np. marskość wątroby);
• niewydolność mięśnia sercowego;
• sepsę;
• choroby nowotworowe;
• mechaniczne upośledzenie odpływu chłonki;
• hipoalbuminemię;
• nadciśnienie wrotne.

Jednak blisko 80% przypadków wynika z marskości wątroby, co znacznie ułatwia diagnostykę. Do grona bardzo rzadkich przyczyn, odpowiadają za rozwój mniej niż 3% przypadków, zaliczamy:

• gruźlicę;
• dializoterapię;
• choroby trzustki;
• uszkodzenie moczowodu;
• zespół nerczycowy;
• niedoczynność tarczycy;
• zespół Meigsa.

Diagnostyką i leczeniem puchliny wodnej najczęściej zajmuje się lekarz hepatolog.

Puchlina wodna a puchlina głodowa

Puchlina głodowa może lokalizować się w różnych częściach ciała, najczęściej jednak obejmuje brzuch. Wynika ze skrajnego niedożywienia, w trakcie którego następuje rozkład białek w organizmie. To zaś prowadzi do puchnięcia tkanek. Od puchliny wodnej różni się więc głównie przyczynami i mechanizmem powstawania.

Puchlina wodna – objawy

Pacjenci na samym początku skarżą się przeważnie na zbyt ciasne ubrania, które jeszcze niedawno były dobre. Określają to jako nagły przyrost masy ciała, czemu towarzyszą:

• uczucie pełności lub dyskomfortu w jamie brzusznej;
• wzdęcia;
• bóle brzucha.

Po pewnym czasie, gdy puchlina wodna jest zaawansowana, do obrazu klinicznego dołączają duszności. Lekarz musi zaobserwować dodatkowo objawy związane z chorobą podstawową, dzięki czemu szybciej odnajdzie przyczyny wodobrzusza. Tym samym wzmożona spoistość wątroby przemawia raczej za marskością, natomiast zmniejszona może świadczyć o przeszkodzie w przepływie krwi wrotnej umiejscowionej poza wątrobą. Twarda, guzowata wątroba podczas badania palpacyjnego nasuwa podejrzenie choroby nowotworowej z rozsiewem do otrzewnej.

Puchlina wodna – diagnostyka

W diagnostyce puchliny wodnej największe znaczenie mają badania obrazowe:  USG jamy brzusznej i tomografia komputerowa. Warto wykonać badanie dopplerowskie, aby uwidocznić cechy nadciśnienia wrotnego. Wykonując biopsję można też przeanalizować płyn puchlinowy.

Leczenie puchliny wodnej

Puchlinę wodną leczy się przyczynowo. Należy ustalić, co spowodowało wodobrzusze, a następnie rozpocząć leczenie tej dolegliwości. Przykładowo, przy marskości wątroby stosuje się odpowiednie leki, dietoterapię i zmienia styl życia na zdrowy (unikanie używek, zwłaszcza alkoholu, aktywność fizyczna, unikanie stresu). Spośród leków największe znaczenie mają te hamujące aktywność renina-angiotensyna-aldosteron. W zaawansowanych postaciach marskości jedyną opcją pozwalającą na przeżycie jest jednak przeszczep wątroby. Z kolei przy nowotworach rozpoczyna się leczenie onkologiczne (chemioterapia, radioterapia, chirurgiczne usunięcie guzów).

Uzupełniająco można stosować domowe metody poprawiające stan zdrowia i zmniejszające objaw wodobrzusza, takie jak:

• ziołolecznictwo – napary z kwiatów czarnego bzu, melisy, kwiatów lipy, kwiatów głogu, ziela nawłoci czy ziela serdecznika;
• dieta lekkostrawna obejmująca głównie dania gotowane na parze lub pieczone w rękawie bez tłuszczu;
• unikanie soli i wszystkich czynników, które mogłyby podwyższyć ciśnienie tętnicze krwi;
• suplementacja po konsultacji z lekarzem, np. witamina E, witaminy z grupy B oraz antyoksydanty.

Należy przy tym unikać intensywnych wysiłków fizycznych. Rokowania przy puchlinie wodnej zależą od przyczyny tego problemu.

Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Kucharska M., Simon K., Algorytmy diagnostyki i terapii u pacjenta z wodobrzuszem w przebiegu marskości wątroby, Hepatologia, 14/2014.
2. Hartleb M., Wodobrzusze – problemy diagnostyczne i terapeutyczne, Gastroenterologia Kliniczna, 2/2012.
3. Terlikiewicz J., Marciniak L., Wodobrzusze, Polska Medycyna Paliatywna, 2/2003.
4. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, tom I, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.