Brzoza

Aktualizacja: 21 listopada 2022

Brzoza (łac. Betula) to rodzaj drzewa należącego do rodziny brzozowatych. Naturalną lokalizacją dla nich są tereny północnej półkuli. Brzoza jest ceniona zarówno w medycynie, jak i ziołolecznictwie, farmakoterapii czy kosmetologii. Wykorzystuje się jej sok, korę, a nawet liście. Jej główne działanie to: odkażanie, wzmacnianie, zwiększanie potliwości ciała i poprawa przemiany materii. Ponadto brzoza działa moczopędnie.

Brzoza – charakterystyka

W Polsce najpopularniejszym gatunkiem brzozy jest brzoza brodawkowata występująca powszechnie na terenie całego kraju. Jej kora wyróżnia się charakterystyczną barwą biało-szarą lub biało-czarną, przez co jest chętnie wykorzystywaną rośliną ozdobną. Korowina na pniach jest gładka, łuszcząca się poziomo cienkimi płatami. Liście mają około 10 cm długości, opadają na zimę. Owocuje w postaci drobnych orzeszków opatrzonych dwoma błonkowatymi skrzydełkami.

Drewno brzozy nie należy do zbyt trwałych, jednak jest niezwykle przyjemne w obróbce. Daje się łatwo obrabiać na tokarce do drewna, może palić się nawet wilgotne.

Drzewo brzozy jest światłolubne, zwykle ma niskie wymagania pokarmowe i dotyczące wilgotności gleby. Może rosnąć nawet na glebach gorszej jakości – np. piaszczystych. Bardzo szybko rozprzestrzenia się w sposób samoistny i szybko kiełkuje.

Brzoza – zastosowanie

Brzozę wykorzystuje się jako roślinę ozdobną do ogrodów, miejsc publicznych, parków. Jej drewno znajduje zastosowanie w meblarstwie i przemyśle papierniczym. Jest jednak średnio twarde, ciężkie i niezbyt trwałe. Dlatego najczęściej wykonuje się z niej sklejki, meble nieprzeznaczone do dużego obciążania oraz poręcze czy drewniane bibeloty. Dodatkowo drewno brzozowe używa się do suchej destylacji i produkcji węgla drzewnego. Z kory można otrzymać garbnik.

W medycynie alternatywnej i gastronomii szerokie zastosowanie znajduje sok z brzozy, który przy odrobinie wiedzy i odpowiednim sprzęcie można pozyskiwać samodzielnie.

Kora brzozy

Kora brzozy należy do grona najsilniejszych antyoksydantów roślinnych, chroniąc organizm przed wolnymi rodnikami, które należą do czynników ryzyka chorób cywilizacyjnych. Do grona chorób cywilizacyjnych zaliczamy natomiast między innymi:

• nowotwory;
• miażdżycę;
• chorobę niedokrwienną serca;
• chorobę Parkinsona;
• alergie;
• astmę oskrzelową;
• zmiany trądzikowe.

Z kory brzozy można pozyskiwać odwary, wywary i napary, które następnie stosuje się zewnętrzne lub wewnętrznie.

Kora brzozy jako produkt do picia działa moczopędnie i napotnie.  Z kolei wywary do stosowania zewnętrznego np. w formie kąpieli, nasiadówek czy okładów wspomagają leczenie licznych schorzeń dermatologicznych: trądziku, egzemy, łuszczycy. Wykazują działanie odkażające.

Sok z brzozy

Sok z brzozy to bezbarwny i delikatnie słodkawy płyn o słomkowej barwie. Wycieka z nacięć pni i konarów. W rzeczywistości stanowi tłoczoną przez korzenie drzewa wodę, w której rozpuszczone są składniki mineralne i antyoksydanty. W składzie znajdziemy więc m.in.:

• sole mineralne – cynk, miedź, sód, wapń, magnez, mangan, fosfor, potas;
• węglowodany, zwłaszcza fruktozę i glukozę;
• aminokwasy;
• kwas askorbinowy (witaminę C).

Sok z brzozy znajduje zastosowanie w leczeniu chorób płuc, chorób skóry, kamicy nerkowej oraz niedoborów pokarmowych. W kosmetyce stosuje się wcierki z soku brzozy na porost włosów, jak również jako preparat oczyszczający i tonizujący skórę twarzy. Sok z brzozy najintensywniej płynie wczesną wiosną – to idealny czas na jego pobieranie.

Liście brzozy

Kolejnym cenionym surowcem pozyskiwanym z brzóz są liście. Napary z liści można pić nawet codziennie w niewielkich ilościach, pamiętając, że do przeciwwskazań zaliczamy przede wszystkim niedrożność dróg moczowych, niewydolność nerek oraz niewydolność mięśnia sercowego. Napar powoduje oczyszczenie organizmu z toksyn i wydalenie z niego wszelkich substancji obcych, szkodliwych. Działa przeciwzapalnie, regenerująco. Można nim przemywać zmiany trądzikowe i inne dermatologiczne (po przestudzeniu), jak również przykładać waciki nasączone ostudzonym naparem pod oczy, aby zmniejszyć worki pod oczami i obrzęki związane ze zmęczeniem i niewyspaniem.

Bio Acerola C - 100% naturalna witamina C
Acerola od bioalgi to w pełni naturalny (organiczny) i bez żadnych dodatków produkt. Wytwarzany jest z owoców wiśni Acerola, na ściśle kontrolowanej, ekologicznej uprawie, z zachowaniem najwyższych standardów jakościowych.
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Hasik J., Lutomski J., Ziołolecznictwo w chorobach wewnętrznych. Racjonalny poradnik dla lekarzy i farmaceutów, Wydawnictwo Borgis, Warszawa 2000.
2. Lamer-Zarawska E., Kowal-Gierczak B., Niedworok J., Fitoterapia i leki roślinne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.