Cysteina

Aktualizacja: 20 września 2024

Cysteina (skrót: Cys lub C) to organiczny związek chemiczny będący aminokwasem endogennym. Oznacza to, że organizm człowieka jest w stanie samodzielnie syntezować jego niezbędne ilości, oczywiście po otrzymaniu koniecznych do tego substratów (wraz z dietą). Wspólnie z homocysteiną i metioniną wchodzi w skład aminokwasów siarkowych.

Synteza i budowa cysteiny

Wśród aminokwasów siarkowych to właśnie cysteina posiada najprostszą budowę. Biosynteza cysteiny może odbywać się na 2 sposoby:

• przez kwas adenylosiarkowy;
• przez kwas 3-fosfoadenylosiarkowy.

Synteza cysteiny odbywa się w ciele organizmów żywych, w przewodzie pokarmowym ssaków. Związki siarki ulegają wówczas absorpcji wyłącznie w postaci aminokwasów takich jak metionina czy cysteina. Metionina w komórkach może być źródłem cysteiny, dlatego przy niedostatecznej jej podaży w diecie synteza cysteiny może zostać zahamowana. Cysteina posiada grupę tiolową, to właśnie ona uczestniczy w procesie tworzenia się mostków dwusiarczkowych. Jest aminokwasem rozgałęzionym.

Cysteina – funkcje

Cysteina dostępna jest w postaci suplementów diety, które przyjmuje się przede wszystkim przy:

• zatruciach metalami ciężkimi;
• miażdżycy naczyń krwionośnych;
• schorzeniach wątroby.

Fizjologicznie cysteina krążąca po organizmie człowieka bierze udział w produkcji ważnych hormonów i białek, a także tworzy glutation. Ten zaś wykazuje silne właściwości przeciwutleniające, zwalczając wolne rodniki będące przyczyną licznych chorób cywilizacyjnych (m.in. miażdżycy, nadciśnienia tętniczego, depresji, schorzeń neurodegeneracyjnych, otyłości, alergii itd.). Co istotne, cysteina bierze udział w produkcji kolagenu – białka odpowiadającego za zdrowy i jędrny wygląd skóry, wytrzymałość stawów oraz dobrą kondycję naczyń krwionośnych oraz narządów wewnętrznych.

Zobacz również: Suplementy kolagenowe.

Udowodniono także, że omawiany aminokwas wykazuje właściwości antyalergiczne. Zarówno chroni przed rozwojem alergii, jak i łagodzi już występujące objawy. Cysteina wzmacnia odporność organizmu, dlatego jej przyjmowanie rozważa się w okresie jesienno-zimowym.

Źródła cysteiny

Powszechnie znanymi i ogólnodostępnymi źródłami cysteiny są:

• soja;
• Spirulina, Chlorella i inne algi;
• wołowina, wieprzowina;
• kurczak, indyk;
• orzechy;
• soczewica;
• fasola, zwłaszcza czerwona;
• ciecierzyca;
• groszek zielony;
• jajka;
• czosnek.

Za najbogatsze źródła cysteiny uznaje się jednak soję oraz pistacje. Decydując się na suplementację należy pamiętać, aby przyjmować cysteinę wspólnie z witaminą C, która zwiększa jej biodostępność i chroni przed ewentualnymi skutkami ubocznymi.

Neurotoksyczność cysteiny

Cysteinę zalicza się do aminokwasów neurotoksycznych, ponieważ w swej zredukowanej postaci jest tiolem o wysokiej toksyczności. Powoduje spadek ATP i GSH, co z kolei prowadzi do powstawania zmian neurodegeneracyjnych. Toksyczne działanie cysteiny może także wiązać się ze wzrostem poziomu glutaminianu bądź z możliwością kompleksowego wiązania kationów cynku. Warto podkreślić, że jednorazowe spożycie 7 g L-cysteiny jest śmiertelne. Dlatego suplementacja powinna być uzasadniona, przemyślana i zawsze bazująca na zaleceniach producenta.

Cysteina – przeciwwskazania

Cysteina występuje naturalnie w organizmie człowieka, dlatego istnieje niewiele przeciwwskazań do jej przyjmowania. Szczególną ostrożność powinny zachować kobiety ciężarne i karmiące piersią. Ze względów bezpieczeństwa zaleca się powstrzymanie od suplementacji na okres ciąży i laktacji. Przeciwwskazaniem do przyjmowania L-cysteiny są również antybiotykoterapia i jednoczesne stosowanie leków przeciwkaszlowych.

Spirulina w tabletkach (100% naturalna)
Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...

Spirulina w proszku (100% naturalna)
Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Bańkowski E., Biochemia. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2016.
2. Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
3. Bojarski J., Chemia organiczna, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2003.