Choroby reumatyczne

Aktualizacja: 16 września 2022

Choroby reumatyczne (potocznie: reumatyzm) to grupa różnych jednostek chorobowych o podłożu zapalnym, w przebiegu których zaatakowane zostają zwłaszcza stawy, ale także mięśnie czy kości. Mają charakter przewlekły i mimo postępu medycyny współcześnie nie ma żadnych metod pozwalających na ich całkowite wyleczenie. Za pomocą odpowiedniego stylu życia, fizjoterapii oraz farmakoterapii można uzyskać ich remisję, starając się ją przedłużać.

Choroby reumatyczne – rodzaje

Poniżej przedstawione zostały najczęściej diagnozowane, najpopularniejsze obecnie choroby reumatyczne. Cechą wspólną większości jest nieznana etiologia. W rozwoju takich chorób wymienia się jedynie czynniki ryzyka, m.in. nadmierny stres, nieodpowiednia dieta, uwarunkowania genetyczne, obniżona odporność czy infekcje.

Reumatoidalne zapalenie stawów

Proces zapalny rozpoczyna się w obrębie błony maziowej stawów, co prowadzi do zniszczenia chrząstki stawowej i powstawania trwałych ubytków. To choroba tkanki łącznej, nie ogranicza się więc jedynie do stawów – może obejmować wszystkie narządy i układy organizmu. Najbardziej rozpoznawalnym objawem jest jednak symetryczne zajęcie stawów, począwszy od stawów śródręczno-paliczkowych i śródstopno-paliczkowych. Może być początkowo mylnie uznana za chorobę zwyrodnieniową. Typowymi objawami są:

• ból i sztywność stawów;
• tkliwość na ucisk;
• zniekształcenia, deformacje stawowe i przykurcze;
• wysięk w stawie.

Obecnie reumatoidalne zapalenie stawów zalicza się do grona najczęstszych przyczyn niepełnosprawności, zwłaszcza u osób starszych.

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa

Przewlekły stan zapalny kręgosłupa prowadzi do odkładania się soli wapnia w więzadłach kręgosłupa, co wraz z upływem czasu prowadzi do ich kostnienia. Pacjent odczuwa dolegliwości bólowe o charakterze promieniującym do stawów biodrowych, miednicy bądź klatki piersiowej. Sztywność mięśni grzbietu i ograniczenie ruchów klatki piersiowej pojawiają się stosunkowo szybko. Cały proces chorobowy rozpoczyna się w odcinki lędźwiowym, stopniowo przechodząc na odcinek piersiowy, szyjny i stawy krzyżowo-biodrowe. Przy zaawansowanej postaci ZZSK pacjent przybiera tzw. sylwetkę narciarza.

Dna moczanowa

Dna moczanowa należy do chorób reumatycznych o poznanym czynniku etiologicznym. Jest nim nadmiar kwasu moczowego w organizmie, który odkłada się w postaci kryształków w obrębie jamy stawowej. Kwas moczowy pochodzi przede wszystkim z puryn dostarczanych wraz z dietą. Choroba może rozwijać się przez wiele lat nie dając żadnych objawów. Po pewnym czasie pojawia się jednak charakterystyczny objaw – ból i zaczerwienienie palucha. Zwykle ból pojawia się rano bądź nocą, a jego intensywność wzrasta wraz z rozwojem choroby, a więc i zwiększaniem objętości kryształów. Skóra nad obrzękniętym stawem jest dodatkowo napięta i błyszcząca. Podstawą leczenia jest modyfikacja stylu życia, czyli odstawienie produktów spożywczych zawierających puryny.

Fibromialgia

Osoby chore na fibromialgię zmagają się z odczuwaniem przewlekłego bólu mięśni i stawów, lokalizującego się w różnych częściach ciała. Innymi charakterystycznymi objawami choroby są:

• przewlekłe zmęczenie;
• zaburzenia snu;
• problemy z pamięcią;
• bóle mięśni przypominające tzw. zakwasy.

Udowodniono, że fibromialgia często współwystępuje z depresją, zespołem jelita drażliwego oraz problemami stawów skroniowo-żuchwowych. Choroba może dotyczyć zarówno pacjentów dorosłych, jak i dzieci. Coraz częściej diagnozuje się ją u osób w wieku pokwitania. Obejmuje patologiczny wzrost poziomu niektórych substancji chemicznych w mózgu, które są transmiterami bólu. Uznaje się więc, że problemem chorych jest także upośledzona zdolność odczuwania dolegliwości bólowych.

Inne choroby reumatyczne

Do grona chorób reumatycznych można zaliczyć również takie jak:

• gorączka reumatyczna;
• toczeń rumieniowaty układowy;
• twardzina układowa;
• łuszczycowe zapalenie stawów;
• mieszana choroba tkanki łącznej;
• choroba Stilla;
• choroba Kawasaki;
• amyloidoza;
• choroba Pageta;
• reaktywne zapalenie stawów.

Leczenie chorób reumatycznych

Leczenie chorób reumatycznych trwa zwykle do końca życia pacjenta. Wdraża się odpowiednią farmakoterapię (nierzadko glikokortykosteroidy i iniekcje dostawowe), fizjoterapię (ulgę przynoszą zabiegi fizykalne takie jak krioterapia, laseroterapia czy kąpiele wirowe, zaś kinezyterapia pozwala jak najdłużej zachować sprawność i zmniejszyć ból) oraz postępowanie dietetyczne. W leczeniu chorób reumatycznych ważną rolę odgrywa suplementacja, ponieważ organizm chorego potrzebuje znacznie więcej składników odżywczych, aby radzić sobie z chorobą. Mowa głównie o takich składnikach jak:

• kwasy tłuszczowe Omega-3;
• cynk;
• żelazo;
• selen;
• wapń;
• witamina A;
• witamina C;
• witamina D.

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Marcol-Majewska A., Majewski G., Kotyla P., Reumatoidalne zapalenie stawów – propozycje postępowania diagnostycznego, Forum Reumatologiczne, 2/2017.
2. Grygiel-Górniak B., Reumatologia – kompendium, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.
3. Hrycaj P., Reumatologia, Wydawnictwo AsteriaMed, Gdańsk 2022.