Sapka

Aktualizacja: 17 czerwca 2022

Sapka niemowlęca to częsta dolegliwość dotycząca utrudnionego oddychania z powodu niedrożności nosa. Pojawia się u noworodków i niemowląt, bywa przy tym mylona z katarem czy rozwijającymi się infekcjami. Sapka jest objawem mniej lub bardziej poważnych schorzeń układu oddechowego. Każdorazowo warto skonsultować ją z pediatrą.

Sapka – przyczyny

Noworodki w pierwszych tygodniach życia oddychają wyłącznie przez nos, dlatego epizody sapki mogą przyczyniać się do gorszego dotlenienia organizmu. Do najczęściej diagnozowanych przyczyn sapki zaliczamy między innymi:

• alergie pokarmowe – zwykle na białko mleka krowiego;
• ulewanie pokarmu – część spożytego przez dziecko mleka może cofnąć się z żołądka i przedostać się do jamy nosowej, utrudniając tym samym właściwy przepływ powietrza;
• suche powietrze w pomieszczeniu – zwłaszcza w sezonie grzewczym;
• zaleganie śluzu w nosie – w pierwszych dniach po narodzinach w jamie nosowej może znajdować się pewna ilość płynu owodniowego. Objaw zwykle mija po 3-4 dniach;
• nieprawidłowa higiena nosa – w nosie mogą gromadzić się zanieczyszczenia, resztki pokarmu, kurz czy śluz. Rodzice powinni zwracać uwagę na regularne czyszczenie noska, jeśli istnieje taka potrzeba.

Do wystąpienia sapki mogą przyczynić się również choroby i infekcje układu oddechowego. Należy pamiętać, że śluzówka nosa w wieku niemowlęcym jest szczególnie wrażliwa na czynniki środowiska. Najczęściej jednak bezpośrednią przyczyną sapki jest obrzęk błony śluzowej nosa.

Sapka niemowlęca – objawy

Terminem „sapka” określa się stan utrudnionego oddychania. Oznacza to, że dziecko ma trudności z pobieraniem odpowiedniej ilości powietrza, co może skutkować charakterystycznym bulgotaniem w nosie i ciężkim, głośnym, nierzadko świszczącym oddechem. Prawidłowy oddech niemowlęcia powinien być niemalże bezgłośny. Sapce towarzyszą: niespokojny sen, rozdrażnienie, płaczliwość oraz problemy z karmieniem.

Czy sapka u niemowlaka jest niebezpieczna?

Sapka, choć w większości przypadków samoistnie zanika i nie powoduje większych problemów zdrowotnych poza dyskomfortem, w niektórych przypadkach może być stanem zagrażającym zdrowiu dziecka. Zaburzenia drożności nosa, zwłaszcza w tak młodym wieku, mogą przyczynić się bowiem do epizodów niedotlenienia (co wpływa zwłaszcza na układ nerwowy), zachłystowego zapalenia płuc, bezdechów czy gorszego przyrostu masy ciała. Niekiedy cięższa sapka może zwiększać ryzyko nagłej śmierci łóżeczkowej.

Sapka niemowlęca – jak leczyć?

W większości przypadków sapka ustępuje samoistnie, mimo tego nie warto jej bagatelizować. Zawsze należy skonsultować się z lekarzem pediatrą i wykluczyć poważniejsze przyczyny tego objawu. Jeśli przyczyną jest choroba lub infekcja, lekarz przepisze leki i udzieli rad w jaki sposób szybko ją zwalczyć. Do właściwego postępowania przy sapce zaliczamy:

• właściwą higienę nosa – zalegającą wydzielinę czy zanieczyszczenia usuwany przy użyciu aspiratora, nigdy patyczka do uszu;
• regularne spacery z dzieckiem na świeżym powietrzu – świeże powietrze zawiera dużą ilość tlenu, co przyczynia się do równoważenia objawów związanych z sapką i gorszym dotlenieniem organizmu;
• dbanie o odpowiednią wilgotność i temperaturę powietrza w domu – nie powinna przekraczać 22 stopni Celsjusza, warto jednocześnie korzystać z nawilżacza powietrza. Pomieszczenia należy codziennie wietrzyć.

Jeśli istnieje taka konieczność można sięgnąć po leki obkurczające naczynia błony śluzowej nosa podawane donosowo, jednak zawsze ich użycie należy skonsultować z lekarzem. Leczenie farmakologiczne nie powinno także trwać dłużej niż 3-4 dni.

Sapka niemowlęca a szczepienia

Istnieje kilka przeciwwskazań do szczepienia najmłodszych dzieci (wówczas należy poczekać na ich ustąpienie), jednak sapka nie jest jednym z nich. Epizody sapki, o ile nie wiążą się z infekcjami, nie stanowią przeciwwskazania do planowanych szczepień.

Sapka niemowlęca – ile trwa?

Dolegliwości związane z sapką zazwyczaj przemijają po upływie kilku miesięcy. Sapka utrzymuje się dłużej, jeśli ma podłoże alergiczne lub związane z chorobami przewlekłymi. Najpóźniej jest to moment nauki siadania.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Obuchowicz A., Badanie podmiotowe i przedmiotowe w pediatrii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016.
2. Pietrzyk J., Kwinta P., Pediatria, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2018.
3. Peradzyńska J., Choroby dróg oddechowych u dzieci – najczęstsze problemy, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020.