Liszajec

Aktualizacja: 22 kwietnia 2022

Liszajec to choroba dermatologiczna o podłożu bakteryjnym, powodująca stany zapalne w obrębie naskórka lub skóry właściwej. W jej przebiegu pojawiają się pęcherze, choć istnieje również postać bezobjawowa. Liszajec jest schorzeniem zakaźnym, dlatego w jego prewencji duże znaczenie ma utrzymywanie wysokiej higieny osobistej. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz dermatolog.

Liszajec – przyczyny

Liszajec zazwyczaj dotyczy dzieci do 6. roku życia, choć może występować także u starszych dzieci czy osób dorosłych. Na ogół nie jest szczególnie groźny, a odpowiednie leczenie pozwala na szybkie pozbycie się dolegliwości. Główną przyczyną pojawienia się liszajca jest bezpośredni kontakt z osobą chorą lub zainfekowanymi przedmiotami. Chorobę wywołują paciorkowce z grupy B lub gronkowiec złocisty. W niemal 70% wszystkich przypadków liszajec wywołany jest wspólnym działaniem obu tych bakterii.

Bakterie atakują powierzchnię skóry, głównie twarz i szyję, ale także okolicę paznokci i dłonie. Rozwijająca się infekcja pierwotna powoduje uszkodzenie wierzchnich warstw naskórka oraz stan zapalny. Z kolei infekcje wtórne pojawiają się w przebiegu atopowego zapalenia skóry, grzybicy, ospy wietrznej lub innych problemów zdrowotnych związanych ze zmianami skórnymi.

W przypadku osób dorosłych liszajec pojawia się zazwyczaj wskutek znacznego osłabienia organizmu w przebiegu chorób przewlekłych takich jak cukrzyca, choroby nerek, schorzenia tarczycy czy choroby układu odpornościowego (w tym choroby autoimmunologiczne). Czynnikami ryzyka związanymi ze środowiskiem są natomiast ugryzienia przez insekty lub częste i długotrwałe przebywanie w ciepłym, wilgotnym otoczeniu.

Zobacz również: Liszaj płaski.

Liszajec – objawy

Charakterystycznym objawem liszajca są pęcherzowo-ropne zmiany skórne pojawiające się głównie w okolicach ust i nosa, choć równie dobrze mogą pojawiać się na dłoniach i skórze całego ciała. Zwłaszcza u niemowląt, gdzie lokalizują się na plecach i pośladkach. Po krótkim czasie wykwity pękają, uwalniając swoją ropną lub surowiczą wydzielinę. Mają średnio 2 cm, a po pęknięciu pozostawiają strupy w kolorze żółto-pomarańczowym. Zmiany skórne są bardzo delikatne, dlatego nie trudno o ich uszkodzenie np. podczas ubierania się czy w trakcie snu.

Choć podstawą są zmiany pęcherzowo-ropne, nierzadko towarzyszy im rumień, świąd, powiększone węzły chłonne. Na miejscu starych zmian skórnych pojawiają się nowe. Pierwsze objawy liszajca rozwijają się po około 2-3 dniach od momentu kontaktu z bakteriami. Choroba ma szybki i spontaniczny przebieg, a w obrazie klinicznym brak jest objawów ogólnoustrojowych takich jak gorączka czy złe samopoczucie.

Liszajec – leczenie

W momencie pojawienia się zmian skórnych wskazujących na liszajec należy udać się do dermatologa lub lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Liszajec ma charakter samoograniczający się, dlatego leczenie domowe również przynosi oczekiwane rezultaty, jednak wizyta u lekarza rekomendowana jest ze względu na ryzyko powikłań. Przede wszystkim dąży się do odizolowania chorego od innych osób, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się bakterii. Należy zadbać o higienę osobistą – osobne ręczniki, czysta pościel i ubrania. Po zakończeniu choroby wszystkie tekstylia należy wyprać w wysokich temperaturach.

W związku z tym, że za rozwój liszajca odpowiadają bakterie, w terapii stosuje się odpowiednio dobrane antybiotyki. Jeśli zmiany skórne są mocno rozprzestrzenione po całym ciele i istnieje ryzyko powikłań, antybiotyki podaje się drogą dożylną. Największe znaczenie ma mupirocyna. Dodatkowo lekarz może przepisać maści i kremy do stosowania miejscowego. Zabronione jest rozdrapywanie pęcherzy, nawet pomimo świądu. Jeśli świąd jest trudny do zbagatelizowania, można zastosować tabletki przeciwhistaminowe.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Nowicki R., Barańska-Rybak W., Skórne infekcje bakteryjne u dzieci. Liszajec zakaźny, Przewodnik Lekarza, 4/2002.
2. Geria A., Schwartz R., Aktualne informacje dotyczące liszajca: nowe wyzwanie w erze metycylinooporności, Dermatologia po Dyplomie, 6/2010.
3. Dziubek Z., Choroby zakaźne i pasożytnicze, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.