Rumień

Aktualizacja: 26 września 2023

Rumień to lokalne zaczerwienienie skóry i jednocześnie najczęściej występujący objaw dermatologiczny. Zmiany rumieniowate mogą być spowodowane zwykłym podrażnieniem skóry, jak również poważnymi chorobami. W związku z wieloma możliwymi przyczynami rokowania i leczenie również są różne. Bardzo często diagnozuje się rumień guzowaty oraz rumień wyniosły i długotrwały.

Rumień guzowaty

To najczęściej występujący kliniczny wariant zapalenia tkanki podskórnej, który może nakierowywać na różnego rodzaju choroby. Zwykle objawia się jako symetryczne zmiany guzowate zlokalizowane na przedniej powierzchni podudzi. Mają one nagły początek, są tkliwe i ocieplone. Pojedyncza zmiana może mieć od 1 cm do 20 cm średnicy, przy czym nie jest wyraźnie odgraniczona od reszty ciała. Wraz z upływem czasu ich barwa zmienia się począwszy od koloru żywoczerwonego, przez brunatno-zielone, a w końcowym okresie choroby żółte. Zanikają stopniowo w ciągu 2–6 tygodni bez pozostawania blizn, uleganiu martwicy czy rozmiękaniu. Nierzadko towarzyszą im objawy grypopodobne.

Rumień guzowaty jest wynikiem miejscowego odczynu zapalnego, wywołanego martwicą tkanki tłuszczowej lub stanem zapalnym w obrębie jej przegród łącznotkankowych. Nie obejmuje przy tym naczyń krwionośnych. Co ciekawe, aż 6-krotnie częściej schorzenie pojawia się u kobiet w 2–4 dekadzie życia. Niestety, do dnia dzisiejszego nie udało się ustalić konkretnej przyczyny rumienia guzowatego, aż połowa przypadków ma charakter idiopatyczny. W pozostałych znaczenie mają zakażenia bakteryjne, wirusowe, pierwotniakowe i grzybicze towarzyszących zmianom dermatologicznym.

Rumień wyniosły i długotrwały

To rzadko występująca dermatoza, zaliczana do grupy schorzeń związanych z leukocytoklastycznym zapaleniem naczyń. Przyczyny schorzenia nie zostały ustalone, jednak wiadomo, ze patomechanizm wiąże się z odkładaniem w ścianach naczyń skóry krążących kompleksów immunologicznych. W konsekwencji rozwija się stan zapalny małych naczyń oraz ich stopniowe włóknienie. Uważa się, że jest to reakcja organizmu na pojawienie się nieznanego antygenu bakteryjnego, wirusowego, choroby autoimmunologicznej lub choroby hematologicznej. Rumień wyniosły i długotrwały może pojawić się u pacjentów w każdym wieku, także u dzieci.

Obraz kliniczny tej patologii jest charakterystyczny i zwykle nie trudno go rozpoznać. Obejmuje zmiany rumieniowe, które są dobrze odgraniczone od otoczenia, wyniosłe i utrzymują się przewlekle. Początkowo są miękkie i przybierają różowe zabarwienie. Jednocześnie pojawiać się mogą także pęcherze wypełnione treścią surowiczo-krwistą. Wraz z upływem czasu zmiany powiększają się, twardnieją i zmieniają kolor na czerwony lub brązowy. Bywa, że choroba przebiega niemalże bezobjawowo, jednak zmiany ustępują z pozostawieniem przebarwień. U niektórych pacjentów obserwuje się dodatkowe objawy takie jak ból, pieczenie, świąd i parestezje w obrębie wykwitów. Rzadziej pacjenci zgłaszają bóle stawów.

Pozostałe rodzaje rumienia

Do pozostałych rodzajów rumienia zaliczamy:

• rumień polekowy – owalne lub okrągłe zmiany skórne pojawiające się wskutek przyjmowania niektórych leków. Reakcję organizmu najczęściej wywołują sulfonamidy, antybiotyki, leki hormonalne oraz antyalergiczne;
• rumień wędrujący – podłożem jest namnażanie się bakterii na powierzchni skóry, bardzo często stanowi objaw boreliozy. Zmiany pojawiają się w miejscu wkłucia po kilku lub kilkunastu dniach. Mają charakterystyczny wygląd, ponieważ przypominają czerwone pierścienie szerzące się obwodowo od miejsca wkłucia;
• rumień stwardniały – o podłożu infekcyjnym, zwykle gruźliczym. Zmiany skórne najczęściej pojawiają się na podudziach, są bolesne i przewlekłe. Po pewnym czasie przekształcają się w owrzodzenia, mogą pozostawiać trwałe ślady;
• rumień wielopostaciowy – grupa chorób o różnym nasileniu i obrazie klinicznym. Zmiany pojawiają się zwykle na kończynach oraz na błonach śluzowych jamy ustnej;
• rumień zakaźny (tzw. choroba piąta) – typowy dla dzieci, posiada podłoże wirusowe. Początkowe objawy przypominają zwykłe przeziębienie, po czym dołącza do nich ból stawów. Po kilku dniach pojawia się charakterystyczny objaw, czyli intensywne zaczerwienienie twarzy, szerzące się na tułów, pośladki i kończyny.

Rumień – leczenie

Leczenie rumienia zależy od dokładnej przyczyny. Jeśli jest ona bakteryjna, wdraża się antybiotykoterapię. Pomocniczo można stosować maści, także glikokortykoidowe, choć na ogół stanowią one ostateczność.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Grygiel-Górniak B., Puszczewicz M., Diagnostyka różnicowa rumienia guzowatego, Medycyna po Dyplomie, 5/2016.
2. Tupikowska M., Chlebicka I., Maj J., Rumień wyniosły i długotrwały u młodego mężczyzny współistniejący z autoimmunologicznym zespołem wielogruczołowym typu 3 – opis przypadku, Przegląd Dermatologiczny, 4/2015.