Aktualizacja: 7 lipca 2022
Dieta przy anemii jest bardzo ważna, stanowi wręcz podstawę całego leczenia. Powinna być starannie dobrana, aby dostarczyć do organizmu wszystkich niezbędnych składników odżywczych, uzupełnić niedobory i jednocześnie nie szkodzić. Najlepiej skonsultować ją z doświadczonym dietetykiem klinicznym. Najważniejszym celem jest dostarczanie sporej ilości żelaza, co jednak musi mieć miejsce w stałej konsultacji z lekarzem, ponieważ przedawkowanie żelaza ma poważne konsekwencje.
Dieta przy anemii
Ze wszystkich niedoborów pokarmowych najpowszechniej występuje niedobór żelaza. Najczęstszą konsekwencją niedoboru żelaza jest niedokrwistość (anemia). W wielu przypadkach niedokrwistość z niedoboru żelaza wymaga leczenia przyczynowego oraz zastosowania suplementacji odpowiednimi dawkami żelaza. Leczenie takie wspomaga się jednak odpowiednią dietą uwzględniającą produkty bogate w ten pierwiastek. Niestety, wysoka zawartość żelaza w produktach spożywczych wcale nie zawsze oznacza, że są one dobrym źródłem tego pierwiastka. Przyswajalność żelaza uzależniona jest od wielu czynników.
Podaż żelaza
Warto sięgać po produkty spożywcze bogate w żelazo, takie jak:
- mięso i przetwory mięsne – w tym głównie wołowina, cielęcina, gęsina czy mięso z królika;
- podroby mięsne – np. wątróbka;
- ryby – głównie sardynki, łososie i makrele;
- jaja, zwłaszcza żółtka;
- produkty zbożowe – chleb żytni razowy, pieczywo z ziarnami słonecznika czy dyni, bułki grahamki, otręby pszenne, kasza pęczak, ryż brązowy, kasza gryczana, kasza jaglana;
- nasiona i ziarna;
- orzechy – zwłaszcza pistacje, migdały, orzechy laskowe i orzechy włoskie;
- warzywa – boćwina, bób, buraki, groszek zielony, szpinak, koperek, natka pietruszki, por, szczaw, czosnek, fasola szparagowa;
- owoce – czarne porzeczki, czerwone porzeczki, poziomki, maliny, awokado;
- owoce suszone;
- nasiona roślin strączkowych.
Należy pamiętać, że przyswajalność żelaza znacznie maleje w obecności fitynianów, niektórych polifenoli, błonnika i dużych ilości wapnia. Należy więc tak komponować posiłki, aby nie łączyć źródeł żelaza ze źródłami powyższych związków. Nie należy przykładowo przepijać posiłku kawą czy herbatą. Z kolei niektóre związki zwiększają biodostępność żelaza, dlatego warto je ze sobą łączyć. Są to głównie witamina C, kwas mlekowy i kwas foliowy. Kwas mlekowy spotkamy w produktach kiszonych, kwas foliowy w zielonych warzywach liściastych, natomiast dobrym źródłem witaminy C są:
- kiszonki;
- pomidory;
- jarmuż;
- papryka czerwona;
- jagody goji;
- jagody acai;
- acerola;
- aronia;
- czarne porzeczki;
- truskawki;
- natka pietruszki.
Warto przy tym pamiętać, że w produktach żywnościowych istnieją dwa rodzaje żelaza: hemowe i niehemowe. Żelazo hemowe, pochodzenia zwierzęcego, przyswaja się znacznie lepiej. Z kolei rośliny zawierają żelazo niehemowe, którego przyswajalność jest mniejsza.
Podstawowe zalecenia żywieniowe
Nie tylko odpowiednia podaż żelaza jest bardzo ważna. Jednocześnie należy przestrzegać pozostałych zaleceń:
- spożywanie 5 posiłków dziennie w regularnych odstępach czasu, najlepiej co 3-4 godziny;
- spożywanie 3-4 porcji mleka i produktów mlecznych;
- ograniczenie spożycia tłuszczów pochodzenia zwierzęcego i fast-foodów;
- spożywanie mięsa nie częściej niż 2-3 razy w tygodniu, przy czym jajka włączamy do diety w dni, w które nie spożywamy mięsa;
- ograniczenie dodatku soli do potraw;
- spożywanie ryb 1-2 razy w tygodniu;
- unikanie słodyczy i słodzenia napojów.
Uzupełnieniem diety jest regularna aktywność fizyczna, która bardzo dobrze wpływa na kondycję układu krwionośnego. W przypadku anemii dobrze sprawdza się dodatkowa suplementacja. Preparaty żelaza należy przyjmować jedynie po konsultacji z lekarzem, w dawkach ściśle określonych. Jednak warto sięgać po kompleks witamin z grupy B, witaminę C oraz cynk. Alternatywą jest suplementacja Spiruliny, która nie tylko jest świetnym źródłem dobrze przyswajalnego żelaza, ale również zawiera wszystkie inne ważne składniki odżywcze.
Zobacz również: Spirulina a anemia.
Uważa się, że względne ustabilizowanie parametrów organizmu i powrót do zdrowia uzyskuje się po minimum 6 miesiącach od włączenia diety. Wpływ na to ma wiele czynników, takich jak wiek pacjenta, ogólny stan zdrowia czy regularność przestrzegania zaleceń. Leczeniem anemii zajmuje się hematolog i dietetyk.
Naturalny produkt Spirulina + żelazo od bioalgi jest czysto roślinnym źródłem żelaza, wyprodukowanym wyłącznie przez Matkę Naturę. Jego biodostępność jest dzięki temu na wysokim poziomie co pozwala m.in. na uzupełnienie niedoborów tego pierwiastka ...
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Albrecht K., Matysiak M., Zalecenia dietetyczne w profilaktyce i leczeniu nierozrostowych chorób układu krwiotwórczego, Nowa Pediatria, 3/2018.
- Basak G., Hematologia – kompendium, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2021.
- Grzymisławski M., Dietetyka kliniczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.
bardzo dobry wpis, bardzo konkretny. Dziękuję
Świetne kompendium wiedzy, z którego od razu można skorzystać. 🙂
Najważniejsze to znaleźć przyczyne anemii, a potem działać 🙂