Betaina

Aktualizacja: 26 lutego 2022

Betaina to w rzeczywistości grupa organicznych związków chemicznych o charakterze bipolarnym. Najbardziej rozpowszechnionymi w przyrodzie betainami są karboksybetainy, alkilowe pochodne aminokwasów. Na większą skalę betainę pozyskuje się podczas otrzymywania kwasu glutaminowego z wywaru melasowego. Jest ona pochodną glicyny, czyli najprostszego aminokwasu białkowego.

Betaina – właściwości

Przez kilkadziesiąt lat betainę stosowano jako suplement diety ludzi i zwierząt. Otrzymuje się ją między innymi ze zbóż, buraków cukrowych, szpinaku czy soi, a nawet ze skorupiaków. W warunkach fizjologicznych poziom betainy w organizmie dorosłego człowieka wynosi od 20 do 75 umol/l (w przypadku kobiet do 60 umol/l), jednak w niektórych narządach wewnętrznych jej koncentracja jest większa. Podstawowe działanie betainy wiąże się ze sprawnym metabolizmem wątroby i ochroną ludzkiego organizmu przed nadmierną produkcją szkodliwego etanolu. W komórkach organizmu betaina pełni 2 główne funkcje:

• jest osmoregulatorem;
• stanowi źródło cennych grup metylowych.

Ponadto betaina bierze udział w syntezie wielu ważnych związków, które odgrywają kluczową rolę choćby w metabolizmie białek. Dzięki niej możliwe jest tworzenie związków takich jak metionina, karnityna czy fosfatydylocholina. Za najistotniejszą uznaje się jednak funkcję ochronną w stosunku do wątroby. Jest bowiem związkiem dobrze rozpuszczalnym w wodzie, co oznacza, że może zapobiegać gromadzeniu się tłuszczu w wątrobie i chronić ten narząd przed hepatotoksynami takimi jak etanol czy czterochlorek węgla. Udowodniono, że może wspomagać terapię niektórych schorzeń, np. homocysteinemii.

Betaina w codziennej diecie

Betaina może być dodawana do suplementów diety, jednak jej spożycie nie powinno przekraczać 1-2,5 g dziennie. W organizmie jest syntezowana z choliny lub pochodzi bezpośrednio z diety. Za najlepsze jej źródło uznaje się jagody goji, a następnie otręby pszenne i kiełki pszenne. Nieco słabszymi źródłami są surowe buraki, szpinak, małże i krewetki. Naturalną syntezę zwiększa obecność kwasu foliowego i witaminy B12. Jeśli chodzi o syntezę z choliny, należy zadbać o spożycie takich produktów spożywczych, które zawierają ją w swoim składzie. Są to między innymi żółtka jaj, podroby, drożdże, kiełki pszenicy czy chude mięso.

Suplementy diety

Należy uważać, aby nie przedawkować betainy, co może doprowadzić do wystąpienia biegunek czy rozstroju żołądka. Aby zwiększyć jej biodostępność warto jednocześnie sięgać po kreatynę. Najlepiej przyjmować betainę 1,5 h przed i po treningu fizycznym. Przyjmuje się ją, aby zwiększyć pobór wapnia z posiłków, witamin, protein i żelaza. Dzięki temu tkanka mięśniowa przyrasta sprawniej, a osoba ćwicząca ma więcej energii do działania. Przede wszystkim jednak suplementy diety z betainą stosuje się celem odpowiedniego zakwaszenia żołądka. Dzięki temu możliwe jest poprawne trawienie, a w efekcie przyswajanie wszystkich składników odżywczych. Odpowiednie pH w żołądku neutralizuje bakterie odpowiedzialne za rozwój kandydozy i wielu innych chorób. Wspomaga również terapię:

• zaparć;
• biegunek;
• braku apetytu;
• wzdęć;
• nadmiernego zalegania pokarmu w żołądku.

Betaina bardzo dobrze usuwa toksyny z wątroby i przewodu pokarmowego, dzięki czemu chroni nas przed atakiem drobnoustrojów czy uszkodzeniami tkanek.

Czy betaina jest bezpieczna?

Betaina jest naturalnym związkiem, dlatego cieszy się wysoką biodostępnością i dużym bezpieczeństwem. Nie wykazuje toksyczności i oddziałuje w sposób przyjazny dla ludzkich tkanek, nawet w większych ilościach. Jedynie w przypadkach skrajnego przedawkowania zauważa się wspomniane wcześniej objawy rozstroju żołądka i biegunek, mimo tego życie nie jest w żadnym stopniu zagrożone. Długotrwałe stosowanie betainy może skutkować nieprzyjemnym zapachem z ust i specyficznym zapachem potu, co można neutralizować suplementując jednocześnie witaminę B2.

Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Chlorella w bardzo dokładny sposób oczyszcza organizm, pomaga w likwidacji zaparć, wspiera budowanie naturalnej odporności, wspomaga odmładzanie organizm, przyspiesza regenerację uszkodzonych tkanek, poprawia kondycję organizmu, dodaje sił witalnych, …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Ślęczka A., Krzywonos M., Wilk M., Durbajło W., Występowanie i rola betainy w życiu organizmów żywych, Nauka Przyroda Technologie, 3/2015.
2. McMurry J., Chemia organiczna, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2005.