Zespół policystycznych jajników

Aktualizacja: 16 września 2022

Zespół policystycznych jajników (PCOS) to jedna z najczęściej występujących endokrynopatii. Dotyka nawet do 12% kobiet w wieku reprodukcyjnym, stanowiąc u nich główną przyczynę zaburzeń miesiączkowania i niepłodności, może jednak rozwijać się po menopauzie. Choroba posiada bardzo zróżnicowany obraz kliniczny i to właśnie od niego zależy wdrażana terapia. Coraz większy nacisk kładzie się na modyfikację stylu życia, zwłaszcza na zbilansowaną dietę.

Zespół policystycznych jajników – przyczyny

Mimo licznych badań wciąż nie znamy przyczyn choroby. Ma ona podłoże heterogenne, a w powstawaniu biorą udział zarówno czynniki genetyczne, jak i hormonalne czy środowiskowe. Wśród środowiskowych czynników ryzyka na pierwszym miejscu należy postawić nadwagę i otyłość, zwłaszcza typu brzusznego. Choć nie poznano przyczyn, wiadomo, że wiążą się one z zaburzeniami hormonalnymi, które negatywnie wpływają na funkcjonowanie jajników. Komórka jajowa dojrzewa prawidłowo, jednak na ogół nie wydostaje się do jajowodu. Same pęcherzyki obumierają, zmieniając się w niewielkie torbiele.

Objawy zespołu policystycznych jajników

W zespole policystycznych jajników nie ma jednego, głównego objawu. Są one różne w zależności od wieku, ogólnego stanu zdrowia czy stylu życia. Najczęściej występują jednak:

• trądzik;
• zaburzenia miesiączkowania;
• hiperandrogenizm (nadmiar androgenów);
• bezpłodność;
• hirsutyzm;
• rogowacenie ciemne – ciemne plamki na skórze;
• łysienie typu męskiego.

U dziewcząt w okresie dojrzewania trądzik i zaburzenia miesiączkowania są częstym, fizjologicznym zjawiskiem, dlatego tak ważna jest dokładna diagnostyka. Aż u 90% chorych kobiet obserwuje się zakłócenia cyklu miesiączkowego obejmujące zbyt duży odstęp między kolejnymi miesiączkami (niekiedy nawet 35 dni). Pojawia się również wtórny brak miesiączki, co jest główną przyczyną problemów z zajściem w ciążę. Z zespołem policystycznych jajników wiążą się problemy podczas ciąży, w tym nawykowe poronienia, niedobór progesteronu czy nieprawidłowa budowa endometrium.

Należy wspomnieć, że u kobiet z zespołem policystycznych jajników częściej niż w populacji ogólnej diagnozuje się dyslipidemię, miażdżycę, nadwagę, insulinooporność czy nadciśnienie tętnicze. W związku z tym współcześnie zespół policystycznych jajników uznaje się za poważny czynnik ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.

Zespół policystycznych jajników – leczenie

Leczenie zależy od kilku czynników, głównie wieku pacjentki i celu terapii. U kobiet młodych na ogół stosuje się farmakoterapię i metody mające za zadanie zmniejszać objawy hiperandrogenizmu, chronić endometrium oraz indukować owulację. W ostatnich latach dużą uwagę zaczęto przykładać do zmiany stylu życia – normalizacji masy ciała, wprowadzenia zdrowej diety, regularnej aktywności fizycznej oraz unikania stresu. Udowodniono, że utrzymywanie prawidłowej masy ciała w dużym stopniu zwiększa szansę na zajście w ciążę u kobiet z omawianą chorobą. Bardzo ważnym elementem leczenia jest dieta. Do produktów zalecanych w przebiegu zespołu policystycznych jajników zaliczamy:

• chude mięso;
• ryby będące źródłem kwasów omega-3;
• napary ziołowe i duża ilość czystej wody;
• mleko i produkty mleczne;
• oliwę z oliwek i inne źródła witaminy E;
• świeże owoce i warzywa, celem podaży witamin, minerałów i błonnika pokarmowego;
• nasiona roślin strączkowych, zwłaszcza soja, groch, soczewica.

Zaleca się utrzymywanie diety o niskim indeksie glikemicznym. Dodatkowo poleca się suplementację L-argininy, witaminy D, kwasów omega-3 oraz kwasu foliowego. Produktami przeciwwskazanymi są natomiast:

• węglowodany o wysokim indeksie glikemicznym;
• fast-foody;
• soki owocowe i napoje gazowane;
• alkohol;
• sól kuchenna;
• żywność uboga w błonnik pokarmowy;
• tłuszcze trans i tłuszcze pochodzenia zwierzęcego.

Podczas leczenia należy konsultować się z dietetykiem, ginekologiem i specjalistami w zależności od występujących objawów. W odniesieniu do farmakoterapii stosuje się leki antyandrogenowe oraz dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne, które normalizują gospodarkę hormonalną. Terapia ma charakter długotrwały. Zespół policystycznych jajników jest schorzeniem przewlekłych, nie możemy więc całkowicie go wyleczyć.

Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Chlorella w bardzo dokładny sposób oczyszcza organizm, pomaga w likwidacji zaparć, wspiera budowanie naturalnej odporności, wspomaga odmładzanie organizm, przyspiesza regenerację uszkodzonych tkanek, poprawia kondycję organizmu, dodaje sił witalnych, …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Kruszyńska A., Słowińska-Srzednicka J., Zespół policystycznych jajników a ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego, Postępy Nauk Medycznych, 11/2012.
2. Brzozowska M., Karowicz-Bilińska A., Rola niedoboru witaminy D w patofizjologii zaburzeń występujących w zespole policystycznych jajników, Ginekologia Polska, 6/2013.
3. Nowotnik A., Wielowymiarowość doświadczenia zespołu policystycznych jajników u kobiet w wieku rozrodczym: przegląd badań, Nowiny Lekarskie, 3/2012.
4. Skałba P., Dąbkowska-Huć A., The metabolic aspects of polycystic ovarian syndrome, Endokrynologia Polska, 6/2005.