Klimatoterapia

Aktualizacja: 28 marca 2022

Klimatoterapia wykorzystuje zalety i walory środowiska naturalnego w celach leczniczych i profilaktycznych. Zabiegi obejmują wszystkie czynności związane z ruchem i przebywaniem na świeżym powietrzu. Każda część kraju posiada inne warunki klimatyczne (w tym powietrze, nasłonecznienie czy ciśnienie atmosferyczne). Dlatego decydując się na klimatoterapię należy wybrać docelowe miejsce swojego przebywania do stanu zdrowia i potrzeb organizmu.

Co wchodzi w skład klimatoterapii?

W skład klimatoterapii wchodzą:

• kąpiele powietrzne i słoneczne;
• zabiegi ruchowe na świeżym powietrzu;
• inhalacje;
• spacery po piaszczystych podłożach.

Do cennych bodźców klimatycznych wpływających na organizm człowieka należą:

• promieniowanie słoneczne, czyli nasłonecznienie;
• temperatura powietrza;
• wilgotność powietrza;
• ciśnienie atmosferyczne;
• zapachy przyrody charakterystyczne dla danego terenu;
• ruch powietrza, jonizacja powietrza;
• opady i opary;
• gazy atmosferyczne, aerozole wydzielane przez składowe przyrody.

Bodźce atmosferyczne oddziałują na organizm człowieka wielokierunkowo – przez skórę, nos, uszy i oczy. Odbieramy je powierzchnią całego ciała, wszystkimi narządami zmysłu. Bardzo ważną częścią klimatoterapii jest talasoterapia, czyli wykorzystanie naturalnych właściwości morza. Ma to szczególne znaczenie w lecznictwie chorób układu oddechowego, dermatologicznych oraz alergicznych.

Zobacz również: Siedzący tryb życia – jak wpływa na zdrowie?

Jak działa klimatoterapia?

Odpowiednio wybrane bodźce klimatyczne oraz kontakt z przyrodą sprzyjają psychicznemu odprężeniu, regeneracji i zmniejszeniu nagromadzonego poziomu stresu. Organizm uodparnia się na negatywne czynniki zewnętrzne oraz uspokaja, co wpływa pozytywnie nie tylko na profilaktykę i leczenie licznych chorób, ale i na ogólne zdrowie i samopoczucie. Z tego względu korzystanie z walorów klimatoterapii zaleca się wszystkim osobom, bez względu na wiek, płeć czy stan zdrowia.

Istotą klimatoterapii jest poddawanie człowieka działaniu bodźców klimatycznych o określonym natężeniu i przez określony czas. Dopiero wtedy będzie można zaobserwować korzystne dla przebiegu leczenia zmiany czynnościowe, metaboliczne i morfologiczne. Bodźce dzielimy na łagodne, umiarkowane i silne. Łagodne powodują uspokojenie i przystosowanie organizmu, umiarkowane działają pobudzająco, hartująco i leczniczo, przy czym podnoszą ogólną odporność. Z kolei bodźce silne obciążają organizm lub wręcz go przeciążają, mogąc skutkować negatywnymi reakcjami.

Zobacz również: Co dają spacery?

Oddziaływanie gór

Najczęściej decydujemy się na przebywanie na terenach górskich lub nadmorskich. W górach na ogół panuje surowy klimat, a cechą charakterystyczną tych terenów jest wyjątkowo czyste, świeże powietrze oraz niskie ciśnienie atmosferyczne. Warunki górskie sprzyjają leczeniu chorób układu oddechowego (np. astmy oskrzelowej), a także schorzeń dermatologicznych (np. atopowego zapalenia skóry). Powietrze na wysokości powyżej 1500 m n.p.m. nie ma żadnych zanieczyszczeń i alergenów. W górach powietrze jest odpowiednio wilgotne, co poprawia wydolność organizmu i zwiększa odporność na infekcje. Człowiek staje się lepiej dotleniony, narządy wewnętrzne są mocniej ukrwione i odżywione, wzrasta lepsze samopoczucie. Klimat górski pobudza do działania i aktywności, wzmacniając motywację. To idealna forma wypoczynku dla osób zmagających się z zaburzeniami metabolicznymi. Klimatoterapia wykorzystująca klimat górski sprawdzi się więc w następujących dolegliwościach:

• wypalenie zawodowe;
• przemęczenie sportowe osób długo trenujących;
• nadwaga i otyłość;
• anemia;
• obniżona odporność organizmu;
• astma oskrzelowa, przewlekła obturacyjna choroba płuc;
• atopowe zapalenie skóry, egzema, łojotokowe zapalenie skóry.

Z wycieczek górskich powinny zrezygnować osoby z poważnymi problemami układu krwionośnego, np. chorobą wieńcową czy niewydolnością mięśnia sercowego. Wahania ciśnienia mogą spowodować zaostrzenie objawów, w tym ból za mostkiem oraz duszności. Gór powinni unikać wysokociśnieniowcy. Z kolei u osób z niskim ciśnieniem tętniczym wędrówki górskie mogą doprowadzić do senności, zmęczenia i zawrotów głowy. Osoby cierpiące na migreny i meteoropaci będą zaś odczuwać w górach zawroty głowy, bóle głowy i ogólne złe samopoczucie, ze względu na częste zmiany warunków atmosferycznych.

Zobacz również: Wpływ lasu na zdrowie człowieka.

Oddziaływanie morza

Do największych walorów nadmorskiego klimatu zaliczamy aerozol morski bogaty w sód, jod i szereg innych minerałów, a także dużą i stałą wilgotność powietrza, dochodzącą nawet do 80%. W określonych porach roku panuje tam znaczne nasłonecznienie, co wykorzystywane jest w helioterapii. To właśnie mocne wysycenie składnikami mineralnymi sprawia, że nad morzem znajduje się wiele popularnych uzdrowisk i ośrodków wypoczynkowych. W efekcie z dobrodziejstw klimatu nadmorskiego warto korzystać przy następujących chorobach:

• niedoczynność tarczycy;
• schorzenia układu krążenia;
• problemy z oddychaniem – morskie powietrze zwiększa pojemność życiową płuc i nawilża całe drogi oddechowe;
• alergie;
• wyczerpanie sportowe spowodowane zbyt intensywnymi treningami, najczęściej przy małym stażu sportowym.

Szczególną ostrożność nad morzem powinny zachować osoby z niewydolnością krążenia, zaś bezwzględnym przeciwwskazaniem do przebywania na tych terenach jest choroba nowotworowa. Nie wiadomo, jak organizm zaatakowany rakiem zareagowałby na warunki atmosferyczne panujące nad morzem.

Zobacz również: Vibrio vulnificus – czy kąpiel w Bałtyku jest bezpieczna?

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Miszuk B., Warunki biometeorologiczne Kłodzka i ich wpływ na klimatoterapię i turystykę, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 9/2021.
2. Helbin J., Kolarzyk E., Wykorzystanie walorów środowiska naturalnego w wspomaganiu leczenia farmakologicznego, Problemy Higieny i Epidemiologii, 1/2005.
3. Kuchcik M., Błażejczyk K., Szmyd J., Milewski P., Błażejczyk A., Baranowski J., Potencjał leczniczy klimatu Polskiego, Wydawnictwo Akademia SEDNO, Warszawa 2013.