Hantawirus

Aktualizacja: 23 listopada 2021

Hantawirus to wirus RNA z rodziny Bunyaviridae, powodujący poważne szkody w zdrowiu ludzi. W przeciwieństwie do innych wirusów z tej rodziny, rezerwuarem nie są tutaj stawonogi, lecz obecne wszędzie gryzonie. Sprawia to, że znacznie łatwiej o infekcję. Rocznie odnotowuje się od kilku do kilkudziesięciu zakażeń.

Jak dochodzi do zakażenia hantawirusami?

Rosnąca liczna zakażeń wiąże się z działalnością gospodarczą człowieka. Dotyczy ona szybkiej likwidacji lasów na większych obszarach, wprowadzania monokultur powodujących niszczenie nisz ekologicznych zwierząt, a także szybkiego wzrostu populacji ludzkiej, czego konsekwencję stanowi zwiększenie kontaktów ze zwierzętami nieudomowionymi. Przyczynia się do tego także globalizacja handlu oraz wykorzystywanie wielu gatunków zwierząt nieudomowionych jako zwierząt towarzyszących człowiekowi.

Choroby hantavirusowe

Wyróżnia się co najmniej 3 poważne choroby wywołane przez hantawirusy i są to:

• gorączka krwotoczna z zespołem nerkowym;
• gorączka krwotoczna z zespołem płucnym;
• epidemiczna nefropatia.

Wirus rozprzestrzenia się drogą powietrzną wskutek wdychania aerozoli, w których zawieszone są patogeny. Pochodzą one z moczu, kału lub śliny zainfekowanego zwierzęcia. Nieco rzadziej jest skutkiem ugryzienia przez dzikie zwierzę. Zwiększone ryzyko zakażenia istnieje w przypadku spędzania nocy na kempingu czy pod namiotem, a także mieszkając w gorszych warunkach sanitarnych.

Zobacz również: Wirus Zika.

Hantawirus – objawy

Zakażenie hantawirusami nie pozostaje bez wpływu na zdrowie człowieka. Choć w przypadku zainfekowanych zwierząt nie zauważa się jakichkolwiek objawów (są jedynie nosicielami), o tyle u ludzi obserwuje się między innymi:

• wzrost przepuszczalności naczyń krwionośnych;
• silną odpowiedź komórkową podczas ostrej infekcji (czego nie obserwuje się w innych gorączkach krwotocznych);
• znaczną gorączkę;
• hipotensję;
• oligurię;
• poliurię;
• dreszcze;
• bóle głowy.

Dokładny obraz kliniczny uzależniony jest od rodzaju choroby. Jednak bez względu na to, okres wylęgania gorączek krwotocznych wynosi zwykle 3-21 dni. Początek jest nagły, skutkuje bardzo wysokim wzrostem temperatury, nawet do 41 stopni Celsjusza, co utrzymuje się do 4-5 dni. Później pojawiają się obrzęki, a na spojówkach i fałdach skórnych wybroczyny.

Gorączka krwotoczna z zespołem nerkowym

Warto dodatkowo omówić obraz kliniczny gorączki krwotocznej z zespołem nerkowym, jako najczęściej występującą chorobę wywołaną wirusem hantawirus. Początkowym objawem jest wysoka gorączka, pojawiająca się 3-6 tygodni po infekcji. Towarzyszą jej bóle głowy, bóle odcinka lędźwiowego kręgosłupa oraz bóle brzucha. U sporej części pacjentów rozwija się ostre śródmiąższowe zapalenie nerek, zaś u nielicznej problemy ze wzrokiem będące przyczyną jaskry. Na ogół po pierwszej fazie choroby następuje niedociśnienie tętnicze i wstrząs, co prowadzi nawet u do 1/3 pacjentów do śmierci.

Diagnostyka chorób hantawirusowych

RT-PCR jest metodą umożliwiającą wykrycie wirusowego RNA we krwi, skrzepie lub tkankach uzyskanych w trakcie pierwszych 10 dni choroby. Jedyną wadą tej metody jest jej skuteczność wyłącznie podczas wiremii. Ze względów praktycznych, wykrywanie przeciwciał wirusowych wciąż najczęściej następuje za pomocą testu ELISA.

Hantawirus – leczenie

Leczenie hantawirusa jest objawowe. Sprowadza się do kontroli i wyrównania bilansu płynów ustrojowych oraz gospodarki wodno-elektrolitowej. Lekarze mają za zadanie chronić pacjenta przed wstrząsem i innymi zagrażającymi życiu powikłaniami. Gdy dojdzie do wykrzepiania wewnątrznaczyniowego stosuje się pochodne heparyny, lecz tylko u chorych z klinicznymi i laboratoryjnymi wykładnikami DIC. Leczenie przeciwwirusowe obejmuje dożylną podaż rybawiryny.

Znacznie lepiej jest zapobiegać chorobie niż ją leczyć. W tym celu wystarczy unikać miejsc, w których mogłyby być źródła hantawirusów oraz kontaktu z gryzoniami. Niestety, do dnia dzisiejszego nie opracowano szczepionki przeciwko hantawirusom.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Gliński Z., Kostro K., Zwierzęta nieudomowione źródłem chorób odzwierzęcych – zoonotyczne czynniki wirusowe, Życie Wirusowe, 7/2009.
2. Korzeniewski K., Wirusowe gorączki krwotoczne, Forum Medycyny Rodzinnej, 5/2012.
3. Stopnicka K., Walthoffen S., Dzieciątkowski T., Zakażenia hentawirusami ze szczególnym uwzględnieniem populacji europejskiej i ich obraz kliniczny na tle innych gorączek krwotocznych, Postępy Biochemii, 4/2020.