Pleśnie

Aktualizacja: 5 kwietnia 2022

Pleśnie (grzyby strzępkowe) żyją w środowisku domowym, zwłaszcza w ciepłych i wilgotnych pomieszczeniach (w łazienkach, kuchniach, na często podlewanych roślinach, odpadkach organicznych, meblach). Mogą być odpowiedzialne za przewlekłe objawy alergicznego nieżytu nosa i astmy, ale nie tylko. Ich obecność wpływa negatywnie na każdy aspekt zdrowia.

Obecność pleśni w domu a układ oddechowy

Grzyby pleśniowe i ich wtórne metabolity wykazują toksyczne działanie na organizm ludzi i zwierząt, a jednocześnie wywołują szereg podobnych objawów do chorób alergicznych. Dla zdrowych ludzi wdychanie zarodników grzybów pleśniowych przenoszonych drogą powietrzną w normalnych warunkach nie powinna stanowić zagrożenia, ponieważ drogi oddechowe posiadają mechanizmy samooczyszczania. Jednak dłuższa ekspozycja na tego rodzaju patogeny może prowadzić do poważnych schorzeń układu oddechowego. O ile mieszkanie wśród pleśni przez kilka dni może pozostać niezauważona przez nasz organizm, o tyle na dłuższą metę konsekwencje będą bardzo poważne.

Dzieje się tak, ponieważ nawet u zdrowych osób na przestrzeni oskrzelików i płuc zainhalowane zarodniki mogą się osadzać, tworząc czopy śluzowe. Następnie, wraz z upływem czasu, kiełkują, tworząc tzw. micele. Skutkiem tego jest wytwarzanie do tkanek antygenów, co indukuje powstawanie przeciwciał IgE. Miejsce ma reakcja zapalna i uszkodzenie tkanek, co wspiera dalszy wzrost grzybni. Do chorób układu oddechowego wywołanych pleśniami i grzybami zalicza się głównie astmę oskrzelową, alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych oraz zespół toksyczny wywołany pyłem organicznym.

Pozostałe konsekwencje zdrowotne

Pleśń obecna w pomieszczeniach mieszkalnych najsilniej oddziałuje na układ oddechowy, ale nie tylko. Konsekwencje można zauważyć w odniesieniu do każdego układu organizmu. Warto tutaj wymienić następujące:

• złe samopoczucie;
• nudności;
• przewlekłe zmęczenie;
• drażliwość;
• obniżenie koncentracji;
• bóle głowy i zawroty głowy;
• podrażnienie błon śluzowych oczu, nosa i gardła;
• zaczerwienienie skóry.

Pleśń jest czynnikiem zaostrzającym objawy wielu chorób układu odpornościowego, dermatologicznych czy nawet układu pokarmowego.

Zobacz również: Wpływ pleśni na zdrowie.

Pleśnie w żywności

Źle przechowywana żywność może stanowić idealną pożywkę dla pleśni. Rozwijając się, tworzą trujące toksyny, które po spożyciu mogą spowodować zatrucie układu pokarmowego. Do dnia dzisiejszego wyodrębniono aż 400 takich mikotoksyn, wśród których najlepiej poznano patulinę występującą w zepsutych owocach (a nawet tych obitych wskutek upadku). Rozpylaniu toksyn sprzyja klimatyzacja oraz wszelkie systemy nawilżające. Warto wiedzieć, że pleśń pojawiająca się na pożywieniu dotyka całą jego objętość. Oznacza to, że jeśli na powierzchni jabłka zauważymy niewielką pleśń, należy wyrzucić cały owoc, ponieważ w miąższu tego jabłka będą zlokalizowane niewidoczne dla oczu zarodniki. Spożycie pokarmu zawierającego pleśń lub jej zarodniki skutkuje wystąpieniem objawów:

• zawroty głowy;
• sztywność stawów;
• nudności i wymioty;
• silne bóle brzucha;
• przewlekłe zmęczenie;
• apatyczność.

Są to objawy chwilowe, które ustępują w momencie, gdy organizm pozbędzie się pleśni. Jednak konsekwencje długofalowe mogą obejmować rozwój różnego rodzaju alergii, chorób układu oddechowego, chorób wątroby, wrzodów czy krwawień jelitowych. Spożyte pleśnie pogarszają czynność układu nerwowego.

Zobacz również: Alergia pokarmowa.

Zatrucie pleśniami – profilaktyka i leczenie

W celu uniknięcia rozwoju pleśni w pomieszczeniach mieszkalnych należy szczególnie dbać o czystość. Chodzi głównie o częste wietrzenie tych pomieszczeń i pilnowanie, aby zawsze miały właściwą cyrkulację powietrza. Każdego dnia, bez względu na warunki atmosferyczne warto otwierać okno przynajmniej na godzinę. Z kolei w momencie, gdy pleśń już się pojawiła, najlepiej jest zlikwidować ją specjalnymi preparatami, a następnie odnowić ścianę.

Pleśnie w pożywieniu są bezwzględnym wskazaniem do wyrzucenia takiego jedzenia. Nie ma sposobów na usunięcie zarodników czy uratowanie części pożywienia. Aby zapobiegać takim sytuacjom, należy przechowywać pokarm we właściwych warunkach, np. w lodówce czy chłodnym i suchym miejscu. Ubite owoce należy albo wyrzucić albo zjeść w tym samym dniu, w którym opadły z drzewa, aby nie dopuścić do namnażania się grzybów.

Probiotyki
Probiotyki od bioalgi zawierają aż 150 milionów wyselekcjonowanych, naturalnych i żywych szczepów bakterii. Uzupełniają dietę w składniki probiotyczne i roślinne takie jak Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, tom II, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
2. Żukiewicz-Sobczak W., Sobczak P., Imbor K., Krasowska E., Zwoliński J., Horoch A., Wojtyła A., Piątek J., Zagrożenia grzybowe w budynkach i w mieszkaniach – wpływ na organizm człowieka, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2/2012.
3. Wieczorek C., Mikologiczne skażenie żywności, Żywność, 3/2003.