Giardioza

Aktualizacja: 4 października 2022

Giardioza to choroba wywoływana przez pierwotniaka Giardia lamblia. To zdecydowanie jedna z najbardziej rozpowszechnionych chorób o podłożu biegunkowym wśród ludzi. Występuje na całym świecie, przy czym średnio rocznie rozpoznaje się 280 mln przypadków. Pasożyty mogą występować zarówno u ludzi, jak i u zwierząt.

Przyczyny giardiozy

Do zarażenia dochodzi poprzez spożycie wody lub pokarmu zanieczyszczonego cystami pasożyta. Możliwe jest również zarażenie poprzez kontakty bezpośrednie. Dotyczy to głównie dzieci przebywających w żłobkach i przedszkolach, członków rodzin oraz osób uprawiających seks. Cysty wykazują wysoki stopień zaraźliwości.

Po połknięciu cysty, pod wpływem niskiego pH soku żołądkowego, w dwunastnicy dochodzi do uwolnienia się trofozoitów. Uwolnione z cyst przyczepiają się następnie za pomocą tarczy przyssawkowej do powierzchni komórek nabłonkowych proksymalnego odcinka jelita cienkiego, najczęściej w okolicy krypt jelitowych. W dalszej kolejności migrują do dwunastnicy, a stąd do dróg żółciowych i przewodów trzustkowych.

Jak objawia się giardioza?

Kliniczny przebieg giardiozy jest bardzo zróżnicowany – w wielu przypadkach inwazja ma charakter bezobjawowy, natomiast u części żywicieli występują:

• ostra lub przewlekła biegunka;
• odwodnienie;
• bóle brzucha;
• nudności, wymioty;
• utrata wagi.

Inwazja Giardia może być krótkotrwała i może wygasać spontanicznie, ale może mieć również charakter przewlekły i niepodatny na leczenie. Chociaż przyczyny tak zróżnicowanego przebiegu klinicznego giardiozy nie są znane, to zapewne czynniki ze strony żywiciela, jak i pasożyta odgrywają istotną rolę. Objawy kliniczne giardiozy częściej występują u żywicieli z obniżoną odpornością, niedożywionych oraz u młodych osobników.

Patogeneza giardiozy jest nadal słabo poznana, ale największe zmiany śluzówki stwierdza się w górnym odcinku jelita cienkiego – miejscu kolonizacji pasożyta. W przebiegu giardiozy obserwuje się zanik kosmków, naciekowe skrócenie mikrokosmków oraz wzmożoną apoptozę komórek nabłonkowych jelita. Wykazano również nadmierne wydzielanie jonów chlorkowych w trakcie zarażenia Giardia. Uważa się, że zmiany śluzówki jelita cienkiego powstają w wyniku działania produktów pasożyta (prawdopodobnie toksyn) i odpowiedzi immunologicznej żywiciela.

Giardioza przewlekła

Przewlekła postać giardiozy ma specyficzny przebieg – nie u każdego występuje biegunka, a sama postać przewlekła nie rozwija się zawsze u pacjentów, którzy wcześniej doświadczyli postaci ostrej. Chorzy częściej skarżą się na:

• luźne stolce;
• pobolewania w jamie brzusznej;
• dyskomfort;
• wzdęcia, gazy;
• chudnięcie.

Przewlekła giardioza powoduje upośledzenie wchłaniania cennych składników pokarmowych, co widać szczególnie jako niedobór witaminy A, witaminy B12 i kwasu foliowego. U dzieci może doprowadzić do zahamowania wzrostu oraz upośledzenia funkcji poznawczych.

Giardioza – leczenie

Każde wykrycie pasożyta wymaga rozpoczęcia leczenia. Nawet, jeśli przebieg jest bezobjawowy lub choroba ogranicza się samoistnie. Podstawą jest leczenie farmakologiczne, które obejmuje stosowanie wybranych leków – wyróżnia się ich 6 grup. Lekiem z wyboru są 5-nitroimidazole, a głównie metronidazol. Badania potwierdzające obecność pasożytów po tygodniu od zakończonej pełnej kuracji świadczą o niepowodzeniu terapeutycznym. Innego postępowania wymagają kobiety w ciąży – w ich przypadku jedynym możliwym lekiem do stosowania jest paramomycyna.

Przy pomocy farmakoterapii całkowite wyleczenie uzyskuje się u ponad 90% pacjentów. Rokowania są więc dobre. Po zakończeniu leczenia należy wykonać badania kału i sprawdzić, czy farmakoterapia rzeczywiście odniosła oczekiwane rezultaty. Badanie zawsze warto wykonać u wszystkich domowników. Nie należy zapominać o wyjątkowej higienie osobistej i każdorazowym myciu rąk po skorzystaniu z toalety.

Zobacz również: Zioła na pasożyty.

Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Solarczyk P., Majewska A., Implikacje kontrowersji taksonomicznych i genetycznego zróżnicowania Giardia, Problemy Higieny i Epidemiologii, 3/2015.
2. Wiercińska-Drapało A., Giardioza – obraz kliniczny, rozpoznawanie i leczenie, Gastroenterologia Kliniczna, 3/2010.
3. Jędrzejewski S., Występowanie stadiów dyspersyjnych pasożytów jelitowych w żywności pochodzenia roślinnego, Poznań 2012.