Jak się pozbyć czkawki?

Aktualizacja: 11 października 2022

Jak pozbyć się czkawki i czym ona właściwie jest? Te pytania zadaje sobie wiele osób, a odpowiedzi na nie są w rzeczywistości bardzo proste. Aby wiedzieć, jak skutecznie zahamować napad czkawki, najpierw warto poznać fizjologię tego zjawiska.

Czym jest czkawka?

Czkawka uznawana jest w większości przypadków za niegroźne zjawisko fizjologiczne związane z gwałtownymi, mioklonicznymi skurczami przepony i innych mięśni wdechowych. W tym samym czasie następuje zamknięcie głośni, czyli zwieranie strun głosowych, czemu towarzyszy charakterystyczny dźwięk.

Częstotliwość epizodów pojedynczych czkań wynosi od 2 do 60 razy na minutę i zazwyczaj trwa dłużej niż kilka minut. Cała fizjologia tego odruchu nie została jeszcze do końca poznana. Sugeruje się, że jest przetrwałą formą oddychania płazów, które wciągają wodę do skrzeli w sposób przypominający czkanie.

Czkawka – jakie ma znaczenie?

Fizjologiczne znaczenie tego zjawiska obejmuje możliwość usunięcia podczas niego zbędnego powietrza z żołądka. Odruch ssania, czyli nagły skurcz przepony, powoduje ucisk na dno żołądka, dzięki czemu powietrze jest sprawnie usuwane. W przypadku dzieci umożliwia to spożycie większej ilości mleka i tym samym daje większą szansę na przetrwanie – wyjaśnia to fakt częstszego występowania czkawki u dzieci i niemowląt niż u osób dorosłych.

Co robić, aby uniknąć czkawki?

Aby zapobiegać wystąpieniu napadów czkawki, warto:

• unikać ostrych przypraw i pikantnych posiłków;
• unikać spożywania nadmiernych ilości alkoholu, szczególnie piwa;
• jeść powoli, dokładnie przeżuwając kęsy;
• nie przejadać się – porcje powinny zapewniać sytość, ale nie uczucie przejedzenia.

Szczególnie ważne jest powolne spożywanie posiłków, ponieważ przy szybkim jedzeniu (w pośpiechu) połykamy znaczną ilość powietrza.

Jak pozbyć się czkawki?

Istnieje wiele domowych metod na pozbycie się czkawki, ich skuteczność jest jednak wątpliwa. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby wypróbować polecane metody. Jeśli wystąpi napad czkawki, należy:

• wypić spokojnie szklankę wody – podczas picia wody cykl czkawki jest przerywany, co może wpłynąć na uspokojenie pobudzonych struktur nerwowych;
• wstrzymać oddech – w organizmie zwiększa się poziom dwutlenku węgla, wskutek czego organizm zajmuje się jego wydalaniem, a nie utrzymywaniem czkawki;
• zjeść łyżeczkę cukru – słodki bodziec stymuluje zakończenia nerwowe, odwracając uwagę od czkawki;
• wypić bardzo zimny płyn, wykonać próbę Valsalvy, masować zatokę szyjną lub ucisnąć gałkę oczną – wszystkie te czynności powodują drażnienie zakończeń nerwu błędnego.

Istnieją również sposoby takie jak łaskotanie czkającej osoby lub przestraszenie jej. Można spróbować odwrócić jej uwagę. Czynności te powodują tzw. przytłoczenie nerwu błędnego i w efekcie spadek częstotliwości epizodów czkania. Jeśli żadna z powyższych metod nie przynosi rezultatów, a czkawka utrzymuje się kilka godzin, najlepiej udać się do lekarza, który przepisze uspokajające leki.

Farmakoterapia

Jedynym uznanym lekiem z wyboru przeznaczonym do likwidacji czkawki, jest chloropromazyna. Skuteczne mogą być także neuroleptyki, baklofen i środki przeciwpadaczkowe, ich zastosowanie należy jednak zawsze skonsultować z lekarzem. Im dłużej trwa czkawka, tym ciężej jest ją wyleczyć nawet przy użyciu farmakoterapii. W leczeniu czkawki nie należy stosować benzodiazepin.

Podsumowanie

Domowe sposoby na pozbycie się czkawki wciąż są najpopularniejszą metodą wykorzystywaną w tej przypadłości. Skuteczność żadnego z nich nie została potwierdzona w wiarygodnych badaniach klinicznych, co nie oznacza, że należy odradzać podejmowanie prób takiego leczenia, zwłaszcza że niektóre znajdują uzasadnienie patofizjologiczne. Za takie sposoby należy uznać wszystkie manewry oddechowe prowadzące do krótkotrwałej hiperkapnii, jak wstrzymywanie oddechu, oddychanie przez papierową torbę (jak w napadzie hiperwentylacji). Ostatecznością jest farmakoterapia.

Koenzym Q10 (100 mg) bioalgi
Koenzym Q10, który Państwu oferujemy pozyskiwany jest przy użyciu naturalnego procesu fermentacji. Jest to czysty izomer trans, w 100% naturalny i identyczny jak Koenzym Q10 występujący w naszym organizmie, dzięki czemu bardzo wysokiej biodostępności.
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Nadratowski P., Jastrzębski K., Uporczywa czkawka – diagnostyka i terapia, Medycyna po Dyplomie, 12/2014.
2. Ganong W., Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
3. Zylicz Z., Uporczywa czkawka jako objaw zatorowości płucnej. Opis przypadku, Medycyna Paliatywna w Praktyce, 5/2011.