Nerwica

Aktualizacja: 19 września 2022

Nerwica to zaburzenie czynności ośrodkowego układu nerwowego charakteryzujące się jego nadmierną pobudliwością i wzmożonymi reakcjami na bodźce zewnętrzne. W jej trakcie nie dochodzi jednak do zakłócenia oceny rzeczywistości. Szacuje się, że problem dwukrotnie częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn.

Przyczyny nerwicy

Nie poznano dokładnych przyczyn powstawania tego zaburzenia, wyróżnia się jednak wiele teorii na ten temat. Jedną z nich jest teoria poznawcza, która wyjaśnia nerwicę jako błędne postrzeganie, przetwarzanie i ocenę zagrażających faktów, indukujących emocję lęku, a następnie nieadaptacyjną próbę ucieczki od lękotwórczego bodźca. Z kolei teoria uczenia się określa nerwicę jako nieprawidłowo wyuczone reakcje, powstałe na drodze modelowania lub naśladownictwa.

Ogólnie omawiając, nerwica rozwija się bez konkretnej przyczyny. Uważa się, że czynnikiem ryzyka może być brak równowagi określonych substancji chemicznych w mózgu, czyli neuroprzekaźników (szczególnie serotonina i noradrenalina). Schorzenie ma jednak bardziej złożoną etiologię i sam brak równowagi nie jest w stanie go wywołać. Czynnikami sprzyjającymi rozwojowi nerwicy są dodatkowo:

• kiepskie kontakty interpersonalne;
• problemy rodzinne i społeczne;
• nadmiar stresu w życiu codziennym;
• nadmiar obowiązków, z których nie jesteśmy w stanie się wywiązać;
• traumatyczne przeżycia, urazy psychiczne.

Nieco bardziej narażone są również osoby z wrodzonymi predyspozycjami, czyli o temperamentnym charakterze i dużą reaktywnością układu nerwowego.

Jak objawia się nerwica?

Podstawowym objawem nerwicy jest lęk, który prowadzi do narastających trudności w życiu indywidualnym i społecznym. Obraz kliniczny nie jest jednak jednorodny, gdyż obejmuje zaburzenia poznawcze, czuciowe, ruchowe i objawy somatyczne. Często zauważa się objawy takie jak:

• skurcze mięśni, ich wzmożone napięcie;
• przyspieszoną akcję serca;
• nadmierną potliwość ciała;
• natrętne myśli, lęk, nieuzasadniona obawa;
• wybuchy złości;
• nieśmiałość;
• nadmierne reakcje na czynniki zewnętrzne;
• problemy ze snem;
• zaburzenia apetytu;
• tiki.

Nerwicy mogą towarzyszyć inne zaburzenia psychiczne, w tym bardzo często depresja. Wyróżnia się także inne, specyficzne postacie nerwicy, które mogą przybierać formę fobii, uogólnionych lęków czy właśnie zaburzeń depresyjnych.

Nerwica – leczenie

W leczeniu zaburzeń nerwicowych podstawą jest oddziaływanie farmakologiczne i psychoterapeutyczne, ze szczególnym naciskiem na tę drugą składową. Należy także zwrócić uwagę na wielochorobowość, która jest bardzo częsta w zaburzeniach nerwicowych. Prym wiedzie behawioralna terapia psychologiczna, ucząca pacjenta radzenia sobie z negatywnymi sytuacjami i myślami oraz zastępowanie ich pozytywnymi. Podstawą terapii nerwicy jest bowiem odnalezienie jej przyczyn i umiejętne wyeliminowanie z podświadomości bądź nauka radzenia sobie z tym.

Doraźnie (jedynie jako wspomaganie leczenia objawowego) stosuje się środki farmakologiczne, np. benzodiazepiny. Mają one szybki początek działania, stosunkowo dobrą tolerancję organizmu (rzadko spotykane skutki uboczne) oraz wysoką skuteczność. Nie zaleca się jednak ich dłuższego stosowania, ponieważ mogą wywołać uzależnienie. Inną grupą leków są selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny, czyli środki antydepresyjne zwiększające poziom serotoniny w mózgu.

Domowe sposoby na nerwicę

Do domowych sposobów na nerwicę zaliczamy:

• delikatnie działające tabletki uspokajające;
• napary ziołowe, np. z dziurawca, melisy czy rumianku;
• kąpiele z dodatkiem olejku lawendowego lub relaksacyjne masaże na bazie tego olejku;
• metody relaksacyjne, np. trening autogenny Schultza, joga, medytacja.

Należy pamiętać, że domowe sposoby stanowią jedynie doraźną pomoc przy napadach nerwicowych oraz mogą być uzupełnieniem leczenia podstawowego. Nie zastąpią jednak głównej terapii. W przypadku nerwicy i innych zaburzeń psychicznych poleca się modyfikację diety poprzez włączenie do niej NNKT (Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe), które wspierają prawidłową czynność całego układu nerwowego. Są to popularne kwasy omega-3 i omega-6, których duże ilości możemy znaleźć w rybach morskich, olejach roślinnych (olej z czarnuszki, olej konopny) i orzechach.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bio olej z czarnuszki w płynie 100% naturalny
Tłoczony na zimno olej z czarnuszki egipskiej dzięki swoim właściwościom może pomóc w zwalczaniu wszelkiego rodzaju zmian skórnych. Chroni komórki organizmu przed wolnymi rodnikami co powoduje, że skóra wygląda młodziej ...
Zobacz tutaj ...

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Jabłoński M., Farmakoterapia zaburzeń nerwicowych – warunki optymalnego wyboru leczenia, Psychiatria Po Dyplomie, 1/2011.
2. Mandal E., Horak A., Taktyki manipulacji pacjentów z zaburzeniami nerwicowymi w życiu codziennym i podczas terapii, Psychiatria Polska, 1/2016.
3. Jarema M., Depresja i zaburzenia lękowe, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2021.
4. Jarema M., Psychiatria, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016.