Czy plomby amalgamatowe są szkodliwe?

Aktualizacja: 9 grudnia 2021

Tematem kontrowersyjnym ostatnich lat w branży medycznej jest to, czy plomby amalgamatowe są szkodliwe. Stosuje się je od dziesiątek lat, chociaż w swoim składzie zawierają sporą ilość rtęci. Jak wiadomo, rtęć jest wysoce toksyczna i szkodliwa, zwłaszcza dla układu krwionośnego i układu nerwowego.

Czym jest amalgamat stomatologiczny?

Amalgamat stomatologiczny jest tworzywem powstałym w wyniku zachodzącej reakcji chemicznej po zmieszaniu stopu srebra i rtęci. W efekcie rtęć stanowi nawet do 50% wagi amalgamatu. Materiał ten wykorzystywany jest w stomatologii głównie do wytwarzania wypełnień i plomb.

Zastosowanie amalgamatu w stomatologii

Wciąż w wielu gabinetach uważa się, że wypełnienia amalgamatowe z użyciem uszczelniaczy są korzystną alternatywą dla wkładów metalowych, porcelanowych i kompozytowych. W przypadku ubytków sięgających poniżej granicy szkliwno-cementowej są najlepszym rozwiązaniem.

Jedną z wad amalgamatu jest brak przylegania do tkanek zęba. W momencie wiązania amalgamat nie kurczy się jak kompozyty, wykazując nawet lekką ekspansywność, ale nie łączy się chemicznie z tkankami zęba. W dużych nieretencyjnych ubytkach wymaga dodatkowego zastosowania ćwieków dozębinowych, które mogą uszkadzać miazgę i osłabiać ząb. Postęp w tym kierunku stanowi podkład wyścielający i uszczelniający wypełnienie amalgamatowe. Zawiera atomizowane srebro oraz fluorki sodu i wapnia. Jest to preparat płynny, twardniejący w ciągu 30 sekund. W głębszych ubytkach wymaga jednak podkładu.

Czy plomby amalgamatowe są szkodliwe?

Według przeprowadzonych badań, plomby amalgamatowe nie są szkodliwe i nie powodują żadnych skutków ubocznych. U około 1% populacji może wystąpić nadwrażliwość na rtęć, wówczas manifestuje się ona jako miejscowe odczyny w jamie ustnej. Zauważono również, że wspomniana nadwrażliwość występuje częściej u osób dłużej stosujących takie plomby – powyżej 5 lat.

Rtęć w plombach amalgamatowych

Rtęć może być uwalniana z wypełnień amalgamatowych do jamy ustnej, jednak będąc głównym źródłem ekspozycji na rtęć ludzi nie narażonych zawodowo i ludzi, w diecie których ryby i owoce morza pojawiają się rzadko, raczej nie powoduje działań niepożądanych. Wielu autorów dostarczyło naukowych dowodów, że żucie gumy zwiększa uwalnianie par rtęci z wypełnień amalgamatowych, co należy mieć na uwadze decydując się na tego typu wypełnienia. Badania wykazały również, że śladowe ilości rtęci występują w moczu i we krwi osób korzystających z plomb.

Zobacz również: Spirulina chroni nerki i odwraca toksyczny wpływ rtęci.

Ustawy o stosowaniu plomb amalgamatowych

Od wielu lat użycie amalgamatu stomatologicznego jest kwestią sporną i wywołuje wiele dyskusji na całym świecie. Ze względów bezpieczeństwa i profilaktycznych, od 2017 roku plomby amalgamatowe nie są wykorzystywane w przypadku kobiet w ciąży oraz dzieci do 15. roku życia. Podczas dwudniowego spotkania medyków i naukowców w Berlinie wzywano do odejścia od stosowania amalgamatu w całej Unii Europejskiej.

Obecnie dąży się do tego, aby plomby amalgamatowe zostały całkowicie usunięte z praktyki stomatologicznej. Deklaracja Berlińska przygotowana przez pozarządowe organizacje ekologiczne oraz medyczne ustaliła szacowany czas całkowitej rezygnacji z amalgamatu stomatologicznego na rok 2022.

Podsumowanie

Nie ma badań wskazujących na skutki uboczne i szkodliwość stosowania plomb amalgamatowych, są jednak takie, które potwierdzają obecność rtęci w płynach ustrojowych osób korzystających z takich plomb. Wprawdzie są to ilości śladowe, ale w celach bezpieczeństwa warto zrezygnować z takich tworzyw na rzecz innych, wolnych od metali ciężkich. Wiadomo bowiem, że rtęć jest wysoce toksyczna – nawet 10-krotnie bardziej niż ołów. Okres półtrwania rtęci może wynosić nawet do kilku dekad, dając objawy w starszym wieku.

Podsumowując, nie ma badań jasno wskazujących na szkodliwość wypełnień i plomb amalgamatowych, aczkolwiek nie można uznać je za bezpieczne. Dlatego warto dążyć do zastąpienia ich bezpieczniejszymi materiałami. Współcześnie człowiek i tak wystarczająco naraża się na toksyny i szkodliwe substancje, nie należy bodźcować się nimi jeszcze bardziej.

Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Mutter J., Czy plomby amalgamatowe są bezpieczne dla ludzi? Opinia komitetu naukowego Komisji Europejskiej, Journal of Occupational Medicine and Toxicology, 6/2011.
2. Leśniewska E., Szynkowska I., Albińska J., Paryjczak T., Badania przechodzenia rtęci z amalgamatów stomatologicznych do roztworu sztucznej śliny, Ochrona Środowiska, 12/2010.