Fitoestrogeny

Aktualizacja: 15 września 2022

Fitoestrogeny to związki pochodzenia roślinnego o niesteroidowej budowie. Dzieli się je na 3 podstawowe grupy: izoflawony, lignany, kumestany. Uznaje się je za słabe estrogeny, przy czym mają budowę chemiczną, podobną do żeńskich estrogenów wydzielanych przez jajniki. Pełnią także wiele innych ważnych funkcji w organizmie człowieka.

Źródła fitoestrogenów

Do najbogatszych źródeł fitoestrogenów zalicza się między innymi:

• soję i jej przetwory;
• nasiona roślin strączkowych;
• niektóre orzechy.

Pewne ilości znajdują się również w owocach i warzywach. Stężenie fitoestrogenów w produktach spożywczych zależy głównie od rodzaju tego związku. Przykładowo, lignany występują w największych ilościach w roślinach zbożowych, ryżu, nasionach lnu i owocach. Z kolei jedynym znaczącym źródłem kumestanów są pędy lucerny i różne gatunki fasoli.

Fitoestrogeny w organizmie człowieka

Obecność różnych fitoestrogenów wykazano w osoczu, ślinie, płynie prostaty, nasieniu i kale. Poziom izoflawonów we krwi i w moczu znacznie wzrasta po spożyciu soi już po 30 minutach. Po 5 godzinach zaczyna stopniowo maleć. Istotną rolę w metabolizmie izoflawonów i lignanów odgrywa mikroflora przewodu pokarmowego. Rozmiar i zakres metabolizmu oraz biodostępności fitoestrogenów jest zmienny i zależy między innymi od stosowanej diety oraz przyjmowanych leków, które wpływają na jakość mikroflory. Wykazano, że takie składniki diety jak błonnik pokarmowy i inne polisacharydy, które stymulują fermentację w jelicie grubym, odgrywają znaczącą rolę w metabolizmie fitoestrogenów.

Skuteczne i popularne są również leki na bazie fitoestrogenów. Przeprowadzone dotychczas badania również nie wskazują na występowanie poważnych niepożądanych skutków ubocznych leczenia fitoestrogenami, takich jak u kobiet stosujących leczenie estrogenami (np. zakrzepica, zawał serca, udar mózgu i rak piersi). Mogą być więc bezpieczniejszą alternatywą leczenia hormonalnego.

Właściwości fitoestrogenów

Uważa się, że lignany i izoflawony wykazują właściwości antywirusowe, antynowotworowe, bakteriobójcze i przeciwgrzybicze oraz antyoksydacyjne. Mogą wchodzić w interakcje z kluczowymi enzymami, biorącymi udział w biosyntezie hormonów płciowych. Stwierdzono także, że niektóre fitoestrogeny wpływają na:

• kontrolę mitozy;
• regulacje cyklu komórkowego;
• transformację komórek poprzez wiązanie czynnika wzrostu.

Istotne jest, że czynniki kontrolujące wzrost modulowane przez kinazy tyrozynowe włączone są w powstawanie nowotworów. Genisteina hamuje również unaczynienie guzów nowotworowych oraz różnicowanie komórek nowotworowych. Uważa się, że fitoestrogeny mogą zapobiegać lub łagodzić skutki chorób i dolegliwości związanych z niedoborem estrogenów w organizmie, takich jak:

• naczynioruchowe objawy menopauzy;
• choroby sercowo-naczyniowe;
• osteoporoza;
• nowotwory piersi, jelit, macicy czy też jajników.

Niezwykle i coraz częściej dokumentowane jest działanie fitoestrogenów na objawy menopauzy i klimakterium. Preparaty z tymi związkami łagodzą objawy klimakterium, takie jak: zaburzenia snu, niepokój, apatia, uczucie strachu, depresja, kołatania serca, obfite pocenie się, zmienność nastroju – rozdrażnienie, nadpobudliwość, znużenie, kłopoty z koncentracją, osłabienie pamięci, zawroty i bóle głowy.

Jak zatem widać, omawiana grupa związków działa korzystnie na wiele układów organizmu. Ważne jest, aby dostarczać wraz z pożywieniem odpowiednich ilości fitoestrogenów. Szczególnie w dzisiejszych czasach, gdy coraz popularniejsze stają się choroby cywilizacyjne i na podłożu nerwowym.

Koenzym Q10 (100 mg) bioalgi
Koenzym Q10, który Państwu oferujemy pozyskiwany jest przy użyciu naturalnego procesu fermentacji. Jest to czysty izomer trans, w 100% naturalny i identyczny jak Koenzym Q10 występujący w naszym organizmie, dzięki czemu bardzo wysokiej biodostępności.
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Gheribi E., Znaczenie fitoestrogenów roślinnych w profilaktyce osteoporozy, Postępy Fitoterapii, 3/2012.
2. Badowski P., Urbanek-Karłowska B., Roczniki PZH, 3/2001.
3. Zdrojewicz Z., Matusiak-Kita M., Czy fitoestrogeny mogą być alternatywą dla terapii hormonalnej?, Family Medicine & Primary Care Review, 4/2012.
4. Kwiatkowska E., Fitoestrogeny – rola prozdrowotna i zawartość w produktach, Postępy Fitoterapii, 2/2009.
5. Kapuścińska A., Nowak I., Zastosowanie fitoestrogenów w kosmetykach przeciw starzeniu się skóry, Chemik, 3/2015.