Hyzop lekarski

Aktualizacja: 22 sierpnia 2022

Hyzop lekarski to roślina zielna pochodząca z rodziny wargowych (do tej rodziny należą również: szałwia, tymianek, rozmaryn, lawenda czy mięta). Posiada wiele wszechstronnych właściwości, choć obecnie jest nieco zapomniana.

Historia hyzopu lekarskiego

Historia tej rośliny sięga setek lat wstecz. Sprowadzono ją znad Morza Śródziemnego, gdzie rozpowszechnili ją hipokratycy. Na terenie Polski hyzop lekarski zyskał popularność dopiero na przełomie IX i X wieku, gdy upowszechnili go benedyktyni. Uprawiali oni hyzop w przyklasztornych ogródkach, po czym wykorzystywali ziele między innymi w celach leczniczych.

Wzmianki o korzystnych właściwościach olejku z hyzopu lekarskiego znaleziono także w dokumentach pochodzących z terenów Berlina, z roku 1574. To właśnie ta roślina była wówczas najbardziej znana na dworach wielkich władców i wśród mnichów.

Co to jest hyzop lekarski?

Hyzop lekarski to półkrzew trwały z prostymi łodyżkami. Posiada charakterystyczne, lancetowate listki umiejscowione naprzeciwlegle po 3, 4 i 6 wokół łodygi. Dodatkowo na powierzchni listków występują gruczoły olejowe. Kwiatostan układa się w kłosy lub grona, a kwiaty mogą przybierać różną barwę – od ciemnoniebieskiej, po czerwoną czy białą.

Do prawidłowego wzrostu i rozwoju roślina potrzebuje stanowiska z dobrym nasłonecznieniem oraz osłoniętego od wiatru. Odpowiednim podłożem dla uprawy hyzopu są lekkie gleby, piaszczysto-gliniaste, zasobne w wapń. Ponadto roślina nie lubi kwaśnej gleby, która powoduje szybkie zahamowanie jej wzrostu.

Hyzop lekarski – skład chemiczny

Omawiając skład chemiczny zazwyczaj omawia się olejek eteryczny pozyskiwany z tej rośliny. To właśnie on zawiera najwięcej substancji czynnych, odpowiadających za szczególne jej właściwości. Do głównych składników zawartych w olejku należą:

• elemol;
• pinokamfon;
• izopinokamfon;
• karwakrol;
• pinokarwon;
• flawonoidy;
• garbniki.

Skład ten może się zmieniać w zależności od miejsca i rodzaju uprawy, a także warunków atmosferycznych oraz wielu innych czynników.

Właściwości zdrowotne hyzopu lekarskiego

Ziele omawianej rośliny działa:

• wykrztuśnie;
• ściągająco;
• przeciwzapalnie;
• przeciwpotnie;
• pobudzająco na czynność żołądka.

Ze względu na tak charakterystyczne i ukierunkowane właściwości, napar stosuje się przy:

• schorzeniach dróg trawiennych, w tym w przewlekłych nieżytach jelitowych;
• schorzeniach dróg oddechowych, w tym nieżytach opłucnej, kaszlu, rozedmie płuc, astmie;
• reumatyzmie;
• nadmiernym poceniu się w nocy;
• bólach zębów;
• zapaleniu okostnej;
• zbyt skąpym lub bolesnym miesiączkowaniu;
• kamicy moczowej i żółciowej;
• ogólnym osłabieniu pochorobowym.

Zobacz również: Zioła na bolesne miesiączki.

Hyzop lekarski poleca się przede wszystkim przy zmniejszaniu uporczywego kaszlu, szczególnie suchego, któremu towarzyszy trudność w odkrztuszaniu wydzieliny. Ciekawostką jest, że omawiana roślina nawet współcześnie wchodzi w skład niektórych preparatów leczniczych o działaniu wykrztuśnym.

Kolejnym istotnym zastosowaniem jest uśmierzanie dolegliwości bólowych stawów, np. w przebiegu chorób reumatycznych. Choć właściwości te nie zostały potwierdzone naukowo, wiele chorych wskazuje na znaczne obniżenie nieprzyjemnych objawów chorób stawów po przyłożeniu do stawu zwilżonych kwiatów i liści bezpośrednio na skórę lub przez gazę. Stosuje się również nacierania olejkiem. Uważa się, że takie okłady przyspieszają gojenie ran.

Zobacz również: Zioła na stres.

Przeciwwskazania

Olejki z hyzopu mogą obniżać ciśnienie krwi, przez co osoby mające problemy z ciśnieniem tętniczym przed zastosowaniem tych produktów powinny skonsultować się ze swoim kardiologiem. Odradza się stosowanie tej rośliny przez kobiety w ciąży, może bowiem dojść do poronienia. Przeciwwskazaniem do stosowania hyzopu jest także padaczka, ponieważ niektóre składniki olejku mogą powodować drgawki.

Bibliografia

1. Rachwał P., Rachwał M., Gorajczyk W., Hyssopus officinalis L. – wartościowa roślina olejkodajna. Praca przeglądowa, Wydawnictwo Mateusz Weiland Network Solutions, Słupsk 2017.
2. Hasik J., Lutomski J., Ziołolecznictwo w chorobach wewnętrznych. Racjonalny poradnik dla lekarzy i farmaceutów
3. Wasilewska G., Polskie zioła lecznicze i uzdrawiające, Wydawnictwo RM, Warszawa 2017.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bio olej z czarnuszki w płynie 100% naturalny
Tłoczony na zimno olej z czarnuszki egipskiej dzięki swoim właściwościom może pomóc w zwalczaniu wszelkiego rodzaju zmian skórnych. Chroni komórki organizmu przed wolnymi rodnikami co powoduje, że skóra wygląda młodziej ...
Zobacz tutaj ...